Vì sao kinh tế cửa khẩu Lạng Sơn liên tục tăng trưởng vượt bậc?

Những con số ấn tượng

Trong báo cáo thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025 của đơn vị, ông Nguyễn Quốc Toàn, Trưởng Ban Quản lý khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn khẳng định: Những năm qua, đơn vị đã phát huy tốt vai trò đầu mối trong điều hành hoạt động cửa khẩu, góp phần duy trì thông quan ổn định, phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch, giúp tổng kim ngạch xuất nhập khẩu (XNK) qua địa bàn tăng trưởng trở lại sau đại dịch, tạo động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế chung của tỉnh Lạng Sơn.

Lãnh đạo UBND tỉnh Lạng Sơn giới thiệu mô hình xây dựng cửa khẩu thông minh tại cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị.

Cụ thể, sau khi gặp nhiều khó khăn do đại dịch Covid-19 khiến năm 2022, tổng kim ngạch XNK hàng hóa chỉ đạt khoảng 25,5 tỷ USD, giảm 16,7% so với năm 2021. Trong đó, kim ngạch mở tờ khai với hải quan Lạng Sơn chỉ đạt 3,1 tỷ USD giảm 27,4% so với năm 2021. Tuy nhiên, đến năm 2023, tổng kim ngạch XNK hàng hóa trên địa bàn đã đạt khoảng 51,9 tỷ USD tăng 103,5% so với năm 2022. Trong đó, kim ngạch mở tờ khai với hải quan Lạng Sơn đạt 4,97 tỷ USD, tăng 62,6% so với năm 2022 (xuất khẩu 2,75 tỷ USD, nhập khẩu 2,22 tỷ USD).

Năm 2024, tổng kim ngạch XNK hàng hóa đạt khoảng 68,58 tỷ USD, tăng 32% so với năm 2023, trong đó kim ngạch mở tờ khai với hải quan Lạng Sơn đạt 5,5 tỷ USD, tăng 9,63% so với năm 2023. Đặc biệt, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa qua địa bàn tỉnh Lạng Sơn trong 10 tháng đầu năm 2025 đạt 72.075,44 triệu USD, tăng 46,2% so với cùng kỳ năm trước (xuất khẩu đạt 23.312,59 triệu USD, tăng 48,8%; nhập khẩu đạt 48.762,85 triệu USD, tăng 45%). Chỉ tính riêng kim ngạch hàng hóa mở tờ khai tại Lạng Sơn đạt 5.647,19 triệu USD, tăng 25,4% so với cùng kỳ năm 2024 (xuất khẩu đạt 2.158,79 triệu USD, tăng 4,23%, nhập khẩu 3.488,41 triệu USD, tăng 43,51%). Xuất khẩu hàng địa phương đạt 148 triệu USD, đạt 81% kế hoạch và tăng 7,2% so với cùng kỳ năm trước.

Nhiều giải pháp hiệu quả

Lãnh đạo Ban Quản lý khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn cho biết: Kết quả trên là nhờ công tác quy hoạch và đầu tư hạ tầng được quan tâm chỉ đạo toàn diện. Trong đó, đơn vị đã đẩy nhanh tiến độ điều chỉnh quy hoạch chung khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn đến năm 2045, triển khai quy hoạch chung khu vực cửa khẩu chính Chi Ma. Đồng thời, huy động nhiều nguồn lực để đầu tư hạ tầng cửa khẩu, hệ thống bến bãi, giao thông trục chính và các công trình thiết yếu để triển khai mô hình cửa khẩu thông minh theo chỉ đạo của Chính phủ và UBND tỉnh Lạng Sơn.

Phương tiện vận chuyển hàng hóa nhập khẩu tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị.

