Vĩnh Long chống khai thác IUU, hướng tới phát triển ngành thủy sản bền vững

Vĩnh Long có đường bờ biển dài 130 km, với hơn 4.600 tàu cá hoạt động. Trong số này, trên 2.200 tàu dài trên 15 mét đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS), đạt 99% theo quy định. Từ đầu năm, Chi cục Thủy sản – Kiểm ngư và Biển đảo đã kiểm tra 287 lượt tàu cá, tập trung vào giấy tờ pháp lý, nhật ký khai thác và duy trì kết nối VMS.

Trong tháng cao điểm chống khai thác IUU, tỉnh yêu cầu 100% tàu cá đăng ký, đăng kiểm, có giấy phép khai thác; không để xảy ra tàu vượt ranh giới vùng biển nước ngoài hay mất kết nối VMS trên 6 giờ mà không báo cáo. Tỉnh cũng đẩy mạnh truy xuất nguồn gốc sản phẩm, yêu cầu mọi lô hàng xuất khẩu có dữ liệu điện tử liên thông với hệ thống nghề cá quốc gia.

Lực lượng Đồn Biên phòng Long Vĩnh đẩy mạnh tuyên truyền về chống khai thác IUU trong ngư dân

Tại cửa biển Định An, Đồn Biên phòng Long Vĩnh đang quản lý hơn 32 km bờ biển, với 387 tàu cá, trong đó 100% tàu dài từ 15 mét trở lên đã lắp VMS. Song song nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, đơn vị chú trọng tuyên truyền và kiểm tra tại cảng.

Thiếu tá Thạch Hưm Sâm Bô cập nhật thông tin về chống khai thác IUU cho ngư dân trên địa bàn quản lý

Thiếu tá Thạch Hưm Sâm Bô, Trạm kiểm soát hành chính cảng cá Định An, cho biết: “Các tàu phải chấp hành nghiêm sự kiểm tra, kiểm soát của các lực lượng, xuất trình đầy đủ các loại giấy tờ. Khi xuất, nhập bến thì phải ghi và nộp nhật ký đúng theo quy định. Phương tiện hoạt động đánh bắt trên biển là phải duy trì hộp đen 24/24 giờ. Qua tuyên truyền, ý thức chấp hành về khai thác IUU của bà con ngư dân nâng lên rõ rệt. Đến thời điểm này chưa có trường hợp nào vi phạm về khai thác IUU, nhất là trường hợp đưa tàu đánh bắt ở vùng biển nước ngoài”.

Ngoài việc kiểm tra xuất – nhập bến, lực lượng biên phòng còn đến từng phương tiện để hướng dẫn sử dụng nhật ký điện tử, bật giám sát hành trình 24/24. Mô hình “Thông tin nhanh, đồng hành cùng ngư dân” qua Zalo giúp cập nhật nhanh quy định và cảnh báo an toàn.

Mô hình “Thông tin nhanh, đồng hành cùng ngư dân” qua Zalo giúp cập nhật nhanh quy định và cảnh báo an toàn.

Ông Trần Công Đức, chủ 3 cặp tàu đánh bắt xa bờ, cho biết: “Từ đầu năm Biên phòng tập huấn 2 lần để phổ biến pháp luật của Nhà nước, nắm được vùng biển của Việt Nam, để tránh lấn chiếm vùng biển người ta. Những việc làm này là mang lợi ích cho ngư dân, nếu ngư dân không biết xâm phạm vùng biển người ta, thứ nhất tài sản mình không còn, thứ hai về tỉnh bị phạt lần nữa. Việc làm này là nhằm bảo vệ quyền lợi của ngư dân”.

Không chỉ tại Định An, công tác chống IUU cũng mang lại hiệu quả rõ rệt tại xã Tân Thủy – địa phương từng là “điểm nóng” về vi phạm vùng biển nước ngoài. Nhờ mô hình phân công cán bộ, đảng viên “kèm cặp” chủ tàu có nguy cơ cao, xã đã kéo giảm và chấm dứt hoàn toàn vi phạm.

