Việt Nam thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm Halal sang Thổ Nhĩ Kỳ

Hội thảo trực tuyến “Hợp tác Halal giữa Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ: Thực trạng và triển vọng”. Ảnh: TTXVN phát

Theo phóng viên TTXVN tại Nam Âu, hội thảo diễn ra theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến nhằm tăng cường hợp tác kinh tế - thương mại giữa hai nước về các sản phẩm, dịch vụ Halal, qua đó hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam quảng bá năng lực sản xuất, chế biến sản phẩm và dịch vụ đáp ứng tiêu chuẩn Halal quốc tế. Sự kiện cũng nhằm kết nối trực tiếp giữa các cơ quan quản lý, tổ chức chứng nhận, hiệp hội ngành hàng và cộng đồng doanh nghiệp hai nước.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Đại sứ Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ Đặng Thị Thu Hà cho biết sau gần 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, hợp tác Việt Nam - Thổ Nhĩ Kỳ ngày càng phát triển tích cực, đặc biệt từ sau chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính năm 2023. Trong số các lĩnh vực hợp tác, Halal là lĩnh vực tương đối mới nhưng lại có nhiều tiềm năng khi cả hai nước đều có thế mạnh và nhu cầu bổ sung cho nhau, đồng thời nhận được sự quan tâm lớn của hai Chính phủ. Do đó, các cơ quan chức năng và doanh nghiệp hai bên cần tranh thủ các cơ hội, khai thác các tiềm năng, từ đó thúc đẩy hợp tác đem lại lợi ích cho doanh nghiệp cũng như cho hai quốc gia.

Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại Lê Hoàng Tài cho biết, trong những năm qua, quan hệ kinh tế - thương mại giữa Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ đã có những bước tiến quan trọng. Kim ngạch thương mại song phương duy trì đà tăng trưởng và đã đạt trên 2 tỷ USD trong năm 2024. Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của Thổ Nhĩ Kỳ trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), trong khi Thổ Nhĩ Kỳ là cửa ngõ quan trọng để hàng hóa Việt Nam tiếp cận khu vực Trung Đông, châu Âu và Bắc Phi. Ông Lê Hoàng Tài nhấn mạnh, với dân số Hồi giáo đông đảo, Thổ Nhĩ Kỳ có thị trường tiêu thụ và là trung tâm chế biến Halal phát triển, trong khi Việt Nam đang dần khẳng định năng lực cung cấp sản phẩm Halal, đặc biệt về thực phẩm chế biến, nông sản, đồ uống, dịch vụ du lịch và logistics.

Cũng theo ông Lê Hoàng Tài, thị trường Halal toàn cầu ước tính đạt giá trị hơn 2.500 tỷ USD và đang mở rộng nhanh chóng. Đây là cơ hội lớn để Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ cùng nhau khai thác, thúc đẩy hợp tác thương mại, đầu tư và dịch vụ.

Ông Zafer Soylu - Chủ tịch Hội đồng Quản trị Cơ quan Chứng nhận Halal tại Thổ Nhĩ Kỳ - chia sẻ rằng việc tiêu thụ các sản phẩm và dịch vụ được chứng nhận Halal ngày càng phát triển mạnh mẽ trên thế giới, được công nhận là chuẩn mực về an toàn, vệ sinh và đảm bảo chất lượng. Nhân dịp này, ông cung cấp thông tin cụ thể về điều kiện, quy trình cấp chứng nhận cho các sản phẩm Halal nhập khẩu vào thị trường Thổ Nhĩ Kỳ.

Trong khi đó, ông Yunus Ete - Chủ tịch Hội đồng thượng đỉnh Halal thế giới - cho biết nhu cầu về thực phẩm, mỹ phẩm, dược phẩm và du lịch Halal đang tăng trưởng rất nhanh chóng. Vài năm gần đây, Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ đã có những bước tiến đáng kể trong việc phát triển hợp tác trong lĩnh vực Halal. Theo ông, Thổ Nhĩ Kỳ - với vị trí chiến lược kết nối châu Á và châu Âu - vừa là đối tác thương mại mạnh mẽ, vừa là cửa ngõ tiếp cận các thị trường rộng lớn. Ông cũng thông báo, để tăng cường hợp tác Halal giữa các nước, trong các ngày từ 26 - 29/11, tại thành phố Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ diễn ra Hội nghị thượng đỉnh Halal toàn cầu và Hội chợ Halal thế giới. Ông mời các cơ quan và doanh nghiệp Việt Nam tham gia sự kiện.

Ông Ramlan Osman - Giám đốc Trung tâm Chứng nhận Halal Quốc gia (HALCERT) - cho biết đến nay HALCERT đã hỗ trợ nhiều doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang các thị trường như Nhật Bản và Malaysia. Mô hình này hoàn toàn có thể được nhân rộng để đáp ứng nhu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài hoạt động chứng nhận Halal, HALCERT còn đóng vai trò kết nối giao thương B2B giữa doanh nghiệp Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ, góp phần thúc đẩy hợp tác kinh tế song phương.

