Vì sao công nghệ Israel gặp khó tại thị trường 1.000 tỷ USD của châu Phi ?

Lần đầu tiên được thực hiện, nghiên cứu này khẳng định chìa khóa để khai phá cơ hội trị giá 1.000 tỷ USD tại châu Phi không nằm ở công nghệ cao, mà chính là khả năng thích nghi và sự kết nối với cộng đồng bản địa.

Nghiên cứu phân tích hơn 100 tài liệu gồm báo cáo, chính sách và các nghiên cứu học thuật trong suốt thập kỷ qua, đồng thời tích hợp kinh nghiệm thực tiễn và phỏng vấn lãnh đạo của 7 công ty công nghệ Israel đang hoạt động tại châu Phi.

Nội dung nghiên cứu trải rộng từ công nghệ tài chính, năng lượng tái tạo, nông nghiệp cho đến y tế kỹ thuật số, tập trung bóc tách các yếu tố làm nên thành công hoặc thất bại của doanh nghiệp Israel tại "lục địa đen".

“Đây là nghiên cứu đầu tiên cung cấp cho người Israel những công cụ và khuôn khổ thực tế để xây dựng nền tảng vững chắc tại một thị trường phức tạp nhưng sống còn như châu Phi”, bà Hagit Freud, Giám đốc điều hành Nura, cho biết. “Nó giúp các dự án công nghệ tương lai hiểu rõ hơn thị trường mà họ chuẩn bị bước vào, từ đó tránh được những tổn thất không đáng có”, bà Hagit nói.

Theo nghiên cứu, thành công tại châu Phi không chỉ dựa vào công nghệ mà còn phụ thuộc vào việc xây dựng quan hệ đối tác bản địa và phát triển một hệ sinh thái đầy đủ xoay quanh sản phẩm. Các doanh nghiệp cần linh hoạt điều chỉnh mô hình vận hành và dịch vụ theo thực tế châu Phi, thay vì kỳ vọng thị trường sẽ “uốn mình” theo công nghệ của họ.

Các công ty như Fido, Hazera và Lumos Global đã ghi dấu ấn nhờ các phương pháp được khuyến nghị trong nghiên cứu: hợp tác với đối tác địa phương, tôn trọng văn hóa sở tại và sáng tạo trong mô hình kinh doanh.

Fido đã cung cấp hơn 500 triệu USD khoản vay kỹ thuật số tại Ghana và Uganda, giúp hàng triệu người kiểm soát tài chính và xóa nợ. Họ đã điều chỉnh thuật toán phù hợp với điều kiện tín dụng bản địa và hỗ trợ người dân tiếp cận hệ thống tín dụng địa phương.

Hazera phát triển thị trường lớn cho giống cây trồng phù hợp với khí hậu châu Phi, phân phối qua mạng lưới các đại lý trong nước.

Lumos Global cung cấp điện Mặt trời cho hơn 1 triệu người dân tại Nigeria và Côte d’Ivoire, thông qua hợp tác với các nhà mạng di động địa phương.

Điểm chung giữa các doanh nghiệp này là sự thích nghi. Họ không mang công nghệ đến rồi áp đặt, mà chủ động điều chỉnh sản phẩm, vận hành theo nhu cầu và đặc điểm của thị trường.

Bà Ayelet Levin-Karp, CEO của SID Israel, nhận định: “Thành công tại châu Phi phụ thuộc vào việc hiểu sâu sắc nhu cầu địa phương, xây dựng đối tác chiến lược và đầu tư vào hệ sinh thái hỗ trợ”.

Chính yêu cầu cao về sự thích nghi này cũng là rào cản lớn khiến nhiều công ty Israel gặp khó, thậm chí phải rút khỏi châu Phi. Nghiên cứu nêu bật hai ví dụ điển hình là MobileODT và PrePex.

MobileODT từng phát triển công cụ đột phá trong phát hiện ung thư cổ tử cung. Tuy nhiên, họ không thể xây dựng được mô hình kinh doanh bền vững tại châu Phi để thuyết phục nhà đầu tư, buộc phải quay lại thị trường Mỹ - nơi hiện công nghệ của họ được sử dụng tại 31 hệ thống bệnh viện.

PrePex cũng có công nghệ y tế được các chính phủ và tổ chức quốc tế áp dụng, nhưng không mở rộng được tại châu Phi và buộc phải đóng cửa năm 2019, dù sản phẩm mang lại tác động tích cực cho y tế cộng đồng.

Cả hai công ty đều có sản phẩm giá trị và tiềm năng. Thất bại không đến từ công nghệ kém mà từ sự hiểu lầm thị trường.

Châu Phi là thị trường trị giá 1.000 tỷ USD và đang là nơi cạnh tranh khốc liệt giữa các cường quốc như Trung Quốc, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ. Nếu nắm bắt được thị trường này, Israel có thể xây dựng những đối tác chiến lược có giá trị lâu dài.

Hiện tại, chỉ khoảng 1,5% xuất khẩu của Israel đến châu Phi. Gia tăng tỷ trọng này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn nâng cao vị thế địa chính trị.

Bà Shiri Fein Grossman, CEO Viện Israel-Châu Phi, nhận định: “Tăng cường hiện diện của Israel tại châu Phi là ưu tiên chiến lược hàng đầu. Nghiên cứu này là bước đi quan trọng hướng đến mục tiêu đó”.

Công nghệ không còn là yếu tố duy nhất quyết định thành bại trong môi trường toàn cầu hóa. Với châu Phi, khả năng lắng nghe, hợp tác và điều chỉnh mới là chìa khóa mở cánh cửa cơ hội cho Israel hoặc bất kỳ quốc gia nào muốn bước vào sân chơi tiềm năng này.

Thanh Bình (P/v TTXVN tại Israel)