Vụ việc phá tường rào, lấn chiếm đất ở khu 3, thôn Chu Chàng, xã Minh Châu, huyện Ba Vì, TP Hà Nội: Đừng để sai lại thêm sai!
Gia đình ông Đỗ Thế Khóe và ông Nguyễn Chí Sáo ở khu 3, thôn Chu Chàng, xã Minh Châu (Ba Vì, Hà Nội) là hàng xóm sát cạnh nhau, có quan hệ họ hàng gần gũi. Thế nhưng, chỉ vì hành động không hợp tình, hợp lý của một bên mà hai gia đình đang ngày càng xa cách...
Theo Báo cáo số 31/BC-TXM ngày 21-3-2024 của UBND xã Minh Châu: Bà Nguyễn Thị Côi (mẹ ông Nguyễn Chí Sáo) và bà Hoàng Thị Tẹo (vợ ông Đỗ Thế Khóe) là chị em con bác, con chú. Năm 1976, địa phương có chủ trương thu hồi một số diện tích đất của hộ có đất rộng để chia cho các hộ khó khăn chưa có đất. Thời điểm đó, hộ bà Nguyễn Thị Côi là một trong nhiều hộ ở xã bị rút đất ra để chia; còn gia đình bà Hoàng Thị Tẹo lại khó khăn.
Vì thế, bà Côi nghĩ “đằng nào cũng bị rút đất ra thì để cho em” nên đồng ý cắt đất cho gia đình bà Tẹo. Theo tài liệu lưu tại xã và thu thập của gia đình bà Tẹo-ông Khóe, UBND xã Minh Châu nhận thấy, theo bản đồ 299 đo đạc năm 1964, được chỉnh lý năm 1985 thì hộ ông Khóe có thửa đất số 11, tờ bản đồ số 4. Căn cứ vào sổ mục kê năm 1985, hộ ông Khóe có thửa đất số 11, diện tích 336m2 mang tên ông Đỗ Thế Khóe.

Phần diện tích đất của gia đình ông Đỗ Thế Khóe (phần khoanh đỏ đến tường bao) đang bị gia đình ông Nguyễn Chí Sáo lấn chiếm.
Đến năm 1997, đo đạc chỉnh lý lại bản đồ 299 để phục vụ công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) thì thửa đất trên của hộ ông Đỗ Thế Khóe có số hiệu thửa số 14, tờ bản đồ số 06, diện tích 358m2. Ngày 2-1-1997, hộ ông Khóe được UBND huyện Ba Vì cấp GCNQSDĐ số I 550791, vào sổ cấp GCNQSDĐ số 00322QSDĐ/MC đối với thửa đất số 14, tờ bản đồ số 06, diện tích 358m2 mang tên hộ ông Đỗ Thế Khóe.
Xác minh nguồn gốc đất của hộ ông Nguyễn Chí Sáo, UBND xã Minh Châu thấy: Căn cứ bản đồ số 299 đo đạc năm 1964 được chỉnh lý năm 1985 thì hộ ông Nguyễn Chí Sáo có thửa đất số 10, tờ bản đồ số 4. Căn cứ vào sổ mục kê năm 1985, hộ ông Sáo có thửa đất số 10, diện tích 1.215m2 mang tên bà Nguyễn Thị Côi (mẹ ông Sáo).
Đến năm 1997, đo đạc chỉnh lý lại bản đồ 299 để phục vụ công tác cấp GCNQSDĐ thì thửa đất trên được tách thành hai thửa đất gồm thửa đất số 15, tờ bản đồ số 06, diện tích 829m2 mang tên bà Nguyễn Thị Côi và thửa đất số 16, tờ bản đồ số 06, diện tích 424m2 mang tên ông Nguyễn Chí Sáo.