Mặc dù có tiềm năng lớn nhưng con đường xuất khẩu sản phẩm Halal sang Thổ Nhĩ Kỳ vẫn còn nhiều thách thức, đòi hỏi doanh nghiệp Việt Nam phải vượt qua. Trước hết là việc đáp ứng tiêu chuẩn Halal khắt khe từ nguyên liệu, quy trình sản xuất sạch sẽ, nhân đạo, cho đến khâu vận chuyển và lưu kho. Ngoài ra, sự không đồng nhất trong việc công nhận chứng nhận Halal giữa các quốc gia Hồi giáo cũng là một rào cản lớn.

Hội thảo trực tuyến “Hợp tác Halal giữa Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ: Thực trạng và triển vọng”. Ảnh: TTXVN phát

Đây cũng là quan điểm của ông İhsan Övüt, Tổng Thư ký Viện Tiêu chuẩn và Đo lường các quốc gia Hồi giáo. Ông cho biết nhiều quốc gia quản lý sản phẩm Halal bằng hệ thống chứng chỉ riêng. Dù các hệ thống này được thiết lập tốt nhưng đang tạo ra những rào cản nhất định cho các nước xuất khẩu, vì chưa có tiêu chuẩn Halal chung trên toàn cầu.

Ông Reha Denemec, thành viên Ban Chủ tịch Ủy ban Kinh tế Đối ngoại Thổ Nhĩ Kỳ, Chủ tịch Hội đồng Kinh doanh Thổ Nhĩ Kỳ - Việt Nam, cho biết ủy ban này sẵn sàng kết nối và hỗ trợ doanh nghiệp hai bên trong hợp tác nói chung và trong lĩnh vực Halal nói riêng. Ủy ban tập hợp các doanh nghiệp hàng đầu của Thổ Nhĩ Kỳ và hiện có trụ sở tại 153 quốc gia trên thế giới.

Phát biểu tại sự kiện, ông Trần Việt Hùng - Trưởng phòng Xuất nhập khẩu Công ty cổ phần Visimex - nhấn mạnh khi xuất khẩu sản phẩm Halal sang Thổ Nhĩ Kỳ, hàng hóa của Việt Nam phải chịu sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ lớn đã có vị thế trên thị trường Halal như Ấn Độ, Brazil, Mỹ, Malaysia và Indonesia.. , vốn đều là những nước có hệ sinh thái về sản phẩm Halal rất mạnh và bài bản, có uy tín trên thị trường. Bên cạnh đó, các sản phẩm Halal của Việt Nam cũng phải cạnh tranh với các sản phẩm nội địa của Thổ Nhĩ Kỳ. Để đạt được chứng nhận Halal của Thổ Nhĩ Kỳ, các sản phẩm phải được thực hiện trong một quy trình rất nghiêm ngặt với chi phí cao, tạo rào cản không nhỏ cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Chưa kể, một số doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ còn yêu cầu các đơn vị xuất khẩu phải có chứng chỉ Halal do chính nước này cấp, cho dù họ đã được tổ chức chứng nhận Halal của Thổ Nhĩ Kỳ công nhận.

Để chinh phục thành công thị trường sản phẩm Halal tại Thổ Nhĩ Kỳ, bà Bá Thị Nguyệt Thu - nhà sáng lập Hợp tác xã Hà Nội Xanh và Halal Việt - cho rằng chìa khóa nằm ở việc phải có được chứng nhận Halal như một yêu cầu bắt buộc. Muốn vậy, cần thiết lập cơ chế để tổ chức chứng nhận Halal của hai nước công nhận lẫn nhau, đồng thời tổ chức các khóa tập huấn và chia sẻ kinh nghiệm về tiêu chuẩn Halal quốc tế cho doanh nghiệp cũng như các hợp tác xã.

Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng sản phẩm Halal ngày càng tăng mạnh trên toàn cầu, Việt Nam hiện rất quan tâm đến việc phát triển hệ sinh thái Halal và xác định đây là hướng đi chiến lược, vừa mở ra cơ hội xuất khẩu mới, vừa góp phần nâng cao vị thế quốc gia trong chuỗi giá trị toàn cầu. Chính phủ Việt Nam đã và đang triển khai nhiều chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực sản xuất, tiêu chuẩn chất lượng và chứng nhận Halal, đồng thời tích cực phối hợp với các tổ chức quốc tế nhằm tạo thuận lợi cho hàng hóa Việt Nam thâm nhập thị trường Hồi giáo toàn cầu.

Với vai trò là cơ quan chính phủ chuyên trách về xúc tiến thương mại, ông Lê Hoàng Tài cho biết Cục Xúc tiến thương mại của Bộ Công Thương cam kết sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Đại sứ quán Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ, Hội đồng Doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ - Việt Nam, cùng các cơ quan, hiệp hội và cộng đồng doanh nghiệp hai nước để đồng hành trong quá trình thúc đẩy hợp tác Halal, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho việc kết nối, hợp tác hiệu quả và bền vững, đóng góp tích cực cho quan hệ kinh tế - thương mại song phương.

Có thể thấy với sự vào cuộc của Nhà nước cùng nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp, Việt Nam đang từng bước hình thành hệ sinh thái Halal hoàn chỉnh, không chỉ phục vụ xuất khẩu sang các quốc gia Hồi giáo mà còn hướng tới xây dựng Việt Nam thành trung tâm sản xuất, chế biến và dịch vụ Halal trong khu vực Đông Nam Á.

Dương Hoa - Trường Dụy - Thanh Hải (TTXVN)