Việt Nam - Malaysia: Mở ra nhiều cơ hội mới trong hợp tác thương mại

Kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1973, Việt Nam và Malaysia đã cùng nhau viết nên những chương hợp tác rực rỡ. Hai bên nâng cấp quan hệ song phương lên Đối tác chiến lược vào năm 2015 và Đối tác chiến lược toàn diện năm 2024. Vì vậy, chuyến công tác của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tham dự Đại hội đồng liên Nghị viện các quốc gia Đông Nam Á lần thứ 46 (AIPA-46) và thăm chính thức Malaysia khẳng định quyết tâm tăng cường mối quan hệ hữu nghị bền chặt, Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Malaysia và hứa hẹn mở ra nhiều cơ hội và hướng tới dấu mốc mới trong quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại hai nước.

Cà phê gia Lai ngày một khẳng định thương hiệu trên thị trường trong nước và thế giới. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN

*Bạn hàng gần gũi

Theo Bộ Công Thương, Malaysia là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam trong ASEAN, lớn thứ 9 của Việt Nam trên thế giới. Malaysia cũng là nhà đầu tư quan trọng tại Việt Nam, đứng thứ 3 trong ASEAN và thứ 10 trong số các quốc gia, vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam, với 731 dự án còn hiệu lực, có tổng vốn đăng ký đạt khoảng 13 tỷ USD.

Dẫn số liệu từ Hải quan Việt Nam, Bộ Công Thương cho biết, tính đến hết tháng 7/2025, kim ngạch thương mại song phương đã đạt 9,23 tỷ USD, tăng 8% so với cùng kỳ 2024, tiến gần mục tiêu 18 tỷ USD trong những năm tới. Việt Nam xuất khẩu sang Malaysia chủ yếu hàng vi tính, sản phẩm điện tử, linh kiện, xăng dầu, cà phê, hạt tiêu, sản phẩm sắt thép, cao su. Ngược lại, Việt Nam nhập khẩu máy tính, thiết bị phụ tùng, xăng dầu và máy móc cơ khí từ Malaysia.

Theo các chuyên gia, Malaysia được đánh giá là thị trường có sức mua khá, nhu cầu đa dạng và đặc biệt gần gũi về văn hóa tiêu dùng với người Việt Nam. Hơn nữa, hai nước cùng tham gia nhiều FTA khu vực như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA) tạo độ mở thị trường và mức rào cản thấp cho hàng xuất khẩu của Việt Nam. Đặc biệt, Malaysia đang thiếu hụt nguồn cung nội địa một số mặt hàng thiết yếu như gạo, thủy hải sản, thực phẩm chế biến... vốn là thế mạnh của Việt Nam. Đây là cơ hội lớn để doanh nghiệp Việt Nam gia tăng xuất khẩu nếu có chính sách hỗ trợ kịp thời, đủ mạnh.

Chia sẻ về thị trường sở tại, ông Lê Phú Cường - Tham tán Thương mại Việt Nam tại Malaysia cho hay, doanh nghiệp Việt Nam cũng đối mặt nhiều khó khăn; trong đó, chịu áp lực cạnh tranh gay gắt từ Trung Quốc, Thái Lan, Indonesia… vốn đã có vị thế mạnh tại Malaysia. Chứng chỉ Halal là điều kiện bắt buộc với thực phẩm, nhưng hiện chỉ có một tổ chức phi Chính phủ tại Việt Nam được Malaysia công nhận cấp chứng chỉ này.

Ngoài ra, khác biệt ngôn ngữ, văn hóa, khiến nhiều doanh nghiệp Việt ngại tiếp cận. Rủi ro lừa đảo thương mại, khi một số doanh nghiệp thiếu xác minh đối tác trước khi ký hợp đồng. Thêm vào đó, tư duy thị trường hạn chế, nhiều doanh nghiệp chưa mạnh dạn tham gia hội chợ, gửi hàng mẫu, xây dựng kênh phân phối, trong khi người tiêu dùng Malaysia đã quen với hàng hóa từ các đối thủ cạnh tranh. Đáng chú ý, 7 tháng năm 2025, cà phê là mặt hàng có tỷ trọng xuất khẩu lớn sang thị trường Malaysia, song Việt Nam chủ yếu xuất khẩu cà phê nhân làm nguyên liệu cho ngành cà phê của nước này, chứ chưa thể hiện sự thâm nhập thị trường của các thương hiệu cà phê Việt Nam.

“Do đó, doanh nghiệp phải thay đổi tư duy xuất khẩu, xuất khẩu những mặt hàng giá trị cao, để từng bước định vị thương hiệu cà phê Việt Nam tại thị trường Malaysia”, ông Lê Phú Cường khuyến nghị.

Công nhân ông ty CP Cao su Hòa Bình chế biến mủ cao su xuất khẩu. Ảnh: Hoàng Nhị/TTXVN

*Hỗ trợ kết nối

Thương vụ Việt Nam tại Malaysia cho biết, mới đây, Thương vụ đã xúc tiến giới thiệu các mặt hàng Việt Nam tại hội chợ Hội chợ thực phẩm và đồ uống Quốc tế Malaysia (MIFB). Các sản phẩm trưng bày giới thiệu trong gian hàng đến từ doanh nghiệp uy tín của Việt Nam, có chỗ đứng trên thị trường Malaysia như Acecook, Masan, Vinamilk, Trung Nguyen và King Coffee...

“Những sản phẩm hàng hóa trưng bày trong gian hàng lần này được Công ty LS Sales and Marketing Sdn. Bhd. và Mamami Shoppe Sdn. Bhd nhập khẩu và phân phối. Tháng 2/2025, thông qua kết nối, vận động của Thương vụ, LS Sales and Marketing Sdn. Bhd. đã trực tiếp đến Việt Nam để tìm hiểu thị trường và tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư; góp phần hiện thực hóa chiến lược đưa hàng Việt vào chuỗi phân phối toàn cầu”, ông Lê Phú Cường chia sẻ.

Mặc dù hàng Việt Nam đã và đang được nhiều nước trong khu vực ASEAN ưa chuộng, tin dùng. Song việc tham gia mở gian hàng tại Ngày ASEAN năm 2025 tại Malaysia sẽ củng cố niềm tin về thương hiệu, uy tín, chất lượng hàng Việt Nam với đối tác, góp phần tăng cường sự hiện diện của hàng Việt Nam trong khu vực thị trường ASEAN.

Trước đó, thực hiện chỉ đạo của Bộ Công Thương trong việc hỗ trợ, kết nối doanh nghiệp hai nước Việt Nam - Malaysia hợp tác, mở rộng đầu tư kinh doanh, Thương vụ Việt Nam tại Malaysia đã phối hợp, mời đoàn doanh nghiệp Malaysia tham gia chương trình “Gặp gỡ 2025: Lào Cai - Trung tâm kết nối giao thương kinh tế giữa Việt Nam và các nước ASEAN với vùng Tây Nam Trung Quốc”.

Uyên Hương/Bnews/vnanet.vn