Vợ cũ tỷ phú Jeff Bezos quyên góp 7,2 tỷ USD cho từ thiện

Tỷ phú Jeff Bezos và vợ MacKenzie Scott khi còn mặn nồng. Ảnh: Reuters

Theo New York Times, hôm 10/12, bà Scott thông báo đã quyên góp gần 7,2 tỷ USD chỉ trong vòng một năm, nâng tổng số tiền bà trao tặng lên hơn 26 tỷ USD. Số tiền được phân bổ cho hàng loạt trường đại học và các tổ chức hoạt động trong lĩnh vực môi trường, quyền phụ nữ và an ninh kinh tế.

Con số này đưa bà Scott vào nhóm những nhà hảo tâm hào phóng nhất thế giới, sánh cùng Bill Gates, Melinda French Gates, Warren Buffett - những người cũng thông báo kế hoạch cho đi lớn trong năm nay.

Trao đi không ràng buộc

Kể từ sau khi ly hôn với nhà sáng lập Amazon Jeff Bezos, bà Scott đã trở thành biểu tượng của một hình mẫu cho đi hoàn toàn mới: trao tặng mà không ràng buộc, tin tưởng vào năng lực của cộng đồng và để các tổ chức tự quyết định điều gì là tốt nhất cho họ.

Dù đã trao tặng hơn 27 tỷ USD, bà Scott vẫn đang sở hữu khoảng 40 tỷ USD.

Khoảng 70% các khoản tặng lần này thuộc về những tổ chức bà từng hỗ trợ. Theo dữ liệu được công bố, khoản lớn nhất là 90 triệu USD dành cho tổ chức Forests, People, Climate - nơi theo đuổi sứ mệnh chấm dứt phá rừng nhiệt đới. Ba khoản khác, mỗi khoản 70 triệu USD, được trao cho các quỹ học bổng tại Mỹ. Một phần trong số đó cũng được gửi đến các tổ chức chịu ảnh hưởng nặng từ đợt cắt giảm ngân sách của chính quyền Trump.

Bà Scott chọn chiến lược truyền thông tinh tế: thường chỉ công bố tài trợ một hoặc hai lần mỗi năm qua blog. Bà cũng nhiều lần chỉ trích báo chí vì tập trung vào số tiền thay vì những tổ chức thụ hưởng.

Hôm 10/12, bà chỉ lặng lẽ cập nhật con số 7 tỷ USD vào đoạn thứ tư của bài đăng hồi tháng 10. Bà cũng cập nhật cơ sở dữ liệu của quỹ Yield Giving với 225 khoản tài trợ mới.

“Con số này chắc chắn sẽ được báo chí nhắc đến, nhưng dù lớn đến đâu, nó vẫn chỉ là một phần rất nhỏ so với vô vàn hành động tử tế mà mọi người đã dành cho nhau trong suốt năm qua”, bà viết.

Trong bài viết, bà Scott cũng nhắc tới những điều tử tế rất nhỏ bé nhưng làm nên nền móng của cộng đồng: “Ai đó chăm sóc một đứa trẻ trong bếp; ai đó tử tế với người lạ ở cửa hàng; ai đó tặng 50 USD cho nhà bếp từ thiện. Những điều này không thành tin tức. Nhưng tất cả đều có ý nghĩa”.

Thông báo mới nhất của bà được đưa ra chỉ một tuần sau khi vợ chồng tỷ phú Michael và Susan Dell công bố khoản đóng góp hơn 6 tỷ USD vào các “tài khoản Trump” dành cho thanh thiếu niên Mỹ tại Nhà Trắng. Một số ý kiến cho rằng chương trình này góp phần làm đẹp hình ảnh tổng thống.

Trong bối cảnh nhiều nhà tài trợ rút lui trước môi trường chính trị nhạy cảm, bà Scott vẫn kiên định đi ngược chiều gió, bất chấp sự chỉ trích từ một số nhân vật bảo thủ như Elon Musk.

