Vươn mình hội nhập quốc tế

Ban Chỉ đạo Công tác biên giới tỉnh Điện Biên và Ban Chỉ đạo Công tác biên giới tỉnh Phoong Sa Ly, Lào hội đàm khảo sát thực địa song phương. Ảnh: Anh Dũng

Điện Biên có đường biên giới tiếp giáp với Lào và Trung Quốc. Vị trí địa chính trị đặc biệt ấy vừa tạo ra thuận lợi, vừa đặt ra thách thức trong việc mở rộng quan hệ đối ngoại, hợp tác quốc tế. Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác đối ngoại, tỉnh xác định đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, gắn kết chặt chẽ với phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh và nâng cao vị thế của tỉnh trong khu vực và quốc tế.

Từ định hướng đó, Điện Biên đã cụ thể hóa bằng nhiều hoạt động hợp tác thiết thực, nhất là trong việc phát triển quan hệ hữu nghị đặc biệt, hợp tác toàn diện với các tỉnh Bắc Lào. Điện Biên đã thiết lập và duy trì hiệu quả cơ chế hội đàm, ký kết biên bản ghi nhớ cấp tỉnh với 3 tỉnh Bắc Lào; ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác lần đầu tiên với tỉnh Luông Nậm Thà; phối hợp chặt chẽ với tỉnh Phoong Sa Ly mở lối mở Nậm Đích (Điện Biên) - Huổi Hịa (Lào). Nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ được tổ chức: Ngày hội giao lưu văn hóa, thể thao và du lịch vùng biên giới Việt Nam - Lào; 45 năm ngày ký Hiệp ước hữu nghị, hợp tác Việt Nam - Lào. Từ năm 2020 - 2025, tỉnh Điện Biên đã hỗ trợ 52 tỷ đồng cho 3 tỉnh Bắc Lào xây dựng các công trình phúc lợi xã hội.

Với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), Điện Biên đã tham gia hiệu quả cơ chế phiên họp Nhóm công tác liên hợp giữa các tỉnh Lào Cai, Hà Giang (nay là Tuyên Quang), Lai Châu, Điện Biên với tỉnh Vân Nam. Thông qua hợp tác phát triển, nhiều lĩnh vực kinh tế - xã hội, nông nghiệp, thương mại, dịch vụ và quan hệ hữu nghị giữa Điện Biên và Vân Nam triển khai thực hiện hiệu quả. Giữa 2 tỉnh ký biên bản ghi nhớ về việc mở chính thức cửa khẩu song phương A Pa Chải - Long Phú (hiện nay đã hoàn thành 6/7 bước) và nghiên cứu mở đường bay Điện Biên Phủ - thành phố Phổ Nhĩ (Vân Nam).

Lễ gắn biển tên đường mang tên Bát-na khẳng định truyền thống hữu nghị, tinh thần đoàn kết quốc tế giữa tỉnh Điện Biên với tỉnh Bát-na, nước Cộng hòa An-giê-ri Dân chủ và Nhân dân.

Cụ thể hóa chủ trương, đường lối mở rộng đối ngoại, Điện Biên tiếp tục phát triển quan hệ hợp tác hữu nghị với tỉnh Nan và tỉnh Chiềng Rai (Thái Lan). Đặc biệt, trong nhiệm kỳ 2020 - 2025 tỉnh đã thiết lập và tăng cường quan hệ với nhiều đối tác nước ngoài. Cụ thể, tỉnh ký kết thỏa thuận kết nghĩa và hợp tác với chính quyền tỉnh Bát-na (An-giê-ri); ký kết thỏa thuận hợp tác giữa UBND tỉnh với chính quyền thành phố Saint Petersburg (Liên bang Nga). Tổ chức đoàn cán bộ tham gia các diễn đàn, sự kiện xúc tiến hợp tác quốc tế: Gặp gỡ Nhật Bản, gặp gỡ Thái Lan, diễn đàn xúc tiến thương mại, đầu tư Việt Nam - Nhật Bản tại Osaka (Nhật Bản)... nhằm kết nối, kêu gọi đối tác tham quan, tìm hiểu cơ hội hợp tác đầu tư tại tỉnh Điện Biên.

