Vì sao giá giống lúa xuân ở Hà Tĩnh cao hơn thị trường ngoại tỉnh?

Mặt bằng giá giống cao hơn 7 - 12 giá so với tỉnh lân cận

Vụ xuân 2026, Công ty TNHH Vật tư Nông nghiệp Kiến Vàng (phường Thành Sen) đã công bố giá bán lẻ giống lúa tại các cửa hàng phân phối trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh. Theo đó, đơn vị cung ứng 22 giống trên địa bàn tỉnh, giống xác nhận 1, quy cách 1 kg/bao. Giá bán các loại giống dao động từ 26.000 - 165.000 đồng/kg, một số giống chủ lực như: ADI 168, LP5 (42.000 đồng/kg); Bắc Thịnh (45.000 đồng/kg); Khang Dân 18 (25.000 đồng/kg); RVT (41.000 đồng/kg); Ly 2099 (162.000 đồng/kg), VT 868 (165.000 đồng/kg)… Theo đại diện công ty, đơn vị đang chủ yếu cung ứng loại đóng bao theo 1kg/bao, còn loại 5 kg/bao và 10 kg/bao đơn vị chỉ lấy về khi có đơn đặt hàng vì nhu cầu ở thị trường Hà Tĩnh không có thói quen sử dụng loại này.

Công ty TNHH Vật tư Nông nghiệp Kiến Vàng (phường Thành Sen) đã công bố giá bán lẻ giống lúa tại các cửa hàng phân phối trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh.

Tương tự, tại cửa hàng kinh doanh giống, phân bón và vật tư nông nghiệp San Cường (xã Can Lộc), giá bán loại 1kg/bao, giống lúa xác nhận 1: VNR 20 giá 43.000 đồng/kg, ADI 168 là 42.000 đồng/kg; BT09 là 34.000 đồng/kg, Nếp 98 giá 33.000 đồng/kg… Ông Lương Văn Cường - chủ cửa hàng cho biết: “Vụ xuân năm nay, cửa hàng dự kiến nhập về gần 10 tấn giống lúa thuộc các nhóm giống lúa chủ lực của tỉnh, tất cả đều đóng gói loại 1kg/bao, riêng loại 5 kg, 10 kg hay 20 kg gần như các năm đều không nhập về vì nhu cầu thấp”.

Tại các cửa hàng bán lẻ chủ yếu nhập loại 1kg để bán cho người dân.

Tham khảo tại thị trường một số tỉnh lân cận, cùng phẩm cấp xác nhận 1, các đơn vị cung ứng chủ yếu đưa ra báo giá cho loại đóng gói 10 kg/bao (thay vì 1kg/bao như thị trường Hà Tĩnh), giá bán cũng cạnh tranh hơn. Đơn cử, tại tỉnh Quảng Trị, Công ty TNHH Đầu tư phát triển nông nghiệp Bắc miền Trung (xã Ninh Châu) báo giá đối với cấp xác nhận 1 các giống: Khang Dân 18 (23.000 đồng/kg); Hà Phát 3 (29.000 đồng/kg); ADI 168 (30.000 đồng/kg); VNR 20 (31.000 đồng/kg); Thái Xuyên 111 (160.000 đồng/kg); Bắc Thịnh (31.000 đồng/kg)…

Tại các địa phương phía Nam tỉnh này, Trung tâm Giống Nông nghiệp (Sở NN&MT tỉnh Quảng Trị) thông báo giá bán lẻ là: Khang Dân 18 (18.000 đồng/kg đối với xác nhận 1; 19.000 đồng/kg đối với giống nguyên chủng); VNR 20 (31.000 đồng/kg giống xác nhận 1); Thiên Ưu 8 (30.000 đồng/kg, xác nhận 1); TBR 225 (31.000 đồng/kg, xác nhận 1). Công ty CP Giống, cây trồng - vật nuôi Thừa Thiên Huế (TP Huế) cũng bán giống lúa Khang Dân 18 với giá 18.000 đồng/kg, giống xác nhận 1.

Tham khảo tại thị trường một số tỉnh lân cận, cùng phẩm cấp xác nhận 1, các đơn vị cung ứng chủ yếu đưa ra báo giá cho loại đóng gói 10 kg/bao (thay vì 1kg/bao như thị trường Hà Tĩnh), giá bán cũng cạnh tranh hơn.

