Vận hành AI để Thủ đô xanh - sạch - đẹp

Pháo xa sương mù hoạt động từ sớm trên tuyến đường Nguyễn Chí Thanh. Ảnh Triệu Tâm

Công nghệ làm sạch môi trường đô thị

Trước thực trạng ô nhiễm không khí gia tăng ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng sống của người dân Thủ đô, sự xuất hiện của những chiếc xe phun sương công nghệ cao - còn gọi là “pháo xa sương mù” - đã trở thành tâm điểm chú ý trên đường phố Hà Nội.

Công nghệ này đã được ứng dụng thành công tại nhiều quốc gia tại châu Âu, cũng như Ấn Độ và Trung Quốc, giúp kiểm soát bụi hiệu quả và nâng cao chất lượng không khí môi trường. Pháo xa sương mù là phương tiện chuyên dụng có khả năng phun sương siêu mịn để dập bụi đường (PM10 và PM2.5) và làm sạch không khí. Đây là loại thế hệ mới và hiện đại bậc nhất thế giới, đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro VI của châu Âu.

Xe chứa được 10 tấn nước, vận hành hệ thống phun với các hạt sương kích thước từ 50 - 150 micromet, giúp dập bụi (khiến cho các hạt bụi lắng xuống), làm sạch không khí, đặc biệt hiệu quả với bụi mịn PM2.5. Trang bị ống phun có đường kính 80 cm, xe có thể nâng góc phun lên tới 45 độ, tạo ra màn sương rộng phủ xa 100 mét và cao hơn 35 mét. Xe có thể phun sương liên tục trong 75 phút, phù hợp cho việc giảm bụi trên các khu vực diện tích lớn.

Việc đưa vào sử dụng loại xe phun sương dung tích lớn, với tầm hoạt động cao và tần suất phù hợp, hứa hẹn sẽ góp phần cải thiện đáng kể chất lượng không khí trên các tuyến phố trọng điểm tại Hà Nội.

Điểm nhấn quan trọng trong công tác vệ sinh môi trường là mô hình xe trợ lực CyanDuck - thiết bị thu gom rác điện nhỏ gọn, vận hành linh hoạt trong ngõ hẹp, chở tới 600kg, tích hợp thùng phân loại được thí điểm tại phường Thanh Xuân và bước đầu đem lại hiệu quả rõ rệt. Công nhân vận hành xe cảm thấy nhẹ nhàng hơn, an toàn hơn, đồng thời việc phân loại rác tại nguồn cũng được hỗ trợ đáng kể.

Tổng Giám đốc Công ty MAB Việt Nam Trần Anh Dũng, tác giả sáng chế CyanDuck khẳng định: “Xe trợ lực CyanDuck được tạo ra để trở thành người bạn đồng hành của công nhân môi trường. Nó không chỉ giúp giảm sức lao động, mà còn nâng cao hình ảnh đô thị hiện đại, chuyên nghiệp”.

Ngoài ra, TP cũng vận hành xe quét rửa đường chạy bằng xăng dầu công suất lớn, có thể cùng lúc quét đường, rửa đường, hút rác và nước bẩn, đạt tiêu chuẩn khí thải EU6. Xe cũng trang bị súng phun áp lực cao để rửa biển báo, tên đường, biển quảng cáo... Chổi xe quét đường có chức năng quét dọn, thu gom rác thải, bụi bẩn trên bề mặt đường phố, vỉa hè, sân bãi... Chổi xe được làm từ các vật liệu cứng, có độ bền cao. Xe có 9 chế độ tác nghiệp, như quét toàn bộ, quét trái, phải, rửa, quét rửa toàn bộ...

Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Năng lượng Môi trường Thiên Ý Đỗ Tiến Dũng thông tin: “Chúng tôi sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo giúp tính toán quãng đường di chuyển của xe, việc vận hành vệ sinh môi trường tại các tuyến phố làm sao tối ưu nhất, tiết giảm nhân công đồng thời đảm bảo làm sạch nhất. Đặc biệt là không để sót, không để rác thải lưu chứa trên đường quá lâu. Sau này sẽ có một phòng điều khiển trung tâm để giám sát, đôn đốc công tác vệ sinh môi trường”.

Mô hình xe trợ lực CyanDuck - thiết bị thu gom rác điện nhỏ gọn. Ảnh Triệu Tâm

Bước đột phá nhờ công nghệ số

Bên cạnh đó, theo các chuyên gia đô thị, nếu áp dụng công nghệ, mỗi công nhân vệ sinh môi trường được trang bị thiết bị định vị, đồng hồ thông minh, giúp hệ thống tự động kiểm soát giờ làm việc, lộ trình di chuyển, thời gian nghỉ và phạm vi hoạt động. Dữ liệu này được tổng hợp để đánh giá năng suất và hiệu quả lao động của từng người. Nếu có trường hợp rời khỏi vị trí, làm việc sai giờ hoặc kết thúc sớm…, phần mềm sẽ tự động phát cảnh báo, giúp người quản lý kịp thời nắm bắt và chấn chỉnh. Cũng nhờ đó, công nhân vệ sinh được hỗ trợ tốt hơn trong công việc, nâng cao năng suất và an toàn lao động.

Để triển khai mô hình trên một cách toàn diện, Hà Nội đã tái cấu trúc gói thầu vệ sinh môi trường, từ hơn 30 gói nhỏ cấp quận, huyện, rút gọn còn 6 gói thầu quy mô lớn. Mục tiêu của TP nhằm thu hút những nhà đầu tư và nhà thầu có tiềm lực tài chính vững mạnh, trình độ công nghệ cao và hệ sinh thái hoạt động đồng bộ - đủ khả năng triển khai mô hình quản lý hiện đại, tiên tiến chuẩn quốc tế.

Đánh giá cao những phương tiện vệ sinh môi trường mới, hiện đại được đưa vào sử dụng làm sạch môi trường ở Thủ đô, TS Hoàng Dương Tùng, Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam bày tỏ hy vọng, việc ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại trong công tác vệ sinh môi trường cùng sự đầu tư của TP sẽ tạo ra những đột phá trong công tác bảo vệ môi trường đô thị thời gian tới. “Những phương tiện này vừa sạch hơn, nhanh hơn, tiện hơn và đặc biệt là nó thu gom được rác đã phân loại một cách thuận lợi và nhanh chóng. Nó giúp giảm chi phí và tăng năng suất lao động rất nhiều, rất thuận tiện”, TS Hoàng Dương Tùng cho biết.

Hà Nội đang chứng kiến những chuyển mình mạnh mẽ trong công tác quy hoạch, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường, với “kim chỉ nam” là Chương trình số 05-CTr/TU của Thành ủy. Chương trình đã đi vào cuộc sống, mang lại giá trị thực tế, tạo chuyển biến rõ nét trên từng con phố Thủ đô. Trong đó, công tác thu gom và xử lý rác thải nổi lên như một điểm sáng, là nền tảng vững chắc cho mục tiêu xây dựng một Thủ đô “sáng - xanh - sạch - đẹp”, văn minh và hiện đại.

Có thể khẳng định, đẩy mạnh khoa học công nghệ trong vệ sinh môi trường là điều kiện tất yếu để Hà Nội hiện thực hóa khát vọng trở thành Thủ đô xanh - sạch - đẹp, văn minh và hiện đại, xứng đáng là trung tâm chính trị, văn hóa của cả nước và là Thành phố vì hòa bình trong mắt bạn bè quốc tế.

Triệu Tâm