Vì sao xe máy vẫn được chạy trên cầu Bình Triệu 1 đang thi công

Những khó khăn ban đầu khi tính toán thiết kế kích nâng đã qua, ông Nguyễn Viết Quang, Trưởng phòng Quản lý hạ tầng số 2 (Trung tâm Quản lý hạ tầng giao thông đường bộ, Sở Xây dựng TP.HCM) cho hay công trình nâng tĩnh không cầu Bình Triệu 1 đang bám sát tiến độ "về đích" vào tháng 11.

Hiện, cầu đã được nâng hơn 66 cm, và sẽ hoàn thành kế hoạch nâng tĩnh không thêm 1,08 m trong khoảng 9-10 ngày tới.

Xe máy vẫn chạy êm ru

Trước đây, với một số dự án nâng cầu, nhà thầu thường tháo dỡ mặt cầu, nâng trụ rồi lao dầm lại, khá tốn kém.

Ông Quang cho biết sau rất nhiều cuộc họp bàn, cầu Bình Triệu 1 đã chọn hướng đi khác là sử dụng công nghệ kích nâng thủy lực để đẩy cả khối cầu lên cao, mà kết cấu nhịp cầu vẫn giữ nguyên.

Ông Nguyễn Viết Quang, Trưởng phòng Quản lý hạ tầng số 2, Trung tâm Quản lý hạ tầng giao thông đường bộ, thuộc Sở Xây dựng TP.HCM. Ảnh: Quỳnh Danh.

Để làm được điều này, đơn vị thi công gia cố thêm cọc trụ để gánh tải trọng tăng thêm, phân phối hợp lý lực tác động lên cọc cũ và cọc mới.

Giải pháp nâng cầu không chỉ phù hợp với kết cấu còn tốt của cầu mà còn tiết kiệm đáng kể ngân sách.

Đặc biệt, trong suốt quá trình nâng, xe máy vẫn lưu thông bình thường. Việc này đã được nhà thầu tính toán nhằm đảm bảo công trình thi công an toàn và hạn chế ùn ứ giao thông trong khu vực.

Lý giải vì sao xe máy có thể qua cầu an toàn, đại diện Sở Xây dựng TP.HCM cho biết cầu được kích nâng tuần tự từng liên nhịp (có 4 liên nhịp) với tốc độ rất chậm, trung bình mỗi ngày chỉ nâng 4 cm.

Tại ranh giới giữa các liên nhịp, đơn vị thi công thực hiện đậy một tấm thép. Tấm thép này được gắn với mặt đường thông qua rãnh trượt, linh hoạt co giãn theo nhịp cầu; nên dù giữa các nhịp có lúc chênh lệch 4 cm, xe máy vẫn chạy êm ru như chưa hề có sự biến động nào.

Xe máy vẫn lưu thông bình thường nhờ những tấm thép được gắn với mặt đường thông qua rãnh trượt, linh hoạt co giãn theo nhịp cầu. Ảnh: Quỳnh Danh.

Tuy nhiên, công nghệ áp dụng cho việc nâng cầu rất phức tạp, đòi hỏi một đội ngũ kỹ sư giỏi để vận hành. "Thực tế, công nghệ kích nâng này không mới trên thế giới nhưng để nâng một cây cầu lớn với chiều cao như thế này thì ở Việt Nam tôi chưa từng thấy", ông Quang nói.

Dự án đã huy động lượng kích lớn đặt dưới trụ và dầm cầu, bao gồm 76 kích tải trọng 400 tấn và 30 kích tải 500 tấn. Hệ thống kích này sẽ kết nối vào hệ thống máy tính trung tâm đặt trên mặt cầu bằng các dây thủy lực và sensor đo chuyển vị hành trình. Toàn bộ kết cấu cầu được nâng dần nhờ hệ thống sensor có độ chính xác cao, với sai số chỉ khoảng 0,1 mm.