Cuối năm 2024, đoàn công tác của tỉnh Điện Biên do Bí thư Tỉnh ủy Trần Quốc Cường làm trưởng đoàn đã ký kết thỏa thuận hợp tác với lãnh đạo thành phố Saint Petersburg. Nội dung ký kết không chỉ trên các lĩnh vực thương mại, kinh tế, khoa học kỹ thuật mà còn tập trung vào việc tổ chức hội chợ, triển lãm và hoạt động giao lưu văn hóa giữa hai bên. Qua đó, góp phần thúc đẩy mối quan hệ, hợp tác giữa 2 địa phương trong thời gian tới.

Sau ký kết thỏa thuận, hợp tác, tháng 7/2025, đoàn đại biểu thành phố Saint Petersburg đã sang thăm và làm việc tại Điện Biên. Theo thỏa thuận, Trường Cao đẳng Sư phạm Saint Petersburg cử giảng viên tiếng Nga đến giảng dạy tại Trường Phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh; trong tháng 10/2025, một đoàn học sinh của thành phố sẽ sang thăm Điện Biên. Các bảo tàng lớn của Saint Petersburg cam kết phối hợp trưng bày, giáo dục lịch sử; đồng thời chia sẻ kinh nghiệm, chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực và giới thiệu các thiết bị, phương tiện phù hợp với điều kiện của Điện Biên.

Giai đoạn 2020 - 2025, Điện Biên đã cử 124 đoàn với hơn 1.100 lượt cán bộ, công chức, viên chức tham dự các diễn đàn, sự kiện văn hóa, xúc tiến thương mại và hợp tác quốc tế tại nhiều quốc gia như Pháp, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thụy Sĩ, Anh, Ấn Độ và các nước Trung Đông - châu Phi. Số đoàn quốc tế đến Điện Biên cũng tăng mạnh. Riêng năm 2024 có 71 đoàn với 731 người, trong đó nhiều đoàn tìm hiểu cơ hội đầu tư và tài trợ dự án phát triển. Đáng chú ý, Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) cam kết viện trợ không hoàn lại 1,5 triệu EUR cho dự án hồ chứa nước tại huyện Tuần Giáo cũ, góp phần cải thiện hạ tầng và phát triển nông thôn.

Ngoài hợp tác với các đối tác nước ngoài, Điện Biên thể hiện tình hữu nghị trong đời sống văn hóa - xã hội. Việc đặt tên một số tuyến đường tại phường Điện Biên Phủ theo tên nhân vật, địa danh như Roman Lazarovic Karmen, Henri Martin, Leningrad - Saint Petersburg, Bát-na… vừa là sự tri ân, vừa là biểu tượng của tình đoàn kết quốc tế. Nhân sự kiện đặt tên đường Bat-na, ông Azaddine Bechka, Đại sứ nước Cộng hòa An-giê-ri Dân chủ và Nhân dân tại Việt Nam khẳng định: Việc đặt tên đường Bát-na ở Điện Biên là minh chứng sinh động cho tình hữu nghị bền chặt giữa hai dân tộc, đồng thời là lời nhắc nhở các thế hệ tiếp nối vun đắp mối quan hệ này.

Theo ông Nguyễn Đức Hạnh, Giám đốc Sở Ngoại vụ, giai đoạn này công tác đối ngoại của Điện Biên đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần quảng bá hình ảnh, văn hóa và tiềm năng đầu tư của tỉnh ra thế giới. Bên cạnh mở rộng hợp tác song phương, đa phương, tỉnh còn phối hợp hiệu quả với các tổ chức quốc tế, phi chính phủ và đại sứ quán các nước. Bình quân mỗi năm, Điện Biên thu hút trên 3 triệu USD viện trợ nước ngoài, góp phần cải thiện đời sống nhân dân và thúc đẩy phát triển bền vững.

Công tác đối ngoại đã giúp Điện Biên từ một tỉnh miền núi biên giới vươn lên thành điểm sáng hợp tác quốc tế ở khu vực Tây Bắc, tạo môi trường hòa bình, ổn định và mở ra nhiều cơ hội phát triển mới. Trên nền tảng đó, tỉnh bước vào giai đoạn mới với khát vọng vươn lên mạnh mẽ, chủ động và tự tin hơn trong hội nhập quốc tế, tiếp tục gắn kết đối ngoại với phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, hướng tới mục tiêu trở thành tỉnh biên giới phát triển nhanh và bền vững, xứng đáng với vị trí chiến lược nơi cực Tây Tổ quốc.

Quốc Huy