Vì sao ô nhiễm tiếng ồn ngày càng nhiều ở các khu chung cư?

Hệ lụy sức khỏe khi bị ô nhiễm tiếng ồn

Những năm gần đây, cùng với tốc độ đô thị hóa nhanh, mô hình chung cư cao tầng ngày càng phổ biến tại các thành phố lớn. Tuy nhiên, song hành với tiện ích hiện đại là một vấn đề đang gây nhiều bức xúc: ô nhiễm tiếng ồn, đặc biệt từ sân pickleball, hoạt động hát karaoke và những bữa tiệc liên hoan ồn ào diễn ra ngay trong không gian sinh sống chung. Không chỉ dừng ở sự khó chịu, tiếng ồn kéo dài đang được các chuyên gia y tế cảnh báo là mối nguy hại nghiêm trọng đối với sức khỏe thể chất và tinh thần của cư dân.

Pickleball – môn thể thao kết hợp giữa tennis, cầu lông và bóng bàn – đang trở nên phổ biến tại nhiều khu đô thị nhờ tính giải trí cao và phù hợp với nhiều lứa tuổi.

Tuy nhiên, việc bố trí sân chơi ngay trong khuôn viên chung cư hoặc sát khu dân cư lại phát sinh hệ lụy không nhỏ. Âm thanh va chạm giữa bóng nhựa và mặt vợt tạo ra tiếng "đanh, sắc, dội", lặp đi lặp lại với tần suất cao, dễ gây cảm giác căng thẳng cho người xung quanh. Nhiều cư dân phản ánh dù đóng kín cửa vẫn nghe rõ tiếng bóng từ sáng sớm đến chiều tối, đặc biệt vào cuối tuần.

Song song đó, karaoke gia đình và các bữa tiệc liên hoan cũng là nguồn gây ồn phổ biến. Không ít căn hộ biến phòng khách hoặc ban công thành "phòng karaoke mini", âm thanh loa công suất lớn vang xuyên tường, xuyên trần, kéo dài tới khuya. Vào các dịp cuối năm, lễ tết hay sinh nhật, tình trạng này càng gia tăng, khiến nhiều gia đình, đặc biệt là người già và trẻ nhỏ, rơi vào cảnh mất ngủ triền miên.

Sân pickleball đặt sát khu căn hộ với âm thanh va đập liên tục đang gây nhiều tranh cãi về ô nhiễm tiếng ồn tại khu dân cư. Hình minh họa.

Theo các chuyên gia y tế, tiếng ồn không đơn thuần là vấn đề sinh hoạt mà được xếp vào một dạng ô nhiễm môi trường. Việc tiếp xúc với âm thanh lớn và không mong muốn trong thời gian dài có thể gây ra hàng loạt hệ lụy sức khỏe.

Trước hết là ảnh hưởng đến thính lực. Âm thanh cường độ cao, dù không gây đau tai ngay lập tức, vẫn có thể làm tổn thương dần các tế bào thính giác. Hệ quả là tình trạng ù tai, nghe kém, thậm chí suy giảm thính lực không hồi phục nếu tiếp diễn trong nhiều năm.

Nguy hiểm hơn, tiếng ồn còn tác động mạnh tới hệ thần kinh và giấc ngủ. Các bác sĩ cho biết, não bộ con người vẫn tiếp nhận âm thanh ngay cả khi đang ngủ. Tiếng ồn bất ngờ hoặc kéo dài khiến cơ thể liên tục rơi vào trạng thái cảnh giác, làm giấc ngủ chập chờn, không sâu. Lâu dài, người bị ảnh hưởng dễ rơi vào tình trạng mệt mỏi, cáu gắt, giảm khả năng tập trung, hiệu suất học tập và làm việc suy giảm rõ rệt.

Nguy cơ với tim mạch và sức khỏe tinh thần

Một khía cạnh ít được chú ý nhưng rất đáng lo ngại là tác động của tiếng ồn lên hệ tim mạch. Khi phải sống trong môi trường ồn ào kéo dài, cơ thể liên tục sản sinh các hormone căng thẳng như cortisol và adrenaline. Điều này làm tăng nhịp tim, huyết áp và nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch, đặc biệt ở người cao tuổi.

Về mặt tinh thần, nhiều bác sĩ ghi nhận tình trạng lo âu mạn tính, stress, thậm chí trầm cảm nhẹ ở những người phải chịu đựng tiếng ồn liên tục trong chính không gian sống của mình. Đáng lo hơn, tiếng ồn cũng được xem là "mồi lửa" dẫn đến các mâu thuẫn xã hội: cãi vã hàng xóm, xung đột, thậm chí bạo lực chỉ vì không tìm được tiếng nói chung trong việc kiểm soát âm thanh.

Hát karaoke trong căn hộ chung cư với âm lượng lớn, đặc biệt vào buổi tối, là nguyên nhân phổ biến gây mất ngủ và căng thẳng cho hàng xóm. Hình minh họa.

Trẻ em và người già – nhóm dễ tổn thương nhất

Các chuyên gia nhấn mạnh, trẻ nhỏ và người cao tuổi là hai nhóm chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ ô nhiễm tiếng ồn. Với trẻ em, môi trường ồn ào có thể ảnh hưởng đến sự phát triển ngôn ngữ, khả năng tập trung và hành vi. Trẻ khó ngủ, dễ kích động, kết quả học tập sa sút.

Trong khi đó, người cao tuổi vốn đã nhạy cảm với âm thanh. Tiếng ồn khiến tình trạng mất ngủ, ù tai, cao huyết áp và các bệnh nền trở nên trầm trọng hơn, làm giảm rõ rệt chất lượng cuộc sống.

Giải pháp nào cho bài toán tiếng ồn?

Theo khuyến nghị của các chuyên gia, giải quyết ô nhiễm tiếng ồn trong chung cư cần sự phối hợp từ nhiều phía.

Về phía cư dân, cần nâng cao ý thức tôn trọng không gian sống chung, hạn chế karaoke công suất lớn, đặc biệt vào buổi tối và ban đêm. Với các hoạt động thể thao như pickleball, nên tuân thủ khung giờ hợp lý, tránh sáng sớm hoặc tối muộn.

Về kỹ thuật, việc lắp đặt vật liệu cách âm, cửa kính nhiều lớp, trần và tường hấp thụ âm có thể giúp giảm đáng kể mức độ lan truyền tiếng ồn giữa các căn hộ.

Ban quản lý chung cư cần đóng vai trò trung tâm trong việc ban hành quy định cụ thể về giờ giấc sinh hoạt, xử lý vi phạm kịp thời, minh bạch, tránh để mâu thuẫn leo thang. Đồng thời, việc tuyên truyền để cư dân hiểu rằng tiếng ồn là vấn đề sức khỏe cộng đồng, không chỉ là chuyện "khó chịu cá nhân", là yếu tố then chốt.

Rac noi lenh benh khap khu dan cu sau mua lon o Ha Noi (1)

Bs. Trần Phương Thanh