Viết tiếp bản hùng ca

Noi gương người đi trước, Nguyên Vũ không ngừng “thắp lửa” cho quá khứ bằng nỗ lực bền bỉ - Ảnh: Đ.V

Vang mãi khúc ca tự hào

Trên bức tường vôi trắng đã cũ của gia đình em Nguyễn Hoàng Nguyên Vũ (SN 2009), ở tổ dân phố 5, xã Hoàn Lão, có một khung ảnh cũ kỹ được treo ở vị trí trang trọng nhất. Đó là hình ảnh ông nội Vũ, liệt sĩ Nguyễn Ngọc Nuôi, với ánh mắt cương nghị, gương mặt rám nắng trong bộ quân phục. Dưới bức ảnh, những tấm huân, huy chương lấp lánh như nhắc nhở về một quá khứ hào hùng. Dù thời gian đã làm mờ nét chữ, nhưng với Vũ, tất cả vẫn rực rỡ như vàng ròng của ký ức.

Không ít lần, Vũ ngồi lặng dưới khung ảnh ấy, nghe người thân kể lại chuyện ông nội tham gia kháng chiến chống Pháp, từng bị giặc bắt giam ở Nhà lao Đồng Hới, rồi vào Trường Sơn làm Chính trị viên đơn vị C2 - D3 - Binh trạm 16, 17 - Đoàn 559. Năm 1968, một mảnh bom cắt ngang bụng khiến ông trở thành thương binh mất sức lao động 81%. Năm 2008, ông qua đời do vết thương cũ tái phát và được suy tôn là liệt sĩ.

“Với người khác, ông là một phần của lịch sử. Còn với cháu, ông là một phần máu thịt”, Vũ chậm rãi nói, giọng đầy tự hào. Chính từ dòng ký ức thiêng liêng ấy, Vũ đã chọn đến với môn Lịch sử không phải bằng nghĩa vụ học tập, mà bằng một tình cảm vô hình kết nối hai thế hệ. Với Vũ, mỗi chiến công của ông là một bài học sống động về lòng yêu nước, về ý chí kiên cường vượt qua mọi gian khó.

Cũng như Vũ, Nguyễn Cường Quốc (SN 2007), xã Triệu Cơ, lớn lên trong một gia đình giàu truyền thống cách mạng. Ông nội Quốc, liệt sĩ Nguyễn Văn Phục, đã nằm lại chiến trường khi bố em còn chưa kịp lớn. Sau khi người vợ đầu là bà Nguyễn Thị Sàng mất, ông nội Quốc lập gia đình với bà Trần Thị Con.

Cả hai người phụ nữ này đều cạn nước mắt sau những lần tiễn chồng, con ra trận, về sau đều được Nhà nước phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Ông bà ngoại của Quốc cũng từng khoác áo lính, được trao tặng Huân chương Kháng chiến hạng Ba, minh chứng cho những năm tháng không tiếc tuổi xuân vì độc lập dân tộc.

Nguyễn Trọng Linh và bà ngoại là thương binh Bùi Thị Nhụ - Ảnh: Đ.V

Từ trong huyết quản, Quốc mang một niềm kiêu hãnh không nói thành lời. Đó là khi em đứng nghiêm trong lễ chào cờ mỗi thứ hai; là khi em cẩn trọng gìn giữ những tấm ảnh cũ của gia đình; là khi em nghe bố kể chuyện cũ, rồi lặng im rất lâu như thể đang nói chuyện với chính ông bà, những người em chưa một lần được gặp. Niềm tự hào ấy đã trở thành điểm tựa vô hình rèn cho em cách sống chỉn chu, nghĩa tình và đầy tự trọng.

Từ những khung ảnh cũ phai màu, từ những câu chuyện kể về cha ông, truyền thống không còn là điều gì xa xôi với thế hệ trẻ hôm nay. Nó hiện diện trong ánh mắt biết ơn, trong cách sống nghiêm cẩn, trong những lựa chọn âm thầm nhưng đầy ý nghĩa. Ở những người trẻ ấy, lòng tự hào không cất thành lời, nhưng ánh lên trong từng cử chỉ, từng suy nghĩ, như ngọn lửa nhỏ cháy âm ỉ giữa đời thường, đủ ấm để soi đường, đủ bền để giữ lấy nguồn cội.

“Những bạn trẻ như Nguyễn Hoàng Nguyên Vũ, Nguyễn Cường Quốc, Nguyễn Trọng Linh là hiện thân của thế hệ trẻ biết tri ân bằng hành động. Các em không chỉ tự hào về truyền thống gia đình, mà còn biết cách gìn giữ, phát huy bằng nỗ lực học tập, rèn luyện và phụng sự xã hội. Đây chính là “cầu nối” giữa quá khứ và tương lai - là hiện tại đẹp đẽ của quê hương và tương lai vững chắc của đất nước”, Phó Bí thư Tỉnh đoàn, Chủ tịch Hội đồng Đội tỉnh Đinh Trung Hiếu nhấn mạnh.

