Vàng 'nâu' của Đồng Nai được săn lùng, giá hơn 1 triệu đồng/kg

Loài nấm quý chỉ mọc một lần trong năm

Nấm mối là loại nấm dại đặc biệt, thường mọc tự nhiên ở những vùng đất đỏ bazan, dưới tán rừng cao su hoặc nơi có nhiều lá mục, đất ẩm. Theo người dân địa phương, nấm chỉ xuất hiện một lần duy nhất trong năm, kéo dài trong khoảng 1–2 tháng, tùy thuộc vào lượng mưa và độ ẩm của đất.

Nấm mọc nhiều trong các lô cao su, nơi nhiều lá khô và ẩm mốc

Chị Nguyễn Thị Hiền, một hộ dân ở xã Bình Tân, cho biết: “Nấm mối thường mọc sau những đợt mưa lớn kéo dài vài ngày, rồi nắng nhẹ lên. Lúc đó, đất ấm dần, nấm mới bắt đầu nhú khỏi mặt đất.” Theo chị Hiền, mùa nấm mối năm nay đến trễ và số lượng ít hơn so với năm ngoái do thời tiết thay đổi thất thường.

Giá trị kinh tế cao, săn đón từ nửa đêm

Dù hiếm, khó tìm, nhưng loại nấm này vẫn được các gia đình, đầu bếp săn đón bởi giá trị dinh dưỡng cao và hương vị đặc trưng

Đến mùa nấm mối nhiều trẻ em cũng theo bố mẹ vào rừng để kiếm nấm

Nấm mối được chia làm hai loại: nấm búp non và nấm đã nở. Loại búp non có giá trị cao nhất, được thu mua với giá khoảng 1,2 triệu đồng/kg vì giữ được trọn vẹn vị ngọt thanh, giòn dai và dưỡng chất. Trong khi đó, nấm đã nở có giá thấp hơn, dao động từ 800.000 – 900.000 đồng/kg.

Nấm ở dạng búp non là ngon nhất, giá trị kinh tế cao hơn so với nấm đã nở

Điều đặc biệt là người dân muốn hái được nấm mối ngon phải đi từ nửa đêm về sáng. “Chúng tôi phải chuẩn bị đèn pin, đi lúc 2–3 giờ sáng, khi sương còn dày, nấm vừa nhú lên khỏi mặt đất, chưa kịp nở bung dưới nắng. Lúc ấy nấm còn nguyên búp, tươi và ngọt nhất,” chị Hiền chia sẻ.

Nấm mối được nhiều người đặt hàng từ khi chưa đến mùa

Thị trường khan hiếm, nấm mối hút hàng

Do thời tiết không thuận lợi, lượng nấm năm nay giảm rõ rệt khiến giá cả càng “phi mã”. Tuy nhiên, dù giá cao, mặt hàng nấm mối vẫn luôn cháy hàng. Không chỉ thương lái địa phương, mà người dân từ các đô thị lớn như TP.HCM, Biên Hòa hay thậm chí từ các tỉnh miền Trung, miền Bắc cũng đặt mua thông qua các kênh mạng xã hội và sàn thương mại điện tử.

Nhiều gia đình ở các Thành phố lớn, săn tìm và tìm mua, qua các trang mạng điện tử

Anh Trần Nhật Hào, một thương lái chuyên thu mua nấm mối ở Đồng Nai, cho biết: “Có ngày tôi gom được 5–7 kg nấm là mừng lắm rồi. Khách đặt mua liên tục, đặc biệt là nấm búp. Nhiều người sẵn sàng đặt trước cả tuần để có hàng.”

Không chỉ quý hiếm, nấm mối còn được đánh giá cao nhờ thành phần dinh dưỡng dồi dào. Theo chuyên gia, nấm mối chứa nhiều protein, canxi, sắt và các loại khoáng chất có lợi cho sức khỏe, đặc biệt là hỗ trợ xương khớp, tăng cường sức đề kháng.

Theo chuyên gia, nấm mối chứa nhiều protein, canxi, sắt và các loại khoáng chất có lợi cho sức khỏe

Loại nấm này có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon như: xào tỏi, nấu canh ngọt thanh, kho tiêu, trộn gỏi, hoặc dùng làm nhân bánh xèo – một biến tấu độc đáo được người miền Tây ưa chuộng. “Vị ngọt thanh, giòn tự nhiên của nấm mối làm cho món ăn rất đặc biệt, không lẫn với bất kỳ loại nấm nào khác,” một đầu bếp chuyên món chay tại TP.HCM nhận xét.

Cần bảo vệ và phát triển bền vững

Hiện nay, dừa và nấm mối được xem là “vàng nâu” của đất Đồng Nai, mang lại giá trị kinh tế lớn cho người dân. Tuy nhiên, việc khai thác nấm mối hoàn toàn dựa vào tự nhiên khiến nguồn cung không ổn định, tiềm ẩn nguy cơ cạn kiệt. Các chuyên gia khuyến cáo, cần có giải pháp nghiên cứu nhân giống, bảo tồn nguồn gen và phát triển vùng sinh thái phù hợp để khai thác bền vững loại đặc sản quý giá này.

Nấm được sử dụng làm nhân trong món bánh xèo truyền thống

Nấm mối xào - món ngon mời khách của người dân Đồng Nai

Trong bối cảnh nhu cầu thị trường ngày càng tăng, giá trị kinh tế của nấm mối không chỉ mang lại thu nhập cao cho người dân mà còn gợi mở hướng đi mới cho nông nghiệp sinh thái gắn với bảo tồn tài nguyên tự nhiên. Mỗi mùa mưa đến, những “lộc trời” như nấm mối không chỉ góp phần làm phong phú bữa ăn mà còn là niềm hy vọng cho cuộc sống khấm khá hơn nơi vùng đất đỏ bazan trù phú.

CTV Trí Trần/VOV.VN