Việt Nam công bố cam kết quốc gia về kế hoạch hóa gia đình toàn cầu đến năm 2030

Toàn cảnh lễ công bố cam kết quốc gia về kế hoạch hóa gia đình toàn cầu đến năm 2030. (Nguồn: UNFPA)

Lễ công bố diễn ra tại Hà Nội do Bộ Y tế chủ trì phối hợp với Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) tổ chức. Sự kiện còn có sự tham dự của các đại biểu đến từ Bộ Y tế, Bộ Ngoại giao, Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính... và đại diện các hiệp hội, cơ quan liên quan cùng các cơ quan báo chí và truyền hình.

Các bằng chứng quốc tế cho thấy, nếu đáp ứng đầy đủ nhu cầu kế hoạch hóa gia đình, tỷ lệ mang thai ngoài ý muốn sẽ giảm 71%, tỷ lệ phá thai sẽ giảm 70% và tỷ lệ tử vong mẹ sẽ giảm tương ứng.

Kế hoạch hóa gia đình là nền tảng để đạt được bình đẳng giới, giảm nghèo và phát triển bền vững. Cam kết này tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong của Việt Nam trong việc đặt con người, đặc biệt là thanh niên, vào trung tâm của tiến trình phát triển quốc gia, với mục tiêu giảm mạnh tỷ lệ tử vong mẹ và nhu cầu chưa được đáp ứng về kế hoạch hóa gia đình vào năm 2030.

Cam kết quốc gia về kế hoạch hóa gia đình toàn cầu đến 2030 của Việt Nam gồm: tăng cường tiếp cận các biện pháp tránh thai hiện đại; giảm có thai ngoài ý muốn ở thanh niên vị thành niên; tăng cường chất lượng dịch vụ kế hoạch hóa gia đình; tăng cường cung cấp biện pháp tránh thai phi lâm sàng; tăng cường cung cấp dịch vụ kế hoạch hóa gia đình lâm sàng tại các tuyến xã và huyện; tăng cường tuyên truyền, vận động người dân thực hiện kế hoạch hóa gia đình, sử dụng biện pháp tránh thai.

Cam kết FP2030 đánh dấu một bước tiến lịch sử trong vai trò tiên phong lâu dài của Việt Nam về sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục và quyền. Dựa trên các thành tựu và bài học kinh nghiệm trong triển khai Chương trình Hành động của Hội nghị quốc tế về Dân số và Phát triển (ICPD PoA) năm 1994, cam kết lần này tái khẳng định quyết tâm không để ai có nhu cầu sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại có chất lượng bị bỏ lại phía sau, đặc biệt là thanh niên, người di cư, người dân tộc ít người, người khuyết tật...

Phát biểu tại lễ công bố, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, hiện số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ (15-49) ở Việt Nam khoảng trên 25 triệu người. Dự báo số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ vẫn tiếp tục gia tăng, nhu cầu sử dụng các phương tiện tránh thai cũng tiếp tục tăng. Mặc dù chất lượng dịch vụ kế hoạch hóa gia đình đã từng bước được cải thiện, tuy nhiên, vẫn còn một số bất cập.

Qua kết quả điều tra các mục tiêu phát triển bền vững về trẻ em và phụ nữ Việt Nam 2020-2021 cho thấy, tổng nhu cầu chưa được đáp ứng về kế hoạch hóa gia đình không giảm mà tiếp tục tăng cao, từ 6,1% (2014) lên 10,2% (2021) ở nhóm phụ nữ hiện đã kết hôn hoặc sống chung, đặc biệt tỷ lệ này ở nhóm phụ nữ có quan hệ tình dục, hiện chưa kết hôn hoặc không sống chung như vợ chồng lên tới 40,7%.

Tỷ suất sinh con ở tuổi vị thành niên (từ 15-19 tuổi) vẫn còn cao, trên toàn quốc là 42 trẻ sinh ra sống/1.000 phụ nữ, cao nhất ở khu vực Trung du và miền núi phía Bắc (115) và Tây Nguyên (76), nơi tập trung đông các dân tộc thiểu số.

Do đó, việc được tiếp cận các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình và sức khỏe sinh sản là rất quan trọng đối với sức khỏe của phụ nữ và trẻ em trên toàn thế giới, giúp ngăn ngừa tử vong mẹ và giảm mang thai ngoài ý muốn.

Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên phát biểu tại sự kiện. (Nguồn: UNFPA)

Đảng và Nhà nước luôn quan tâm công tác dân số và có sự điều chỉnh chính sách để phù hợp bối cảnh cũng như tình hình thực tế trong nước và trên thế giới. Nghị quyết số 21-NQ/TW của Hội nghị lần thứ 6 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới, trong đó đề ra mục tiêu "mọi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đều được tiếp cận thuận tiện với các biện pháp tránh thai hiện đại; giảm 2/3 số vị thành niên và thanh niên có thai ngoài ý muốn".

"Việc Việt Nam tham gia Chương trình kế hoạch hóa gia đình toàn cầu đến năm 2030 (FP2030) sẽ giúp thể hiện vai trò ngày càng sâu rộng hơn, tích cực hơn đối với chương trình kế hoạch hóa gia đình toàn cầu, thể hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước ta về việc tích cực, chủ động hội nhập với khu vực và quốc tế", Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.

Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam Matt Jackson. (Nguồn: UNFPA)

Đề cao ý nghĩa sự kiện, Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam Matt Jackson nhận định FP2030 thể hiện thông điệp mạnh mẽ, đó là sức khỏe sinh sản và quyền được lựa chọn là trọng tâm trong tầm nhìn phát triển công bằng, bao trùm và bền vững của Việt Nam.

"Tiếp cận và sử dụng dịch vụ kế hoạch hóa gia đình có chất lượng và tự nguyện là quyền con người cơ bản. Đây là nền tảng của bình đẳng giới, giảm nghèo và phát triển bền vững. Cam kết hôm nay cho thấy Việt Nam tiếp tục đi đầu trong việc đặt con người, đặc biệt là thanh niên, vào trọng tâm của phát triển quốc gia, nhằm đạt được mục tiêu giảm đáng kể tỷ lệ tử vong mẹ và giảm nhu cầu chưa được đáp ứng về kế hoạch hóa gia đình vào năm 2030”, ông Matt Jackson nhấn mạnh.

Đầu tư vào kế hoạch hóa gia đình không chỉ là điều đúng đắn, mà còn là một trong những khoản đầu tư giá trị nhất mà một quốc gia có thể thực hiện. UNFPA ước tính rằng cứ mỗi 1 USD đầu tư vào kế hoạch hóa gia đình và sức khỏe bà mẹ tại các quốc gia đang phát triển sẽ mang lại 8,40 USD về lợi ích kinh tế cho các gia đình và xã hội – thông qua giảm chi phí y tế, tăng khả năng tham gia thị trường lao động và cải thiện trình độ học vấn cũng như thu nhập suốt đời của phụ nữ và trẻ em gái.

Với sự hỗ trợ kỹ thuật của các đối tác phát triển, Bộ Y tế sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan trung ương và địa phương để thực hiện lộ trình FP2030 nhằm bảo đảm các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình được cung cấp kịp thời, toàn diện và phù hợp cho tất cả mọi người.

Các đại biểu chụp hình lưu niệm. (Nguồn: UNFPA)

Thục Phương