Vọng Nguyệt - điểm sáng khuyến học, khuyến tài ven sông Cầu

Thôn Vọng Nguyệt có 12 dòng họ tiêu biểu trong công tác khuyến học, khuyến tài. Từ thế kỷ thứ XV đến cuối thế kỷ thứ XVII, thôn Vọng Nguyệt có nhiều thế hệ liên tiếp đỗ đại khoa. Trải qua thời gian, con cháu các dòng họ tiếp nối truyền thống hiếu học của cha ông, làm rạng danh dòng tộc.

Cán bộ Chi hội Khuyến học thôn Vọng Nguyệt hướng dẫn con em trong dòng họ tự học.

Theo ghi chép của Chi hội Khuyến học, thôn Vọng Nguyệt hiện có 30 tiến sĩ, 6 giáo sư, 6 phó giáo sư và nhiều thạc sĩ, kỹ sư, cử nhân. Hằng năm, thôn có từ 40 - 50 học sinh đỗ đại học. Vọng Nguyệt không những được công nhận làng văn hóa mà còn được mệnh danh là làng đại học ven sông Cầu. Bà Phạm Thị Minh Thu, Chi hội trưởng Chi hội Khuyến học thôn Vọng Nguyệt chia sẻ: Sở dĩ địa phương có thành tích như vậy là nhờ những thế hệ nối tiếp của các dòng họ đều trách nhiệm, tâm huyết, gương mẫu trong việc giáo dục con em học hành tiến bộ. Để duy trì nền nếp học tập, từ năm 1995, lãnh đạo thôn và các nhà giáo đã thành lập Chi hội Khuyến học. Đây cũng là chi hội khuyến học đầu tiên của tỉnh Bắc Ninh cũ.

Nhằm thúc đẩy phong trào tự học, năm 1998, Chi hội Khuyến học thôn Vọng Nguyệt triển khai chương trình “Tiếng trống học bài”. Hằng ngày, cứ 7 giờ tối, trên hệ thống loa truyền thanh của thôn lại vang lên hiệu lệnh: “Vâng lời Bác Hồ dạy, học sinh Vọng Nguyệt thực hiện 3 giờ vàng ngọc tự học buổi tối ở nhà”. Tiếp đó là một hồi trống dài vang lên, tất cả học sinh trong thôn tự giác ngồi vào bàn học. Để phong trào phát triển sâu rộng, Chi hội Khuyến học thôn kịp thời động viên, khen thưởng những cháu chăm ngoan, đồng thời nhắc nhở các cháu chưa chuyên tâm vào việc học. Từ phong trào "Tiếng trống học bài", em Ngô Anh Đức, một trong những học sinh tiêu biểu của thôn đã xuất sắc giành Huy chương Bạc Olympic Vật lý Quốc tế năm 2003. Vài năm gần đây, nhiều cháu đạt thành tích xuất sắc trong các kỳ thi học sinh giỏi các cấp, nổi bật là em Ngô Quý Dương, đoạt giải Nhì kỳ thi học sinh giỏi quốc gia môn Toán, năm học 2024-2025.

Học tập thôn Vọng Nguyệt, phong trào “Tiếng trống học bài” được phát động ra toàn xã Tam Giang, trở thành điểm sáng học tập của tỉnh Bắc Ninh. Từ nguồn xã hội hóa, Chi hội Khuyến học thôn có “Quỹ học bổng”, hằng năm cấp từ 10 -15 suất học bổng cho các em đạt thành tích xuất sắc trong học tập. Bên cạnh đó, các dòng họ trong thôn Vọng Nguyệt đều xây dựng quỹ khuyến học để thưởng cho con em đạt thành tích xuất sắc và duy trì việc chăm lo cho học sinh hoàn cảnh khó khăn. Nhiều dòng họ ở thôn Vọng Nguyệt vinh dự được Hội Khuyến học Việt Nam tặng Bằng khen có thành tích xuất sắc trong xây dựng phong trào khuyến học, khuyến tài; nhiều gia đình được biểu dương gia đình hiếu học tiêu biểu toàn quốc.

Bài, ảnh: Duy Minh