Năm 2019, khi cam kết cho đi ít nhất một nửa tài sản trong sáng kiến Giving Pledge, bà nói: “Tôi sẽ không chờ đợi. Và tôi sẽ tiếp tục cho đi cho đến khi chiếc két rỗng”. Câu hỏi nhiều người đặt ra là liệu bà có thể cho đi nhanh hơn tốc độ tài sản của mình sinh sôi hay không. Nhưng với hơn 26 tỷ USD đã được trao đi, Scott không chỉ là một trong những nhà từ thiện hào phóng nhất hiện nay, mà còn là người hiếm hoi thực sự biến lời hứa “cho đến khi két rỗng” thành hành động.

Phil Buchanan, Chủ tịch Trung tâm Từ thiện Hiệu quả - đơn vị phân tích các khoản đóng góp của bà Scott - cho biết quy mô tài trợ của bà đặc biệt đáng chú ý. “Nhiều người từng lo ngại những khoản tặng lớn như vậy sẽ gây ra đủ thứ rủi ro”, Buchanan nói, tổ chức của ông từng nhận 10 triệu USD từ Scott năm 2021. “Nhưng những gì chúng tôi thấy là tác động tích cực, mang tính chuyển đổi thực sự”.

Vì sao bà Scott cho đi nhiều như vậy?

Theo Fortune, dù từng theo đuổi văn chương trước khi kết hôn, phần lớn tài sản của bà Scott đến từ cuộc ly hôn năm 2019 với người đàn ông giàu thứ năm thế giới tại thời điểm đó. Trong thời gian kết hôn, bà đóng vai trò quan trọng trong giai đoạn đầu của Amazon, từ viết kế hoạch kinh doanh đến xử lý hợp đồng.

Sau ly hôn, bà nhận khoảng 4% cổ phần Amazon, tương đương 139 triệu cổ phiếu. Từ đó đến nay, bà Scott đã giảm bán hoặc tặng khoảng 58 triệu cổ phiếu. Dù đã trao tặng hơn 27 tỷ USD, bà Scott vẫn đang sở hữu khoảng 40 tỷ USD.

Tinh thần cho đi của Scott bắt nguồn từ những trải nghiệm thời sinh viên: một nha sĩ chữa răng miễn phí khi thấy bà tự dán lại răng bằng keo giả; và người bạn cùng phòng cho bà vay 1.000 USD khi bà suýt phải bỏ học năm hai.

“Chính những hiệu ứng lan tỏa này khiến chúng ta khó có thể đo đếm sức mạnh của các hành động tử tế,” bà viết trong bài luận ngày 9/12. “Những đóng góp mang tính phi giao dịch, xuất phát từ sự bình an và không vụ lợi, từ lâu đã bị đánh giá thấp chỉ vì chúng khó đo lường. Nhưng biết đâu những ‘điểm yếu’ được tưởng tượng ấy lại là tài sản?”.

Bà Scott cũng nói rằng việc cho đi mang lại cảm giác hạnh phúc: “Hào phóng và tử tế kích hoạt những vùng khoái cảm trong não bộ giống như ăn uống hay quà tặng - và còn cải thiện sức khỏe lẫn hạnh phúc dài hạn”.

Cuộc hôn nhân của Jeff Bezos và MacKenzie Scott khép lại năm 2019 sau 25 năm gắn bó, nhưng cả hai vẫn cùng nuôi dạy con cái và giữ mối quan hệ bạn bè nhờ một cuộc chia tay diễn ra trong êm thấm. Họ có có bốn người con chung: ba con trai và một con gái nuôi.

Theo Businessinsider, sau khi ly hôn Jeff Bezos, bà Scott kết hôn với giáo viên khoa học Dan Jewett vào năm 2021, người cô gặp tại trường học của các con. Nhưng tháng 9/2022 bà nộp đơn ly hôn và hoàn tất thủ tục vào tháng 1/2023.

“Tôi kết hôn với một trong những người hào phóng và tử tế nhất mà tôi từng biết, và được cùng cô ấy thực hiện cam kết trao lại phần lớn tài sản để phục vụ cộng đồng”, ông Jewett viết dưới bức ảnh chụp cùng bà Scott.

Theo hồ sơ tòa án, ông Jewett không yêu cầu trợ cấp sau ly hôn, và tài sản của hai người được phân chia theo một thỏa thuận mang tính bảo mật.

Minh An