VIỆT NAM KHÔNG NGỪNG PHÁT TRIỂN, TĂNG VỊ THẾ (*): Hệ thống an sinh toàn diện, đa tầng, rộng khắp

TP HCM là địa phương đầu tiên của cả nước khởi xướng Chương trình Xóa đói giảm nghèo (nay là Chương trình Giảm nghèo bền vững) vào năm 1992 và đạt được nhiều dấu ấn.

Hoàn thành vượt mức mục tiêu thiên niên kỷ

Chỉ sau 3 năm triển khai Chương trình Xóa đói giảm nghèo, TP HCM đã không còn hộ thiếu đói. Đến cuối năm 2003, thành phố hoàn thành vượt mức mục tiêu thiên niên kỷ (MDG).

Đầu năm 2004, TP HCM nâng mức chuẩn hộ nghèo theo tiêu chí thu nhập bình quân đầu người lên 6 triệu đồng/năm. Mười năm sau, thành phố tiếp tục nâng mức chuẩn hộ nghèo lên 16 triệu đồng/người/năm - cao hơn mức chuẩn nghèo quốc gia 2,7 lần. Sang năm 2016, TP HCM cùng cả nước triển khai thực hiện Chương trình Giảm nghèo bền vững, chuyển từ phương pháp đo lường nghèo đơn chiều sang đo lường tiếp cận nghèo đa chiều.

Năm 2019, TP HCM hoàn thành mục tiêu cơ bản không còn hộ nghèo theo chuẩn nghèo thành phố giai đoạn 2019 - 2020, đạt chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ thành phố khóa X, nhiệm kỳ 2015 - 2020 đề ra trước thời hạn 1 năm. Đến cuối năm 2022, thành phố không còn hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn nghèo quốc gia. Tiếp đó, cuối năm 2023, TP HCM đã tập trung kéo giảm còn 6,33% hộ nghèo trên tổng số hộ dân; hoàn thành chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025 trước thời hạn 2 năm.

Nhiều năm qua, TP HCM luôn thực hiện tốt công tác chăm lo cho người nghèo, người khó khăn

Chuẩn nghèo của TP HCM trong các giai đoạn luôn được xây dựng cao hơn chuẩn nghèo quốc gia. Tỉ lệ giảm hộ nghèo hằng năm luôn ở mức cao, luôn hoàn thành chỉ tiêu giảm nghèo theo Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ thành phố đề ra trước thời hạn từ 1 đến 2 năm.

Lãnh đạo TP HCM đã nhiều lần khẳng định Đảng bộ và chính quyền thành phố luôn xác định công tác giảm nghèo bền vững là chủ trương lớn, quan trọng, nhất quán, xuyên suốt trong quá trình thực hiện công cuộc đổi mới, xây dựng và phát triển TP HCM. Chất lượng các hoạt động giảm nghèo được từng bước nâng lên, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và thực trạng mức sống của người dân thành phố.

Chương trình Giảm nghèo bền vững của TP HCM thành công là nhờ vào việc phát huy truyền thống "tương thân tương ái", "lá lành đùm lá rách" và nghĩa tình của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố. Thành công này còn nhờ vào ý chí vượt khó, không an phận, cố gắng vươn lên của những người nghèo, cận nghèo.

Nâng cao đời sống vật chất, tinh thần

Theo Viện Nghiên cứu phát triển TP HCM, thời gian qua, những chính sách chăm lo an sinh xã hội được thành phố quan tâm triển khai, có sự tham gia tích cực từ các nguồn lực trong xã hội. Vì thế, đời sống vật chất và tinh thần của người dân không ngừng được nâng cao. TP HCM đã từng bước xây dựng và phát triển hệ thống an sinh, bảo trợ xã hội toàn diện, đa tầng, rộng khắp.

TP HCM cũng thực hiện có hiệu quả các chính sách hỗ trợ, chăm lo người có công, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, đối tượng bảo trợ xã hội, giúp đỡ đối tượng cai nghiện ma túy..., bảo đảm an sinh, phúc lợi xã hội. Trong đó, trọng tâm là hỗ trợ vay vốn; xây dựng, sửa chữa nhà tình thương, tình nghĩa; cấp phát thẻ bảo hiểm y tế; miễn giảm học phí; chăm lo dịp lễ, Tết. Đặc biệt, khi đại dịch COVID-19 xảy ra, thành phố chú trọng chăm lo hỗ trợ hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ chính sách, có công khó khăn và các đối tượng bảo trợ xã hội bị ảnh hưởng.