Chính quyền xã Tân Thủy - địa phương có tàu cá đông nhất tỉnh Vĩnh Long, phối hợp với lực lượng biên phòng, công an đẩy mạnh tuyên truyền trong ngư dân

Ông Nguyễn Văn Đông, chủ đội tàu tại xã Tân Thủy, chia sẻ: “Đối với tàu của tôi, mỗi một chuyến đi như vậy là chúng tôi phải xuất trình ở Biên phòng và ở cảng cá. Rồi đến khi về chúng tôi làm thủ tục nhập cảng, nhập Biên phòng, làm đúng quy định của pháp luật nhà nước ban hành”.

Theo ông Đặng Hoàng Tân, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Tân Thủy, mô hình dân vận này đặc biệt hiệu quả. "Thời gian qua, việc tuyên truyền, vận động ngư dân đối với các tàu có nguy cơ cao thì chủ tàu chấp hành tốt, không còn vi phạm IUU thì chúng tôi đã loại ra khỏi danh sách. Đối với những ngư dân mà tư tưởng chưa thông, chúng tôi tiếp tục tuyên truyền, vận động thì đến nay cơ bản các chủ tàu này đã chấp hành tốt. Chủ tàu nào có nhận thức chưa tới, chưa cao thì có biện pháp đặc thù hơn, còn các chủ tàu đã có nhận thức tốt thì chúng tôi có giải pháp khác, phù hợp", ông Tân chia sẻ.

Cùng với đó, Ban Quản lý cảng cá tỉnh vận hành quy trình giám sát tàu ra – vào cảng, kiểm soát sản lượng bốc dỡ, đảm bảo truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Nhờ 100% tàu hoạt động đã lắp VMS, cơ quan chức năng kịp thời phát hiện các trường hợp mất kết nối để hỗ trợ khắc phục.

Ông Nguyễn Văn Buội, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long, cho biết tỉnh đang triển khai quyết liệt nhiều giải pháp để đạt mục tiêu 100% tàu đăng kiểm và cấp phép.

“Một số ít tàu đã quá hạn đăng kiểm, cũng như quá hạn giấy phép khai thác, chúng tôi thực hiện theo phương châm đi từng ngõ, gõ từng nhà. Tức kêu tất cả các chủ tàu này tiến hành làm thủ tục để gia hạn đăng kiểm, cấp phép. Nếu như những tàu này không thực hiện, là chúng tôi tiến hành các thủ tục tước giấy phép cũng như giấy đăng kiểm không cho hoạt động. Đối với ngành, là tập trung các giải pháp với quyết tâm để cùng với cả nước tháo gỡ “thẻ vàng” của EC đối với nghề khai thác thủy sản của Việt Nam”, ông Buôi nói.

Những chuyển biến tích cực từ trung ương đến cơ sở cho thấy quyết tâm lớn của tỉnh Vĩnh Long trong việc chống khai thác IUU.

Tỉnh Vĩnh Long cũng khuyến khích doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư mô hình nuôi trồng công nghệ cao, sản xuất tuần hoàn, gắn với bảo vệ môi trường; đồng thời tăng cường chuyển đổi nghề cho ngư dân nhằm đảm bảo sinh kế bền vững.

Những chuyển biến tích cực từ trung ương đến cơ sở cho thấy quyết tâm lớn của tỉnh Vĩnh Long trong việc chống khai thác IUU. Với sự chung tay của lực lượng chức năng, chính quyền địa phương và bà con ngư dân, Vĩnh Long đang hướng tới mục tiêu không để xảy ra vi phạm, đồng thời góp phần cùng cả nước phấn đấu gỡ “thẻ vàng” trong năm 2025, tạo nền tảng cho ngành thủy sản phát triển ổn định và bền vững.

Trà Vinh/VOV-ĐBSCL