"Khoảnh khắc quyết định" là khi sensor điều khiển chuyển vị đồng đều ở liên nhịp, kỹ sư chính sẽ "bấm nút" trên bảng điều khiển của bộ phận máy tính trung tâm, khi đó dầu sẽ được bơm vào dây thủy lực để kích thủy lực bắt đầu nâng lên.

Hệ thống kích đặt dưới trụ và dầm cầu (ảnh trái) được kết nối với hệ thống máy tính trung tâm trên mặt cầu (ảnh phải). Ảnh: Quỳnh Danh.

Sau khi hoàn thành việc nâng cầu, nhà thầu sẽ gia cố các liên nhịp, vuốt nối khoảng chênh cao độ tại 2 mố cầu mà hiện tại được bắc cây cầu tạm để xe máy đi qua. Lúc này, cầu sẽ đạt độ cao 7 m, bằng với cầu Bình Triệu 2. Dự kiến, cầu Bình Triệu 1 sẽ thông xe hoàn toàn vào cuối tháng 11.

Kỹ sư Việt dám nghĩ, dám làm

Với ông Quang - người đã cùng đội ngũ kỹ sư, tư vấn giám sát trải qua khoảng thời gian dài nghiên cứu, đánh giá, lập phương án, điểm độc đáo nhất của dự án gói gọn trong 2 chữ "mạnh mẽ".

"Đội ngũ kỹ sư đã rất mạnh mẽ, dám nghĩ, dám làm. Chính điều đó đã mở lối để chúng tôi thực hiện những điều trước nay chưa từng có tiền lệ", ông Quang tự hào và cho biết dự án ban đầu có sự hỗ trợ của một kỹ sư nước ngoài, nhưng chỉ sau thời gian ngắn, toàn bộ quá trình đã do các kỹ sư Việt Nam đảm trách.

Các kỹ sư cũng được cử sang châu Âu để học hỏi và trở về vận hành hệ thống một cách trơn tru.

Trên công trường có hàng trăm kỹ sư, công nhân giỏi, họ phối hợp nhịp nhàng giữa các khâu thi công, giám sát, đảm bảo an toàn. Ảnh: Quỳnh Danh.

Trên công trường từ sáng đến chiều tối có hàng trăm kỹ sư, công nhân người Việt phối hợp nhịp nhàng giữa các khâu thi công, giám sát, đảm bảo an toàn.

Khi dự án bước vào mùa mưa, những cơn mưa lớn buộc việc kích cầu phải tạm dừng nhằm đảm bảo an toàn. Để giữ tiến độ, đội ngũ thi công thường vào ca sớm hơn một tiếng.

Việt Nam có lợi thế mạng lưới sông ngòi dày đặc, nhưng "nút thắt" tĩnh không cầu khiến vận tải thủy chưa được khai thác đúng mức, làm chi phí logistics tăng cao. Theo ông Quang, với bản lĩnh và trí tuệ của đội ngũ kỹ sư, dự án nâng tĩnh không cầu Bình Triệu 1 sẽ mở ra hướng đi hiệu quả nhằm tháo gỡ điểm nghẽn này.

Dự kiến trong tháng 10, đội ngũ kỹ sư Việt sẽ tiếp tục nâng cầu Bình Phước 1 theo giải pháp này. Cùng với cầu Bình Triệu 1, hai dự án được kỳ vọng giúp tàu thuyền chở hàng, du lịch lưu thông trên sông Sài Gòn an toàn, êm thuận.

Song song đó, Sở Xây dựng TP.HCM cũng sẽ phối hợp cùng các đơn vị chức năng tiến hành rà soát, đánh giá toàn bộ hệ thống cầu chưa đồng bộ về tĩnh không để lập kế hoạch triển khai tiếp theo.

Kỹ sư Việt Nam làm chủ công nghệ nâng cầu nghìn tấn bằng kích thủy lực Sau giai đoạn đầu gặp nhiều khó khăn về hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là kỹ thuật kích nâng cầu còn khá mới, công trình hiện đã ổn định và đang từng bước về đích.

Thảo Liên