Vợ chồng ly hôn có được chia thửa đất bố mẹ để lại làm nhà thờ cúng?

Luật sư Chu Quỳnh Vương - Đoàn Luật sư TP Hà Nội trả lời: Theo Điều 120 Bộ luật Dân sự (BLDS) 2015 quy định về giao dịch dân sự có điều kiện như sau: Trường hợp các bên có thỏa thuận về điều kiện phát sinh hoặc hủy bỏ giao dịch dân sự thì khi điều kiện đó xảy ra, giao dịch dân sự phát sinh hoặc hủy bỏ.

Theo đó, Điều 120 BLDS 2015 chỉ quy định rằng để được coi là “giao dịch có điều kiện” thì giao dịch đó phải có điều khoản, nội dung quy định về điều kiện làm “phát sinh giao dịch” và “hủy bỏ giao dịch”. Điều luật này không quy định về điều kiện thực hiện giao dịch. Tuy nhiên, trong chế định về hợp đồng của BLDS 2015, tại khoản 6 Điều 402 có quy định, Hợp đồng có điều kiện là hợp đồng mà việc thực hiện phụ thuộc vào việc phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt một sự kiện nhất định.

Như vậy, tổng hợp quy định tại Điều 120 và Điều 402 BLDS 2015 ta có thể hiểu “hợp đồng có điều kiện” là giao dịch dân sự trong đó nội dung chứa đựng quy định về việc phát sinh, chấm dứt hiệu lực hợp đồng và thực hiện hợp đồng phụ thuộc vào việc phát sinh, thay đổi, chấm dứt một sự kiện nhất định.

Cụ thể đối với hợp đồng tặng cho, Điều 462 BLDS 2015 có quy định, tặng cho tài sản có điều kiện là việc bên tặng cho yêu cầu bên được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ trước hoặc sau khi tặng cho. Điều kiện tặng cho không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ trước khi tặng cho, nếu bên được tặng cho đã hoàn thành nghĩa vụ mà bên tặng cho không giao tài sản thì bên tặng cho phải thanh toán nghĩa vụ mà bên được tặng cho đã thực hiện.

Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho mà bên được tặng cho không thực hiện thì bên tặng cho có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Và theo quy định tại Điều 457 BLDS 2015, Hợp đồng tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên tặng cho giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho mà không yêu cầu đền bù, bên được tặng cho đồng ý nhận.

Theo như bạn chia sẻ thì Hợp đồng tặng cho giữa bố mẹ chồng bạn và vợ chồng bạn đã có hiệu lực, vợ chồng bạn đã thực hiện việc sang tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cho nên quyền sở hữu đã được chuyển từ bố mẹ chồng bạn sang cho vợ chồng bạn. Do vậy, đây là tài sản chung của vợ chồng bạn trong thời kỳ hôn nhân. Nghĩa vụ thờ cúng bố mẹ, ông bà của bạn và chồng theo hợp đồng tặng cho tài sản phát sinh sau khi bạn và chồng được tặng cho và nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà. Nghĩa vụ này không làm ảnh hưởng đến việc xác định quyền sở hữu chung của bạn và chồng đối với tài sản nêu trên và việc thực hiện quyền định đoạt đối với tài sản này.

Vì vậy, theo quy định tại Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 thì tài sản được chia đôi, chia bằng hiện vật. Bạn hoàn toàn có quyền được chia nhà, đất là tài sản chung của vợ chồng bằng hiện vật. Việc giải quyết tranh chấp liên quan đến việc thực hiện, không thực hiện nghĩa vụ là điều kiện của hợp đồng tặng cho nếu có sẽ được tiến hành theo quy định của Điều 462 BLDS 2015; nó không làm ảnh hưởng đến việc định đoạt tài sản chung của bạn và chồng sau khi đã được chuyển giao từ bố mẹ chồng bạn.

T.Thương - M.Đức