So sánh bảng giá cùng một loại giống, cùng cấp chất lượng, chỉ khác quy cách đóng gói nhưng giá tại Hà Tĩnh “nhỉnh” hơn tỉnh lân cận (Quảng Trị) từ 7 - 12 giá, có giống cao hơn 16 giá (khoảng 30 - 35%). Lý giải cho nguyên nhân giá giống tại thị trường Hà Tĩnh cao, các đơn vị cung ứng cho rằng do giá thành loại đóng gói theo quy cách 1kg/bao cao, tốn thêm chi phí, do vậy giá bán ra cao hơn. Trong khi, nhu cầu và thói quen của người sản xuất tại Hà Tĩnh không ưa chọn loại đóng gói theo quy cách loại 5kg/bao trở lên.

Được biết, thực trạng “chênh” giá này đã kéo dài trong nhiều năm. Những năm trước, một số kiến nghị đã phản ánh cơ quan chuyên môn nhưng chưa được giải quyết.

Ngành chủ quản “tuýt còi” điều chỉnh giá cung ứng

Đầu vụ xuân 2026, Sở NN&MT đã tiến hành rà soát, kiểm tra giá cả thị trường kinh doanh giống lúa trên địa bàn tỉnh, qua đó, phát hiện một số loại giống lúa trong cơ cấu đề án vụ xuân năm 2026 có giá bán cao hơn nhiều so với thị trường các tỉnh lân cận. Từ ngày 3 - 6/12/2025, Sở đã tổ chức làm việc với các doanh nghiệp cung ứng giống lúa, thống nhất thay đổi quy cách bao bì đóng gói sản phẩm và điều chỉnh giá bán tại địa bàn Hà Tĩnh.

Sau cuộc họp với Sở NN&MT tỉnh Hà Tĩnh, các doanh nghiệp thống nhất thay đổi quy cách bao bì đóng gói sản phẩm từ loại 1kg/bao sang 5kg/bao, 10kg/bao và điều chỉnh giá bán tại địa bàn Hà Tĩnh bằng giá bán tại địa bàn tỉnh Quảng Trị với quy cách đóng gói 5kg/bao, 10kg/bao có cùng cấp chất lượng

Tại văn bản số 7680/SNNMT-PTNTQLCL của Sở NN&MT ngày 5/12/2025 về sử dụng các loại giống lúa có quy cách đóng gói 5kg/bao, 10kg/bao để giảm chi phí sản xuất, bảo vệ quyền lợi người nông dân ghi rõ: “Các doanh nghiệp thống nhất thay đổi quy cách bao bì đóng gói sản phẩm từ loại 1kg/bao sang 5kg/bao, 10kg/bao và điều chỉnh giá bán tại địa bàn Hà Tĩnh bằng giá bán tại địa bàn tỉnh Quảng Trị với quy cách đóng gói 5kg/bao, 10kg/bao có cùng cấp chất lượng (Bắc Thịnh: 35.000 đồng/kg cấp chất lượng xác nhận 1; VRN20: 36.000 đồng/kg cấp chất lượng xác nhận 1; RVT: 34.000 đồng/kg cấp chất lượng xác nhận 1; ĐB6: 30.000 đồng/kg cấp chất lượng xác nhận 1; HG12 và HN6: 35.000 đồng/kg cấp chất lượng xác nhận 1)”.

Cùng đó, ban hành công văn chi tiết danh mục giống thay đổi giá, quy cách đóng gói của một số loại giống chủ lực trên địa bàn tỉnh để các xã, phường áp dụng thực hiện và tuyên truyền, hướng dẫn đến bà con nông dân biết, lựa chọn sử dụng các loại giống chất lượng, giá cả hợp lý nhằm giảm chi phí sản xuất.

“Tư lệnh” ngành NN&MT cũng đưa ra “tối hậu thư”, đối với trường hợp người dân có nhu cầu mua giống lúa có quy cách bao bì đóng gói 1kg/bao thì phải có danh sách đăng ký ghi rõ họ tên, căn cước công dân, ký nhận của người mua. Các công ty, cơ sở kinh doanh nếu chỉ kinh doanh cung ứng giống loại 1kg/bao để mục đích đẩy giá bán và không cung ứng các loại giống có quy cách bao bì đóng gói 5kg/bao và 10kg/bao sẽ bị xem xét đưa ra khỏi cơ cấu.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến nhu cầu sử dụng giống loại 1kg/bao chiếm phần lớn ở Hà Tĩnh là do thói quen và nền sản xuất nhỏ lẻ trước đây.