Công tác chuyển đổi số trong hoạt động cửa khẩu đã có bước tiến thực chất. Nền tảng cửa khẩu số được vận hành ổn định, tỷ lệ khai báo trực tuyến của doanh nghiệp đạt 100% tại các tuyến trọng điểm. Qua đó, hình thành hệ thống dữ liệu lớn phục vụ công tác điều hành, tạo tiền đề ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và mạng 5G trong quản lý, giám sát và tối ưu hóa quy trình thông quan. Bên cạnh đó, cải cách thủ tục hành chính được đẩy mạnh theo hướng công khai, minh bạch; 100% hồ sơ còn hiệu lực được số hóa, chất lượng phục vụ tại bộ phận một cửa được người dân và doanh nghiệp đánh giá cao.

Công tác đối ngoại biên giới được triển khai chủ động, linh hoạt và hiệu quả. Ban thường xuyên duy trì kênh hội đàm với các cơ quan tương ứng phía Trung Quốc, kịp thời trao đổi, thống nhất nhiều giải pháp thực địa như kéo dài thời gian làm việc, bổ sung danh mục hàng hóa, điều tiết phương tiện qua lại. Qua đó nâng cao năng lực và hiệu suất thông quan tại các cửa khẩu, góp phần củng cố vị thế của Lạng Sơn là địa bàn trọng điểm trong phát triển kinh tế cửa khẩu và thương mại biên giới của cả nước…

Ông Vũ Quang Khánh, Phó trưởng Ban Quản lý khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn cho biết: Thời gian tới, đơn vị sẽ tiếp tục hoàn thiện quy hoạch đồng bộ hạ tầng khu vực cửa khẩu, gắn với quy hoạch tỉnh Lạng Sơn. Đẩy mạnh hợp tác song phương với chính quyền Quảng Tây (Trung Quốc) để hình thành khu hợp tác kinh tế xuyên biên giới/khu thương mại tự do.

Nhiều dự án kho vận, logistics được xây dựng tại Lạng Sơn giúp tăng trưởng kim ngạch xuất nhập khẩu.

Xây dựng Lạng Sơn trở thành một trong những trung tâm logistics, trung tâm đầu mối hoạt động XNK, thương mại, dịch vụ, du lịch và kinh tế cửa khẩu trọng điểm. Xây dựng, khai thác hiệu quả đề án thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh, hoàn thiện xây dựng cơ sở hạ tầng và đưa vào vận hành thí điểm theo đúng hướng dẫn của các bộ, ngành về quy trình thủ tục XNK hàng hóa, kết nối và chia sẻ thông tin trong lĩnh vực xuất khẩu, nhập khẩu theo cơ chế một cửa quốc gia.

Đẩy mạnh đầu tư xây dựng, mở rộng, nâng cấp cơ sở hạ tầng khu vực cửa khẩu và biên giới, gắn với chủ trương của Thủ tướng Chính phủ về lựa chọn khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn là trong 8 khu kinh tế cửa khẩu trọng điểm để tập trung đầu tư phát triển từ nguồn ngân sách nhà nước và phù hợp với đề án thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh được Chính phủ phê duyệt. Xây dựng cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị trở thành cửa khẩu kiểu mẫu, cửa khẩu đường bộ tiên tiến nhất ASEAN dựa trên ứng dụng công nghệ cao, có hệ thống giao thông đường bộ hiện đại kết nối với cảng biển, sân bay theo đề án thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh đang triển khai.

Tập trung phát triển các cửa khẩu của tỉnh theo định hướng quy hoạch tỉnh và các quy hoạch đã được phê duyệt, trong đó chú trọng phát triển đối với các cửa khẩu Hữu Nghị, ga đường sắt Đồng Đăng, Chi Ma, Bình Nghi, Tân Thanh. Đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến đầu tư, thu hút các tập đoàn, doanh nghiệp logistics lớn trong và ngoài nước; hỗ trợ doanh nghiệp tham gia sâu chuỗi cung ứng toàn cầu; phát triển thương hiệu hàng hóa qua cửa khẩu Lạng Sơn…

Thương Nguyễn