Bà Trần Thị Liễu (thứ 2 từ trái sang) vui mừng, xúc động đón nhận căn nhà mới do Ủy ban MTTQ TP HCM trao tặng

Cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, TP HCM luôn quan tâm đến việc hoàn chỉnh hệ thống chính sách trợ giúp các đối tượng khó khăn. Mức chuẩn trợ giúp dành cho đối tượng bảo trợ xã hội tại TP HCM thường xuyên được điều chỉnh, luôn cao hơn mức chuẩn chung của cả nước. Có thời điểm, mức chuẩn trợ giúp xã hội tại TP HCM đứng đầu cả nước. Cuối năm 2024 vừa qua, HĐND TP HCM đã thông qua nghị quyết quy định mức chuẩn trợ giúp đối với đối tượng bảo trợ xã hội trên địa bàn là 600.000 đồng/tháng, cao hơn so với chính sách chung 100.000 đồng/tháng/hệ số.

TP HCM cũng là nơi đầu tiên trên cả nước hình thành cơ sở dạy nghề dành cho người khuyết tật; cơ sở nuôi dưỡng, bảo trợ trẻ nhiễm HIV/ mắc AIDS...

Các chuyên gia đánh giá TP HCM đã triển khai thực hiện tốt những chính sách an sinh xã hội. Việc này không chỉ góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân; bảo đảm sự gắn kết, đồng thuận, xử lý tốt các mâu thuẫn xã hội nảy sinh, mà còn thể hiện phong phú, sinh động truyền thống nhân ái, sẵn sàng sẻ chia, không để ai bị bỏ lại phía sau ở thành phố trong những năm qua.

Cả hệ thống chính trị vào cuộc

Theo bà Phạm Phương Thảo - nguyên Phó Bí thư Thành ủy, nguyên Chủ tịch HĐND TP HCM - ngay trong giai đoạn khó khăn sau khi đất nước vừa thống nhất, Đảng bộ và chính quyền thành phố vẫn luôn tìm mọi cách để ổn định cuộc sống, lo cho người dân không bị thiếu đói; bảo đảm cung cấp điện, nước và các nhu cầu thiết yếu; bảo đảm việc học hành và chữa bệnh cho nhân dân...

Trước tình cảnh người dân thành phố phải ăn độn khoai sắn, bo bo, lãnh đạo thành phố lúc bấy giờ phải lo việc "chạy gạo", tìm cách tháo gỡ những quy định không phù hợp về lưu thông, phân phối hàng hóa. Không chỉ Đảng bộ và chính quyền thành phố mà cả hệ thống chính trị cũng cùng chăm lo cho người dân. Khó khăn đã không làm chùn bước mà trái lại, những phong trào thi đua của MTTQ và các đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội, cơ quan, đơn vị, các giới đồng bào... càng diễn ra rất khí thế, sôi nổi, rộng khắp. Những phong trào như "xóa đói giảm nghèo", xây dựng "nhà tình nghĩa", "nhà tình thương", "ánh sáng văn hóa"... được người dân hưởng ứng mạnh mẽ.

Bà Phạm Phương Thảo nhấn mạnh từ khi có đường lối đổi mới, kinh tế - xã hội của đất nước nói chung và TP HCM nói riêng ngày càng phát triển, đời sống người dân từng bước được cải thiện. Các hoạt động đền ơn đáp nghĩa, phụng dưỡng Mẹ Việt Nam Anh hùng, chăm lo gia đình thương binh, liệt sĩ, người có công được tiến hành chu đáo. Công tác bảo trợ xã hội được thực hiện ngày càng tốt hơn.

Bà Trương Mỹ Hoa - nguyên Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước - nhìn nhận Đảng bộ và chính quyền TP HCM đã có những quan điểm, chính sách rất rõ ràng trong việc chăm lo, nỗ lực nâng cao chất lượng cuộc sống người dân thành phố. TP HCM cũng đã thể hiện được trách nhiệm, tình cảm của mình đối với cán bộ về hưu, trẻ em, người già, người từng tham gia chiến đấu bảo vệ Tổ quốc… Theo bà Trương Mỹ Hoa, đó chính là truyền thống nghĩa tình cao đẹp của thành phố, vốn được hình thành và lan tỏa, gìn giữ nhiều năm qua.

Việc chăm lo cho người dân được TP HCM thực hiện xuyên suốt, đồng bộ ở các cấp, ngành. Ngoài sự hỗ trợ của Trung ương thì tùy theo điều kiện, hoàn cảnh từng người dân mà thành phố cũng dành sự chăm lo thiết thực, kịp thời.

Nguyên Phó Chủ tịch nước cho rằng trong bối cảnh TP HCM ngày càng hội nhập sâu rộng với thế giới thì càng phải gìn giữ và phát huy truyền thống nghĩa tình. "Thành phố hội nhập càng sâu rộng chừng nào thì nghĩa tình phải trọn vẹn, sâu sắc chừng đó" - bà Trương Mỹ Hoa nhấn mạnh.

(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 27-8

Bài và ảnh: LÊ VĨNH