Vụ việc bảo mẫu ném bé 14 tháng tuổi tử vong: có căn cứ để chuyển tội danh sang giết người?

Bảo mẫu Nguyễn Thị Quyên làm việc với cơ quan điều tra liên quan đến việc bạo hành cháu bé 14 tháng tuổi. Ảnh: CACC

Các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự

Thông tin về vụ việc bé trai 14 tháng tuổi bị bảo mẫu Nguyễn Thị Quyên (SN 1985, trú tại tỉnh Quảng Ngãi) bạo hành khiến dư luận phẫn nộ trong những ngày qua. Nhiều người bàng hoàng khi biết cháu bé bị ném hai lần trong lúc quấy khóc. Hàng ngàn lời chia sẻ, cầu mong điều kỳ diệu xuất hiện đã được cộng đồng mạng gửi đến gia đình và đội ngũ y bác sĩ. Tuy nhiên, phép màu đã không xảy ra, chiều 5/8, Bệnh viện Đà Nẵng xác nhận cháu L.A.K (14 tháng tuổi) đã tử vong sau 21 ngày điều trị tích cực do chấn thương sọ não quá nặng.

Nhiều bạn đọc thắc mắc cháu bé đã không qua khỏi, vậy hành vi của bảo mẫu là giết người hay cố ý gây thương tích? Luật sư Nguyễn Hồng Thái, Giám đốc Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng nghiệp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, theo quy định của pháp luật, phạm tội với người dưới 16 tuổi, phạm tội với người mà người phạm tội có trách nhiệm phải chăm chăm sóc, giáo dục, phạm tội với hành vi có tính chất côn đồ là những tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự để khi lượng hình tòa án sẽ tuyên một mức án nghiêm khắc đối với người thực hiện hành vi phạm tội này. Việc cơ quan điều tra khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với bảo mẫu Nguyễn Thị Quyên để điều tra hành vi cố ý gây thương tích là có cơ sở pháp lý, thể hiện sự thận trọng trong khởi tố.

Kết quả xác minh bước đầu của cơ quan điều tra cho thấy bảo mẫu đã nhiều lần ném cháu bé xuống dưới sàn khiến nạn nhân mang thương tích 47% và sau đó tử vong là hành vi rất tàn nhẫn, rất đáng lên án, cần phải bị trừng trị bằng chế tài nghiêm khắc. Hành vi của bảo mẫu đã gây bức xúc, phẫn nộ đối với gia đình và cộng đồng xã hội.

“Điều đáng chú ý là người thực hiện hành vi bạo hành, gây thương tích cho cháu bé lại là người có trách nhiệm bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em. Bởi vậy, phạm tội với người dưới 16 tuổi, phạm tội với người mà người phạm tội có trách nhiệm phải chăm sóc, giáo dục, hành vi có tính chất côn đồ là những tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự để khi lượng hình tòa án sẽ tuyên một mức án nghiêm khắc đối với bị can này” - luật sư Nguyễn Hồng Thái nói và cho biết, nếu quá trình tiến hành tố tụng mà có căn cứ chứng minh hành vi có thể dẫn đến chết người, bị can nhận thức được hành vi này nhưng vẫn cố ý thực hiện hành vi thì có thể chuyển tội danh sang tội “Giết người” để xử lý chứ không đơn giản chỉ là tội “Cố ý gây thương tích”.

Làm rõ trách nhiệm của chủ cơ sở

Luật sư Nguyễn Hồng Thái phân tích, tội “Giết người” khác với tội “Cố ý gây thương tích” ở động cơ mục đích thực hiện hành vi xâm phạm đến thân thể của người khác và hậu quả có thể xảy ra từ hành vi nguy hiểm. Nếu thực hiện hành vi xâm phạm đến thân thể người khác nhằm mục đích cướp đoạt tính mạng của nạn nhân hoặc hành vi có thể dẫn đến đoạt tính mạng của nạn nhân thì sẽ xử lý hình sự về tội “Giết người” mà không phụ thuộc vào việc nạn nhân có tử vong hay không.

Còn trường hợp hành vi xâm phạm đến thân thể người khác không có động cơ mục đích giết người, không nhận thức được hành vi có thể dẫn đến chết người nhưng hậu quả chết người đã xảy ra ngoài mong muốn và nhận thức của đối tượng gây án thì sẽ xử lý hình sự về tội “Cố ý gây thương tích” theo khoản 4 Điều 134, Bộ luật Hình sự hiện hành.

Với những phân tích trên có thể thấy, Quyên là người có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, Quyên phải ý thức được hành vi ném cháu bé chỉ mới 14 tháng tuổi 2 lần liên tục, trong đó, lần thứ hai đầu bé đập mạnh xuống nền nhà (gạch cứng) có thể tước đoạt tính mạng của đứa trẻ. Và thực tế đứa trẻ đã không qua khỏi vì thương tích quá nặng. Vì vậy, hành vi của Quyên có dấu hiệu của tội “Giết người” theo điểm b khoản 1 Điều 123, Bộ luật Hình sự năm 2015. Theo đó, người nào thực hiện hành vi giết người dưới 16 tuổi thì có thể bị phạt từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

Một điều cũng đáng chú ý trong vụ việc này là cơ quan chức năng xác định cơ sở giáo dục mầm non hoạt động chui, không có giấy phép hoạt động theo quy định của pháp luật. Đây là một trong những lý do khiến vụ việc bạo hành xảy ra nên cơ quan chức năng sẽ làm rõ trách nhiệm của chủ cơ sở cũng như trách nhiệm của chính quyền địa phương trong công tác quản lý. Cụ thể, cần phải xử lý nghiêm đối với cơ sở giáo dục mầm non chui, thiếu sự quản lý của Nhà nước. Với chủ cơ sở giáo dục và cơ quan chức năng mà thiếu sự quản lý dẫn đến hậu quả sự việc thì cũng có thể xử lý hình sự về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Điều 360, Bộ luật Hình sự.

Có thể thấy, nạn bạo hành trẻ em tại các cơ sở giữ trẻ vẫn chưa thể chấm dứt. Đâu đó vẫn còn những đứa trẻ bị hành hạ, đau đớn cả về thể xác lẫn tinh thần. “Tôi mong muốn các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, giám sát tại các cơ sở giữ trẻ. Đối với những bảo mẫu vi phạm phải xử lý nghiêm mới có sức răn đe. Còn những người lựa chọn làm công việc giữ trẻ hãy tập cho mình tính kiên nhẫn, yêu thương con trẻ. Bởi trẻ em như búp trên cành, hãy yêu thương và dạy dỗ con trẻ bằng tất cả tình yêu thương” - luật sư Nguyễn Hồng Thái chia sẻ.

Trẻ em là mầm non của đất nước, là tương lai của dân tộc. Bạo hành trẻ em không chỉ là hành vi vô nhân đạo mà còn vi phạm pháp luật, cần bị lên án mạnh mẽ và xử lý nghiêm minh để các em có một môi trường sống lành mạnh. Đặc biệt, khi hành vi ấy dẫn đến cái chết thương tâm như trường hợp cháu K thì pháp luật cần có hình phạt đủ sức răn đe.

Luật sư Nguyễn Hồng Thái, Đoàn Luật sư TP Hà Nội.

Thái An