Xây dựng chuỗi cung ứng bền vững từ sự kết nối doanh nghiệp FDI và nội địa

Hải Phòng là một trong những thành phố thu hút mạnh mẽ nguồn vốn đầu tư nước ngoài (FDI), với sự hiện diện của các tập đoàn lớn như LG, Pegatron, USI, Bridgestone... Lũy kế đến tháng 10/2025, các khu công nghiệp, khu kinh tế tại Hải Phòng đã thu hút trên 1000 dự án FDI, tổng vốn đầu tư ước đạt trên 42,7 tỷ USD. Các dự án này không chỉ thúc đẩy tăng trưởng mà còn góp phần chuyển giao công nghệ, nâng cao năng lực sản xuất, định hình các ngành công nghiệp mũi nhọn của thành phố và mở ra cơ hội kết nối với các doanh nghiệp phụ trợ nội địa.

Tuy nhiên, trên thực tế, mối liên kết giữa các doanh nghiệp nước ngoài và các doanh nghiệp phụ trợ nội địa tại Hải Phòng vẫn còn “yếu và thiếu”.

Theo ông Liu Hui Min, Tổng giám đốc USI Việt Nam (KCN Deep C Hải Phòng), các doanh nghiệp Việt Nam có tiềm năng lớn và hoàn toàn có thể tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu nhưng còn thiếu kinh nghiệm hợp tác quốc tế.

"Các công ty ở Hải Phòng còn ít kinh nghiệm trong vấn đề hợp tác với các doanh nghiệp quốc tế. Các bạn chưa có nhiều kinh nghiệm về hệ thống quản lý chất lượng cũng như các chứng chỉ quốc tế về bảo đảm chất lượng khi làm việc với các doanh nghiệp quốc tế. Theo tôi, các bạn cần nâng cao năng lực sản xuất, nhanh nhạy và nắm bắt các yêu cầu của thị trường để đẩy mạnh hợp tác hiệu quả" - ông Liu Hui Min cho biết.

Ông Liu Hui Min, Tổng giám đốc USI Việt Nam cho rằng, các doanh nghiệp Việt Nam có tiềm năng lớn và hoàn toàn có thể tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu nhưng còn thiếu kinh nghiệm hợp tác quốc tế.

USI là một trong những doanh nghiệp FDI có tỷ lệ nội địa hóa cao tại Hải Phòng. Hiện doanh nghiệp này đã đạt tỷ lệ nội địa hóa về vật liệu tiêu hao khoảng 70% và đặt mục tiêu tăng thêm 5% mỗi năm. USI cũng có đội ngũ hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam trong quá trình hoàn thiện sản phẩm. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nước ngoài nào cũng có sự đồng hành như USI Việt Nam. Để có thể tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp nước ngoài đòi hỏi doanh nghiệp phụ trợ nội địa phải chủ động hơn trong việc nâng cao năng lực sản xuất và kết nối.

Ông Vũ Trung Hiếu, Giám đốc Công ty TNHH Đúc TBD chia sẻ kinh nghiệm, để trở thành nhà cung cấp cấp 1 (first vendor), doanh nghiệp phải trải qua quá trình kiểm định nghiêm ngặt về kỹ thuật, chất lượng và quy trình sản xuất. Điều quan trọng là thái độ hợp tác lâu dài và không ngừng nâng cao năng lực sản xuất để đáp ứng yêu cầu trong chuỗi cung ứng của doanh nghiệp nước ngoài.

"Phải chứng minh được với các doanh nghiệp FDI là chúng tôi có đủ tự tin, chúng tôi làm được. Chúng tôi cần thời gian. Ví dụ: Thay vì 1 tháng chúng tôi sản xuất ra được các sản phẩm thì cho chúng tôi 2 tháng, 3 tháng, chúng tôi sẽ làm được. Họ cũng không bắt chúng ta phải đáp ứng mọi thứ ngay, nhưng chúng ta phải khẳng định được với đối tác của chúng ta là chúng ta có hành động, chúng ta có thể làm được. Đấy là kinh nghiệm của TBD khi bước chân vào làm “first vendor” của tập đoàn Hàn Quốc" - ông Hiếu bày tỏ.

