Việt Nam chuẩn bị xuất khẩu lô gạo phát thải thấp đầu tiên sang Nhật Bản

Nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” chính thức được đưa vào thị trường xuất khẩu, đánh dấu những thành công bước đầu của Đề án “Phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030” (Đề án 1 triệu ha).

Trong suốt 2 năm triển khai, Đề án 1 triệu ha đã đem đến tác động tích cực cho hạt lúa và nông dân. Mục tiêu là đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, dinh dưỡng cho người dân, thu nhập cho người sản xuất, bảo vệ môi trường, giảm phát thải, đảm bảo xuất khẩu. Theo đó, Đề án xác định việc xây dựng thương hiệu gạo chất lượng cao, thân thiện môi trường để thuyết phục khách hàng trên toàn thế giới.

Được sự khích lệ của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, nhằm phục vụ kịp thời cho Đề án 1 triệu ha, Hiệp hội Ngành hàng lúa gạo Việt Nam (VIETRISA) đã tiến hành xây dựng nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp”. Thương hiệu nhận được sự phối hợp từ Bộ và các tổ chức quốc tế, bao gồm Viện Nghiên cứu lúa quốc tế (IRRI), Tổ chức Phát triển Hà Lan SNV (trong khuôn khổ Dự án Chuyển đổi chuỗi giá trị lúa gạo - TRVC) và Ngân hàng Thế giới.

Để đạt chứng nhận nhãn hiệu, doanh nghiệp, hợp tác xã cần đảm bảo nguồn gốc, minh bạch nơi sản xuất lúa, tên giống lúa, mùa vụ. Bên cạnh đó, việc sản xuất cần tuân thủ quy trình kỹ thuật đã được Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) ban hành tại Quyết định số 145/QĐ-TT-CLT ngày 27/3/2024.

"Gạo phát thải thấp" của Việt Nam sẽ lên đường đến Nhật Bản vào ngày 5/6

Theo VIETRISA, đây là bước ngoặt mang tính chiến lược trong việc xây dựng thương hiệu lúa gạo Việt Nam, hướng tới thị trường cao cấp với tiêu chuẩn khắt khe về phát thải carbon. "Gạo Việt xanh phát thải thấp" không chỉ là nhãn hiệu thương mại mà còn là cam kết về trách nhiệm với môi trường và xã hội.

Sau khi ban hành quy chế sử dụng nhãn hiệu, VIETRISA được sự phối hợp của Dự án TRVC đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” cho 7 doanh nghiệp với tổng lượng gạo 19,2 ngàn tấn. Trong đó, Công ty Trung An với sự hợp tác của Tập đoàn MURASE (Nhật Bản) là doanh nghiệp đầu tiên xuất khẩu lô hàng mang nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” sang thị trường Nhật Bản.

Hiện giá bán tại kho của lô hàng "Gạo Việt xanh phát thải thấp" là 785 USD/tấn, nếu cộng thêm chi phí giao đến cảng, giá bán sẽ vào khoảng hơn 800 USD/tấn (giá FOB). Cơ hội tại thị trường Nhật Bản đối với gạo Việt Nam là rất lớn.

Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt khoảng 5,66 tỷ USD với sản lượng gần 9 triệu tấn. 5 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt 4,5 triệu tấn và 2,34 tỷ USD, tăng 12,2% về khối lượng so với cùng kỳ.

Việc triển khai Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp; cùng những lô gạo dán nhãn hiệu "Gạo Việt xanh phát thải thấp" đầu tiên chuẩn bị được xuất khẩu đến thị trường khó tính nhất thể hiện vai trò tiên phong của Việt Nam - quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới - trong phát triển các mô hình sản xuất lúa xanh.

Nguyễn An