Vì một ASEAN tự cường, năng động, sáng tạo và lấy người dân làm trung tâm

Trải qua gần 6 thập kỷ hình thành và phát triển, ASEAN đang dần khẳng định vị thế và vai trò ngày càng được nâng cao, là hình mẫu thành công về hợp tác và liên kết khu vực. Trong bối cảnh biến động địa chính trị, địa kinh tế diễn ra nhanh, phức tạp; cạnh tranh chiến lược gay gắt, xung đột bùng phát, leo thang ở nhiều khu vực; kinh tế toàn cầu tiềm ẩn rủi ro; các thách thức an ninh phi truyền thống gia tăng; các thể chế đa phương phải đối mặt với nhiều vấn đề về suy giảm niềm tin và sức ép cải tổ…, ASEAN vẫn tiếp tục là điểm sáng và động lực của hợp tác đa phương, giữ vững sự đoàn kết, phát huy vai trò trung tâm, đạt nhiều kết quả thực chất, quan trọng trong tăng cường liên kết kinh tế, mở rộng quan hệ đối tác và đặc biệt là chủ động định hình tầm nhìn khu vực.

Năm 2025, ASEAN kỷ niệm 10 năm hình thành Cộng đồng, bước vào năm cuối cùng triển khai Kế hoạch tổng thể 2025. Để chuẩn bị cho sự phát triển trong giai đoạn mới, ASEAN đã thông qua Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 cùng 4 chiến lược triển khai về chính trị-an ninh, kinh tế, văn hóa-xã hội và kết nối tại HNCC ASEAN lần thứ 46 ở Kuala Lumpur hồi tháng 5/2025, hướng tới xây dựng một “ASEAN tự cường, năng động, sáng tạo và lấy người dân làm trung tâm”. Hiện nay, ASEAN đang ưu tiên xây dựng lộ trình, xác định các ưu tiên, trọng tâm để thúc đẩy toàn diện, hiệu quả các văn kiện trên.

Với tiền đề đó, HNCC ASEAN lần thứ 47 và các hội nghị cấp cao liên quan được xác định là loạt hội nghị quan trọng và lớn nhất trong năm Chủ tịch ASEAN 2025 của Malaysia với sự tham dự của lãnh đạo các nước ASEAN, Timor-Leste và các nước đối tác; Tổng Thư ký Liên hợp quốc, cùng nhiều khách mời là lãnh đạo các nước và tổ chức quốc tế.

Tại HNCC ASEAN 47, lãnh đạo các nước sẽ đánh giá kết quả hợp tác ASEAN trong năm 2025 dưới chủ đề “Bao trùm và bền vững”, định hướng xây dựng Cộng đồng ASEAN thời gian tới, nhất là trên cơ sở xây dựng lộ trình và ưu tiên thực hiện Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 và các kế hoạch chiến lược về chính trị-an ninh, kinh tế, văn hóa-xã hội và kết nối, nâng cao hiệu quả các cơ chế do ASEAN dẫn dắt, thực chất hóa quan hệ đối ngoại của ASEAN, củng cố và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN và trao đổi về các vấn đề quốc tế, khu vực cùng quan tâm. Đặc biệt nhân dịp này, lãnh đạo các nước sẽ ký Tuyên bố kết nạp Timor-Leste vào ASEAN.

Tại các HNCC ASEAN với các đối tác (ASEAN+1, ASEAN+3, Cấp cao Đông Á), lãnh đạo các nước ASEAN và các đối tác sẽ kiểm điểm và định hướng thúc đẩy quan hệ giữa ASEAN với các đối tác, đặc biệt tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực đang được quan tâm hiện nay như: thương mại, đầu tư, đa dạng hóa thị trường, chuỗi cung ứng, khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo, ứng phó biến đổi khí hậu, dịch bệnh, thiên tai..., và trao đổi về tình hình quốc tế, khu vực. Ngoài các hội nghị trên, trong dịp này, dự kiến, các hội nghị: HNCC Mekong-Nhật Bản (MJC), Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh và Đầu tư ASEAN (ABIS) 2025, Hội nghị Lãnh đạo Cộng đồng châu Á phát thải ròng bằng 0 và HNCC các nước tham gia Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) cũng sẽ diễn ra.

Đối với Việt Nam, năm 2025 cũng là một năm đặc biệt - đánh dấu tròn 3 thập kỷ Việt Nam trở thành thành viên của ASEAN. Thực tiễn đã khẳng định chủ trương gia nhập ASEAN là một quyết sách đúng đắn, có ý nghĩa lịch sử và chiến lược của Đảng và Nhà nước, mang lại lợi ích quan trọng về an ninh, phát triển và vị thế. Gia nhập ASEAN là “đột phá khẩu”, phá thế bao vây cấm vận, đưa Việt Nam từng bước hội nhập sâu rộng với khu vực và vươn tầm quốc tế. Với phương châm chủ động, tích cực và trách nhiệm, ta có nhiều đóng góp thiết thực cho thành công của ASEAN, gắn liền với những dấu mốc phát triển mang tính bước ngoặt của ASEAN.

Trao đổi với báo chí trước thềm chuyến công tác, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang, Trưởng SOM ASEAN Việt Nam khẳng định, chuyến công tác của Thủ tướng Phạm Minh Chính đến Malaysia mang nhiều ý nghĩa quan trọng. Một mặt, chúng ta tiếp tục triển khai đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, góp phần củng cố hòa bình, ổn định, tạo môi trường và điều kiện thuận lợi để thực hiện các mục tiêu chiến lược của đất nước trong giai đoạn tới. Mặt khác, ta khẳng định vai trò tiên phong và đóng góp trách nhiệm của Việt Nam trong ASEAN, tham gia và nỗ lực đóng góp vào thành công chung của các hội nghị lần này, đưa hợp tác ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác ngày càng đi vào chiều sâu và hiệu quả.

Qua chuyến công tác này, Việt Nam một lần nữa khẳng định tầm quan trọng chiến lược của ASEAN trong chính sách đối ngoại cũng như cam kết nhất quán tiếp tục đóng góp tích cực, chủ động và trách nhiệm vào xây dựng Cộng đồng ASEAN đoàn kết, tự cường, phát triển bao trùm và bền vững của Việt Nam.

Linh Chi