Vì sao người dân chưa chịu giải tỏa mở rộng cảng Quy Nhơn?

Ngày 26/12, UBND tỉnh Gia Lai có buổi đối thoại với 10 hộ dân trong khu vực cảng Quy Nhơn liên quan việc di dời để thực hiện dự án mở rộng cảng.

Các hộ này vốn là người làm việc ở cảng Quy Nhơn, nay đã nghỉ hưu, gia đình sinh sống nhiều năm với nhiều thế hệ tại khu nhà tập thể của cảng trên đường Đống Đa, phường Quy Nhơn.

Tại buổi đối thoại, các hộ dân chưa đồng ý giải tỏa giao mặt bằng mở rộng cảng Quy Nhơn vì cho rằng mức bồi thường thấp, còn tiền mua đất tái định cư quá cao, yêu cầu xác định rõ đơn vị nào có đủ thẩm quyền để giải quyết vấn đề giải phóng mặt bằng, thu hồi đất của người dân trong khu tập thể cảng Quy Nhơn.

Năm 1989, ông Phạm Phi Cường (hiện ở tổ 55, khu phố 10, phường Quy Nhơn) được cảng Quy Nhơn phân phối với diện tích 16 m2. Quá trình sử dụng, ông Cường cơi nới và xây dựng thêm, hiện diện tích đang sử dụng 124,3 m2. Theo phương án hỗ trợ tài sản trên đất, ông Cường được hỗ trợ 80%, tổng số tiền hơn 388 triệu đồng.

Để thực hiện dự án mở rộng cảng Quy Nhơn, hộ ông Cường không được cấp đất tái định cư mà được giao một lô đất ở có thu tiền sử dụng đất, diện tích 85 m2 ở phường Quy Nhơn Bắc, tỉnh Gia Lai. Theo đơn giá, tiền sử dụng đất ông Cường phải nộp 17,6 triệu đồng/m2.

Người dân nêu ý kiến tại buổi đối thoại. Ảnh: Trương Định.

Phát biểu tại buổi đối thoại, ông Cao Thanh Thương - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai - cho biết đây là đất Nhà nước cho cảng Quy Nhơn thuê, trước đây để tạo điều kiện làm việc, cảng cũng tự bố trí cho người dân ở để phục vụ làm việc.

Theo ông Thương, trong quá trình triển khai dự án, xét thấy các hộ không có nơi ở nào khác, tỉnh đã chỉ đạo cảng Quy Nhơn xây dựng phương án để tạo điều kiện hỗ trợ người dân.

Ông Cao Thanh Thương - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai. Ảnh: Trương Định.

Đại diện Thanh tra tỉnh Gia Lai cũng cho biết đây không phải Nhà nước thu hồi đất để làm dự án, mà cảng Quy Nhơn triển khai dự án theo quy hoạch. Việc tạo điều cho người dân ở để phục vụ làm việc thể hiện trách nhiệm của doanh nghiệp, tuy nhiên theo quy định của pháp luật thì không đúng.

Theo đại diện Thanh tra tỉnh, để thực hiện theo quy hoạch của cảng thì buộc cảng phải thu hồi, "giống như cho ở nhờ thì giờ đòi lại".

Đại diện cảng Quy Nhơn cho biết đơn vị đã thực hiện tối đa các chính sách hỗ trợ tài sản trên đất cho người dân theo quy định, đồng thời nhiều lần thông báo, vận động các hộ chấp hành. Cảng cũng kiến nghị UBND tỉnh xem xét hướng dẫn về chính sách đất đai nhằm đảm bảo cuộc sống cho người dân.

Đại diện cảng Quy Nhơn trình bày tại buổi đối thoại. Ảnh: Trương Định.

Theo báo cáo của UBND phường Quy Nhơn, cảng Quy Nhơn được UBND tỉnh cho thuê đất để làm văn phòng làm việc và các dịch vụ cảng tại quyết định số 3558 ngày 19/10/2000. Diện tích cho thuê 28,89 ha, hình thức thuê đất trả tiền thuê hằng năm, thời hạn thuê đất đến năm 2046, được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Công ty CP Cảng Quy Nhơn, trong đó có phần diện tích khoảng 3.700 m2 là nhà kho và một số công trình xây dựng, cảng Quy Nhơn đã tự bố trí cho cán bộ nhân viên ở.

Theo quy hoạch mở rộng cảng Quy Nhơn, khu đất được quy hoạch làm bãi đậu xe, cây xanh, kho hàng. Để thực hiện dự án mở rộng cảng Quy Nhơn, 68 hộ gia đình, cá nhân tại đây phải di dời. Những trường hợp này không phải là đối tượng bị thu hồi đất tại Điều 78, Điều 79 Luật Đất đai năm 2024 nên không đủ điều kiện bồi thường, hỗ trợ và xét giao đất tái định cư theo quy định.

Khu vực người dân sinh sống trong khu tập thể cảng Quy Nhơn, nay phải giải tỏa để mở rộng cảng. Ảnh: Trương Định.

Để tạo điều kiện tốt nhất cho các hộ dân, UBND tỉnh Gia Lai đã giao cho Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh tham gia hỗ trợ cho cảng, trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng.

Cảng Quy Nhơn đã lập phương án hỗ trợ 80% giá trị bồi thường về nhà cửa, vật kiến trúc đối với 68 hộ gia đình. UBND tỉnh Gia Lai cũng có chủ trương giao đất có thu tiền sử dụng đất để ổn định chỗ ở cho người dân.

Đến nay, còn 10 hộ chưa nhận tiền và bàn giao mặt bằng để thực hiện dự án mở rộng cảng Quy Nhơn.

Ông Nguyễn Tự Công Hoàng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai. Ảnh: Trương Định.

Ông Nguyễn Tự Công Hoàng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai nhấn mạnh việc triển khai các công việc của dự án thuộc cảng Quy Nhơn, tuy nhiên đây là đơn vị kinh doanh, các vấn đề bồi trường, giải phóng mặt bằng chưa kinh nghiệm nhiều, nên để đảm bảo lợi ích tốt nhất cho người dân, UBND tỉnh đã đề nghị Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh tham gia hỗ trợ cho cảng Quy Nhơn.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai yêu cầu tiếp tục vận động các hộ dân nhận tiền hỗ trợ và đăng ký nhận đất trước ngày 10/1/2026. Sau thời hạn này, nếu người dân không chấp hành, UBND phường Quy Nhơn sẽ tổ chức cưỡng chế đối với phần diện tích xây dựng trái phép.

Đối với các công trình xây dựng trên đất thuê của cảng Quy Nhơn, giao Sở Xây dựng, Sở Tư pháp và Thanh tra tỉnh rà soát, xử lý theo đúng quy định pháp luật. Trường hợp phát sinh quan hệ dân sự giữa người dân và doanh nghiệp, các bên có thể khởi kiện ra tòa án để được xem xét, giải quyết.

Trương Định