Vụ việc bé trai bị bạo hành tại Hà Nội, vì sao phải hỗ trợ tâm lý kịp thời?

Những ngày gần đây, truyền thông đã đưa tin về những “bức tâm thư” của một bé trai sinh năm 2012 ở Hà Nội bị mẹ kế bạo hành trong thời gian khá dài gây bức xúc trong dư luận. Qua xác nhận từ người thân của bé trai, hiện nay cơ quan công an đang vào cuộc điều tra làm rõ vụ việc.

Vụ việc bé trai sinh năm 2012 ở Hà Nội bị mẹ kế bạo hành trong thời gian đang gây bức xúc trong dư luận

Với những hành vi bạo hành về thể xác và tinh thần đối với một đứa trẻ 13 tuổi, mồ côi mẹ từ rất sớm không chỉ gây ra những sang chấn về mặt tâm lý của đứa trẻ trong hiện tại mà còn ảnh hưởng lâu dài. PV VOV Giao thông đã có cuộc trao đổi với PGT.TS Trần Thành Nam, Phó Hiệu trưởng trường ĐH Giáo dục, ĐH Quốc gia, Chuyên gia tâm lý trẻ em và trẻ vị thành niên xung quanh nội dung này.

PV: Liên quan đến vụ bé trai bị dì ghẻ bạo hành đang gây bức xúc trong dư luận gần đây. Theo ông, đứa trẻ có thể bị những ảnh hưởng tâm lý như thế nào?

PGT.TS Trần Thành Nam: Khi đã có bức thư kêu cứu đấy, tôi nghĩ rằng các em đã trải qua một giai đoạn có rất nhiều sự tổn thương. Những bức thư là dấu mốc của sự kêu cứu. Cá nhân bé trai cũng đã bị bạo hành cả về mặt thể chất tinh thần, thậm chí là bị bỏ mặc, bị thao túng về mặt tâm lý trong một khoảng thời gian dài.

Mặc dù chưa xác định được tính xác thực về các hành vi được nêu trong bức tâm thư có đúng chính xác 100% hay không. Nhưng hiện tại trong ngắn hạn, đứa trẻ đang phải sống trong một môi trường với sự lo lắng và sợ hãi thường trực. Đã có những dấu hiệu của chứng lo âu, stress và những ảnh hưởng trực tiếp lên sức khỏe thể chất mà có thể quan sát được.

Về lâu dài, với những trường hợp bị bạo hành rất dễ dàng có thể phát triển thành rối loạn và tổn thương tâm lý, với những biểu hiện của rối loạn stress sau sang chấn. Trẻ có thể gặp ác mộng, hoặc có những hình ảnh rất sợ hãi xuất hiện lại trong lúc thức hoặc là lúc ngủ; đứa trẻ có thể sẽ trở nên thu mình, mất niềm tin vào các mối quan hệ đối với người lớn, đặc biệt là những người thân thiết trong gia đình mình sau này, ví dụ như bố, mẹ hay những người chăm sóc.

Ngoài ra, các trường hợp bị bạo hành cũng có thể dẫn đến nguy cơ “tái nghiện vòng xoáy bạo lực”, các bạn có thể tiếp tục trở thành một nạn nhân, tiếp tục có thể bị thao túng nếu mà các bạn ấy không được hỗ trợ tâm lý, không được giáo dục để nâng cao nhận thức về quyền của các bạn ấy kịp thời.

Ảnh minh họa

PV: Vậy thưa ông, trong thời điểm hiện nay, điều quan trọng chúng ta cần làm gì để hỗ trợ về mặt tâm lý đối với bé trai, để em có thể vượt qua giai đoạn khó khăn này?

PGT.TS Trần Thành Nam: Đối với cả những trường hợp bạo hành mà đã có một số minh chứng như thế này, chúng ta phải xác định, dù đứa trẻ nói không có chính xác 100%, chúng ta phải chọn tin vào trẻ.

Và thứ hai nữa, rõ ràng bây giờ đứa trẻ đang tổn thương, và vì vậy nó cần phải được đưa đến một nơi an toàn. Việc đảm bảo an toàn đứa trẻ nhưng đứa trẻ vẫn nhìn thấy những người đã có những hành vi bạo hành và đem lại sự lo lắng cũng là một trong những dạng tổn thương về mặt tinh thần. Vì vậy, việc đầu tiên phải tách cái đứa trẻ ra khỏi môi trường nguy hại, đảm bảo một nơi an toàn, bên cạnh đấy là những người thân đáng tin cậy, được theo dõi 24/7.

Người thân ở đây là những người mà em ấy cảm thấy rằng, đấy là những người em có thể tin tưởng được, có thể thoải mái, có thể nói chuyện được và cảm thấy an toàn bên cạnh người đó. Nếu như hoàn cảnh gia đình chưa có thu xếp được nơi an toàn thì có thể đưa đến trung tâm bảo trợ hoặc là trung tâm bảo vệ trẻ em - nơi có những chuyên gia, những người chăm sóc, chuyên viên tâm lý thì tốt hơn.

Thứ hai nữa là, bây giờ dù muộn rồi, nhưng ngay lập tức cần phải thực hiện việc sơ cứu tâm lý cho bạn ấy. Tham vấn sang chấn để nắm bắt những điều bất ổn về mặt cảm xúc, hoặc có những suy nghĩ nào đó hơi lệch chuẩn và có những điều gì khiến đứa trẻ vẫn còn đang sợ hãi sau khi mà đã nói ra vụ việc này hay không. Thậm chí, ngoài tổn thương bên ngoài cơ thể, cũng phải rà soát lại xem có những tổn thương bên trong cơ thể.

Cùng với đó, chúng ta cần phải tiến hành quy trình hỗ trợ pháp lý để cho các cơ quan bảo vệ trẻ em có thể được tiếp tục một cách nhanh hơn trong quá trình xử lý nghiêm hành vi bạo lực này.

PV: Ông có khuyến nghị gì đối với cộng đồng mạng về cách phản ứng đối với sự việc lần này?

PGT.TS Trần Thành Nam: Bây giờ cũng là thời điểm mà chúng ta chưa nên tấn công hay là công kích bất cứ một ai. Kể cả là bà mẹ thủ phạm của bạo hành mà cái quan trọng là hãy tạo điều kiện thuận lợi nhất, đừng gây nhiễu loạn thông tin cho các cơ quan an ninh điều tra. Bây giờ chúng ta sẽ phải chờ các cơ quan điều tra công bố một cái bức tranh toàn cảnh.

Đây là giai đoạn tập trung vào hỗ trợ cho đứa trẻ cho nên cái việc thiết lập môi trường an toàn và cung cấp các dịch vụ tư vấn tâm lý, đánh giá sàng lọc các nguy cơ tổn thương, các thủ thuật về sơ cứu tâm lý là cái trọng tâm mà chúng ta cần phải tập trung vào.

PV: Vâng. Xin cảm ơn ông!

Hải Hà/VOV Giao thông