Căn cứ sổ địa chính lưu tại UBND xã Minh Châu thì thửa đất số 15, tờ bản đồ số 06, diện tích 829m2 được UBND huyện Ba Vì cấp GCNQSDĐ số I 550716, vào sổ cấp GCNQSDĐ số 00396QSDĐ/MC, cấp ngày 2-1-1997 mang tên hộ bà Nguyễn Thị Côi. Còn thửa đất số 16, tờ bản đồ số 06, diện tích 424m2 được UBND huyện Ba Vì cấp GCNQSDĐ số I 417187, vào sổ cấp GCNQSDĐ số 00444QSDĐ/MC, cấp ngày 30-5-1997 mang tên hộ ông Nguyễn Chí Sáo.
Từ khi bà Nguyễn Thị Côi rút đất chia cho gia đình bà Hoàng Thị Tẹo-ông Đỗ Thế Khóe đến đầu năm 2024, hai gia đình sống hòa thuận, không xảy ra mâu thuẫn gì. Trước đó, vào khoảng tháng 9-2023, do muốn mở rộng cổng vào nhà, ông Nguyễn Chí Sáo có sang nhà bà Tẹo-ông Khóe nói chuyện xin 1m đất chiều ngang ở phía đầu cổng.
Hai gia đình thống nhất khi nào hộ ông Khóe xây nhà xong, về nhà mới sẽ để cho ông Sáo phá cổng, tường để mở rộng cổng và xây lại bức tường mới cho nhà ông Khóe. Ngày 2-1-2024, gia đình ông Sáo tiến hành mở rộng cổng nhưng gia đình bà Tẹo thấy việc mở rộng lớn hơn 1m nên không đồng ý và xảy ra tranh cãi. Hai bên sau đó viết và ký vào “Giấy xác nhận bờ cõi”.
Đồng chí Nguyễn Danh Đạt, Chủ tịch UBND xã Minh Châu cho biết: “Nhận được đơn trình báo của gia đình ông Đỗ Thế Khóe sau khi xảy ra sự việc, chúng tôi thành lập tổ xác minh nguồn gốc đất và tổ chức hòa giải theo thẩm quyền.
Qua xác minh, chúng tôi nhận thấy, bờ Đông thửa đất của hộ ông Đỗ Thế Khóe (giáp với đất của hộ ông Nguyễn Chí Sáo) bị thiếu khoảng 2m và bờ Tây (giáp đường dân sinh) thiếu khoảng 1,7m. Trong khi đó, bờ Tây thửa đất của hộ ông Nguyễn Chí Sáo (giáp với hộ ông Đỗ Thế Khóe) tăng khoảng 2m, còn bờ Đông (giáp đường dân sinh) tăng khoảng 1,7m.
Ngày 26-3-2024, UBND xã tổ chức hòa giải giữa hai bên gia đình theo hướng: Gia đình ông Nguyễn Chí Sáo sang nhà ông Đỗ Thế Khóe-bà Hoàng Thị Tẹo nói chuyện tình cảm, có tình, có lý để được đồng ý cho 1m đất (phía bờ Tây, giáp đường dân sinh) mở rộng cổng. Phía gia đình ông Khóe-bà Tẹo cơ bản đồng ý nhưng khi ra hòa giải, gia đình ông Sáo lại không nhất trí nên hòa giải không thành”.
Trao đổi thêm với phóng viên Báo Quân đội nhân dân về giá trị pháp lý của “Giấy xác nhận bờ cõi”, luật sư Lê Văn Lên, Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh khẳng định: “Căn cứ theo các quy định từ Điều 116 đến 119 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì giấy này không có giá trị pháp lý. Đó chỉ là sự ghi nhận thỏa thuận và ý chí của các bên tại thời điểm đó, chỉ được xem xét khi xảy ra tranh chấp giữa hai bên chứ không được xem là căn cứ để giải quyết. Để có giá trị và hiệu lực thi hành về sau, ngoài sự thống nhất một cách hoàn toàn tự nguyện giữa các bên thì thỏa thuận viết tay cần được chính quyền địa phương công nhận”.
Chúng tôi cho rằng, hướng giải quyết của UBND xã Minh Châu trong vụ việc này là hoàn toàn hợp lý, hợp tình để giữ được tình nghĩa họ hàng, làng xóm. Hơn nữa, người Việt Nam ta có câu “Bán anh xem xa, mua láng giềng gần” thì cớ gì mà anh em gần lại nỡ “bán” nhau!?