Ông Đặng Anh Tuấn - Phó Chủ tịch UBND xã Gia Hanh cho biết : “Vụ xuân 2026, xã sản xuất trên 1.600 ha, trong đó hơn 200 ha thuộc vùng sản xuất tập trung nhận chính sách hỗ trợ về giống lúa của tỉnh theo Nghị định 112/2024/NĐ-CP quy định chi tiết về đất trồng lúa và Nghị quyết 143/2025/NQ-HĐND quy định nguyên tắc, phạm vi, định mức hỗ trợ và việc sử dụng kinh phí hỗ trợ bảo vệ đất trồng lúa trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh (trên 14 tấn). Chúng tôi đã tuyên truyền tới bà con và các cơ sở kinh doanh giống trên địa bàn về việc chỉ sử dụng các loại giống nằm trong cơ cấu đã được phê duyệt, đồng thời ưu tiên mua, sử dụng giống lúa có quy cách đóng gói bao bì 5 kg/bao hoặc 10 kg/bao nhằm giảm chi phí sản xuất cho người nông dân”.

Hằng năm, Hà Tĩnh gieo cấy trên 59.000 ha lúa xuân, cần khoảng 3.500 tấn giống lúa. Ngoài kênh thị trường bán lẻ thương mại, vụ xuân năm nay, tỉnh tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ giống theo Nghị định 112/2024/NĐ-CP quy định chi tiết về đất trồng lúa và Nghị quyết 143/2025/NQ-HĐND quy định nguyên tắc, phạm vi, định mức hỗ trợ và việc sử dụng kinh phí hỗ trợ bảo vệ đất trồng lúa trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh (vụ xuân 2025, tổng lượng giống hỗ trợ theo chính sách này là hơn 159 tấn).

Những điều chỉnh mới từ ngành chuyên môn được xem là động thái mang tính quyết liệt trong công tác quản lý giống trên địa bàn, tạo thị trường minh bạch, bảo vệ quyền lợi chính đáng cho bà con nông dân. Đặc biệt, góp phần ngăn chặn nguy cơ “chảy máu” ngân sách qua chương trình, chính sách hỗ trợ giống.

Thời gian tới, các địa phương cần tiếp tục tuyên truyền để bà con ưu tiên sử dụng giống có quy cách 5kg, 10kg nhằm ổn định thị trường và giảm chi phí sản xuất khi sản xuất trên cánh đồng lớn.

Cũng phải nói thêm rằng, một trong những nguyên nhân dẫn đến nhu cầu sử dụng giống loại 1kg/bao chiếm phần lớn ở Hà Tĩnh là do thói quen và nền sản xuất nhỏ lẻ trước đây. Khi bà con nông dân chỉ có vài ba sào ruộng, canh tác manh mún “mỗi thứ mỗi ít” thì việc sử dụng loại đóng gói bao bì nhỏ là điều dễ hiểu. Song, những năm gần đây, việc chuyển đổi, tập trung, tích tụ ruộng đất gắn với tổ chức sản xuất cánh đồng lớn được chú trọng triển khai. Đến nay, toàn tỉnh đã có hơn 13.000 ha được chuyển đổi, tập trung, tích tụ ruộng đất. Trong bối cảnh đó, việc siết chặt hoạt động cung ứng nhỏ lẻ, hạn chế tình trạng đẩy giá bán hoàn toàn có thể thực hiện được. Thời gian tới, các địa phương cần tiếp tục tuyên truyền để người dân ưu tiên dùng giống lúa đóng gói trong bao 5kg, 10 kg phù hợp với sản xuất trên cánh đồng lớn, qua đó ổn định thị trường và giảm chi phí đầu vào cho bà con.

Cùng với công tác tuyên truyền, quản lý chặt chẽ giá và thị trường, thiết nghĩ, về lâu dài, ngành chuyên môn cần có định hướng đưa quy cách đóng gói bao bì vào một trong những điều kiện đấu thầu cung ứng giống sử dụng cho cánh đồng tập trung, tích tụ nhằm tạo tính nghiêm minh, chặt chẽ, tránh “đánh trống bỏ dùi”!

Minh Ngọc - Tuệ Anh