Theo bà Phạm Thị Hà Thu, Giám đốc vùng Đông Bắc, Hội doanh nghiệp cung ứng khu công nghiệp Việt Nam, Giám đốc điều hành Công ty TNHH Xăng dầu Nam Ninh, các doanh nghiệp FDI rất “mở” và thiện chí tìm kiếm nhà cung cấp mới, song “cung và cầu chưa gặp nhau”.

Bà Phạm Thị Hà Thu cho biết, với sự hỗ trợ của Ban quản lý Khu kinh tế Hải Phòng, vừa qua, Hội doanh nghiệp cung ứng khu công nghiệp Việt Nam đã có cuộc làm việc với các doanh nghiệp nước ngoài liên quan đến các gói thầu và sản phẩm dịch vụ mà các doanh nghiệp đang có nhu cầu. Kết quả, 35 doanh nghiệp hội viên của Hội đáp ứng được các yêu cầu của Công ty LG Display; 16 doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu của LG Innotek, trong đó có 11 doanh nghiệp đã được LG Innotek phê duyệt vào vòng thẩm định tiếp theo; 4 doanh nghiệp “lọt” vào danh sách hợp tác của LG Electronics.

Các doanh nghiệp FDI tại Hải Phòng không chỉ thúc đẩy tăng trưởng mà còn góp phần chuyển giao công nghệ, định hình các ngành công nghiệp mũi nhọn của thành phố và mở ra cơ hội kết nối với các doanh nghiệp phụ trợ nội địa.

Để kết nối và mở rộng hợp tác với các doanh nghiệp FDI, theo bà Phạm Thị Hà Thu, các doanh nghiệp phụ trợ phải tìm hiểu kỹ doanh nghiệp FDI muốn gì và biết rõ ngành nghề nào là mũi nhọn để đưa ra “lời mời” trúng và hấp dẫn.

Theo bà Thu: "Các doanh nghiệp phải đưa các sản phẩm mẫu có chất lượng tương tự với chất lượng sản phẩm mà khách hàng FDI đang sử dụng. Sản phẩm kém chất lượng hoặc không đúng tiêu chuẩn sẽ không được quan tâm. Điều quan trọng nhất là sản phẩm và giải pháp phải phù hợp với văn hóa và nhu cầu của khách hàng FDI. Đó là những điều mà tôi luôn tìm hiểu kỹ trước khi gặp gỡ, làm việc với khách hàng".

Thành phố Hải Phòng xác định, phát triển công nghiệp phụ trợ là một nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm nhằm thúc đẩy kinh tế tư nhân, tăng tỷ trọng đóng góp của khu vực kinh tế tư nhân và tạo nền tảng cho sản xuất công nghiệp bền vững.

Ông Lê Trung Kiên, Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng, Trưởng Ban quản lý Khu kinh tế Hải Phòng cho biết, thành phố đang triển khai chủ trương dành 5% quỹ đất trong các khu công nghiệp mới cho doanh nghiệp phụ trợ. Ông Lê Trung Kiên nhấn mạnh, Ban quản lý Khu kinh tế Hải Phòng sẽ đứng ra làm “cầu nối” hợp tác giữa các doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp phụ trợ nội địa.

Ông Lê Trung Kiên, Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng, Trưởng Ban quản lý Khu kinh tế Hải Phòng khẳng định, các ban ngành TP Hải Phòng sẽ làm "cầu nối" gắn kết hợp tác giữa các doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp phụ trợ nội địa.

"Trước mắt, chúng ta sẽ hợp tác trên một số lĩnh vực: một là đào tạo nguồn nhân lực, thứ hai là sản xuất nguyên vật liệu phụ để cung cấp cho nguyên vật liệu chính, cung cấp dịch vụ và nhận chuyển giao công nghệ. Doanh nghiệp cứ bảo chuyển giao công nghệ thế nào nhưng ai là người nhận, đấy mới là vấn đề quan trọng. Thành phố Hải Phòng cam kết sẽ xây dựng cơ bản, bài bản về việc hỗ trợ cho phát triển công nghiệp phụ trợ" -ông Kiên nhấn mạnh.

Sự kết nối của chính quyền, các hiệp hội doanh nghiệp và đặc biệt là sự đồng hành, hợp tác giữa các doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp phụ trợ tại Hải Phòng sẽ góp phần hình thành một hệ sinh thái công nghiệp mới tại Hải Phòng, hướng tới xây dựng chuỗi cung ứng bền vững, tự chủ và có sức cạnh tranh toàn cầu.

Thanh Nga/VOV-Đông Bắc