Tiếp nối quá khứ bằng nỗ lực

Quá khứ hào hùng không dừng lại ở những tấm huân, huy chương treo tường hay trong những câu chuyện kể. Với thế hệ trẻ hôm nay, đó là động lực để sống tốt hơn, học giỏi hơn, cống hiến nhiều hơn. Họ không chỉ tự hào vì có ông bà từng ra trận, từng hy sinh thầm lặng, mà còn thấy ở đó một phần trách nhiệm phải viết tiếp quá khứ bằng những nỗ lực của hiện tại, chính cuộc đời mình - trọn vẹn, xứng đáng và hữu ích. Chính điều đó đã làm nên một thế hệ trẻ không lãng quên, mà thầm lặng nối dài hào khí cha ông.

Trong căn phòng nhỏ cuối dãy nhà, gia đình Nguyễn Cường Quốc dành riêng một góc trang trọng để gìn giữ ký ức. Trên vách tường, cạnh những huân, huy chương của ông bà là hàng loạt bằng khen, giấy khen học tập được Quốc gìn giữ cẩn thận qua từng năm học. Giữa quá khứ và hiện tại, không có ranh giới. Giữa những hy sinh lặng thầm của thế hệ trước và những nỗ lực bền bỉ của thế hệ sau là sợi dây gắn kết vô hình mà bền chặt, thiêng liêng.

Quốc hiểu rõ, em không chỉ học cho riêng mình. Mỗi trang sách, mỗi kỳ thi em vượt qua đều là lời tri ân lặng lẽ với những người đã ngã xuống để em có mặt hôm nay. Từ niềm tin ấy, Quốc đã nỗ lực không ngừng, giành giải ba học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp quốc gia môn Địa lí năm học 2024-2025, là Bí thư Chi đoàn gương mẫu, đạt danh hiệu Học sinh 3 tốt và học viên ưu tú của lớp cảm tình Đảng.

Tại kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, Cường Quốc xuất sắc đạt 29 điểm (Văn 9,25, Lịch sử 9,75, Địa lí 10)... “Mỗi thành tích Quốc đạt được không chỉ là thành quả của riêng cháu, mà là những bước chân tiếp nối hành trình của gia đình, dòng họ”, anh Nguyễn Cường, bố Quốc tự hào nói.

Phát huy truyền thống gia đình, Nguyễn Cường Quốc nỗ lực học tập, rèn luyện và giành được nhiều thành tích xuất sắc - Ảnh: Đ.V

Với Nguyễn Hoàng Nguyên Vũ, ông nội là biểu tượng đẹp về lòng yêu nước và ý chí không khuất phục. Từ ký ức về ông, Vũ chọn học chuyên Lịch sử như một cách gắn bó với cội nguồn. Em kiên trì, say mê và bền bỉ, để rồi liên tiếp gặt hái nhiều thành tích nổi bật: Giải nhì học sinh giỏi môn Lịch sử cấp huyện, giải ba cấp tỉnh (thi vượt cấp lớp 11), top 4 đầu vào chuyên Lịch sử, Trường THPT chuyên Võ Nguyên Giáp, khóa 2024-2027... Những con số khô khan, nhưng ẩn sau đó là một trái tim trẻ không ngừng “thắp lửa” cho quá khứ bằng nỗ lực bền bỉ.

Không chỉ trong trường học, tinh thần ấy còn lan tỏa giữa đời thường. Nguyễn Trọng Linh (SN 2004), Phó Bí thư Chi đoàn tổ dân phố 5, phường Đồng Thuận, luôn nhắc đến bà ngoại, thương binh Bùi Thị Nhụ với bao tự hào.

Bà từng là thanh niên xung phong, phục vụ tại mặt trận Đường 9-B5 ác liệt. Linh, trong vai trò một cán bộ Đoàn trẻ, đã kế thừa tinh thần dấn thân ấy bằng hành động cụ thể: Hết mình với phong trào, sâu sát với thanh thiếu nhi, kiên trì tổ chức từng hoạt động nhỏ để nuôi dưỡng lý tưởng sống đẹp trong giới trẻ. Những nỗ lực của Linh được ghi nhận bằng nhiều bằng khen, giấy khen, nhưng trên hết, là sự tin yêu của chính những người dân trong khu phố...

Những người trẻ hôm nay không hô vang khẩu hiệu, cũng không nhân danh truyền thống để đòi hỏi điều gì cho bản thân. Họ chỉ sống lặng lẽ, nỗ lực từng ngày, chăm chút từng việc nhỏ, học hành, rèn luyện, dấn thân... để không phụ lòng người đi trước.

Bằng ánh mắt ngưỡng vọng hướng về quá khứ và bước chân vững vàng bước tới tương lai, các bạn trẻ đang viết tiếp những trang sử mới - không bằng máu xương, mà bằng khát vọng sống tử tế, bằng trí tuệ và tấm lòng không ngừng biết ơn. Họ chính là những nét vẽ tươi mới, tô điểm thêm vào bức tranh truyền thống vẻ vang của dân tộc.

Tâm An