'Út Lan: Oán linh giữ của': Kết phim dễ đoán, Quốc Trường mờ nhạt
Phim điện ảnh 'Út Lan: Oán linh giữ của' khai thác tín ngưỡng dân gian nhằm nâng tầm kịch bản, thay vì tập trung vào các mảng miếng hù dọa.
Tác phẩm lấy cảm hứng từ giai thoại ma giữ của lưu truyền ở miền Tây Nam Bộ, do Trần Trọng Dần đạo diễn. Chuyện phim xoay quanh Lan (Phương Thanh đóng), một cô gái quê đến xin làm công việc nấu cơm cho nhà ông Danh (Mạc Văn Khoa) - người đàn ông lập dị có vợ vừa mới qua đời một cách thảm khốc. Tại đây, Lan đối mặt với nhiều hiện tượng kỳ dị, cũng như dần lật mở bí mật kinh hoàng về một thực thể rùng rợn mang tên Thần giữ của.

Phim xoay quanh giai thoại nổi tiếng về ma giữ của của các vùng quê miền Tây Nam Bộ.
Văn hóa bản địa và bi kịch của lòng tham
Phim mở ra bối cảnh làng quê nghèo miền Tây năm 1999, nơi tiếng côn trùng, gió rít và ánh nhìn phán xét trở thành chất liệu tạo nên nỗi sợ. Không ồn ào, không dồn dập, đạo diễn Trần Trọng Dần chọn cách kể điềm tĩnh với những khoảng lặng kéo dài, khiến mỗi cảnh phim đều lạnh gáy.
Một trong những điểm cộng rõ rệt nhất của Út Lan: Oán linh giữ của nằm ở việc chọn đề tài bản địa - ma giữ của - gắn liền với phong tục chôn của cải cùng người chết và nuôi linh hồn, giúp gia tộc thịnh vượng. Không chạy theo mô hình jumpscare kiểu công nghiệp, nhà làm phim dùng tiết tấu chậm, bố cục đối xứng, gam màu lạnh và ánh sáng yếu để xây dựng bầu không khí u ám.
Đồng thời, tạo hình cô dâu ma với áo gấm đỏ và chiếc bướu lưng dị dạng khiến phim lấn sang thể loại body horror (kinh dị hình thể) - vốn là phân khúc khó. Xuyên suốt phim, khán giả không ít lần phải nhíu mày khi chứng kiến hành trình một con người vô tội vì bị yểm bùa nên dần biến đổi hình hài trong đau đớn. Sự dị dạng không chỉ nhằm gây sốc, mà gắn với tầng nghĩa về tín ngưỡng: Linh hồn thiện lương bị biến dạng trước sự tham lam.

Tạo hình ma giữ của rùng rợn.
Thông điệp về nghiệp báo do lòng tham không mới, song được đạo diễn Trần Trọng Dần thể hiện chỉn chu. So với phim trước là Kẻ ẩn danh (phim hành động có Kiều Minh Tuấn đóng chính), Trần Trọng Dần có những bước chuyển mình về cách khai thác chủ đề, định hình phong cách làm phim.
Kết phim dễ đoán, Quốc Trường mờ nhạt
Với nhiều khán giả, việc một nhà sáng tạo nội dung như Phương Thanh được giao vai chính trong một phim điện ảnh kinh dị là điều gây bất ngờ. Nữ diễn viên sinh năm 2001 không sở hữu kỹ thuật diễn xuất điêu luyện, bù lại có trực cảm tốt với máy quay.
Điểm cộng ở Phương Thanh là sự tiết chế. Trong một thể loại vốn dễ bị sa đà vào gào khóc, trợn mắt, lối diễn của cô mang đến cảm giác nhân vật Lan luôn muốn im lặng và co mình lại - đúng với tâm lý một người trẻ lớn lên trong môi trường dè dặt, sợ hãi điều cấm kỵ.

Cảnh quay của diễn viên trẻ Phương Thanh.
Mạc Văn Khoa lột xác khi lần đầu vào vai phản diện. Không còn là gương mặt hài quen thuộc, anh thể hiện một gã đàn ông tâm cơ, ngoài mềm mỏng, trong độc địa khó lường. Dù còn thiếu linh hoạt trong biểu cảm, sự tiết chế và ánh mắt đầy ẩn ý của anh giúp nhân vật giữ được trọng lượng.
Ngược lại, Quốc Trường vào vai một nhà văn trẻ chân chất, khác với hình tượng trai đểu thường thấy trên màn ảnh. Tuy nhiên anh chưa có cơ hội bùng nổ do hành trình của Sơn còn rời rạc và ít cao trào. Ở hồi kết, nhân vật do anh thể hiện không đóng góp nhiều cho câu chuyện, dù gần như kề vai sát cánh bên nữ chính.
Sự góp mặt của hai chị em Mai Cát Vi và Mai Mỹ Ngân cũng mang nhiều sắc thái cho bộ phim, dù thời lượng xuất hiện không nhiều. Cát Vi - vốn đã quen mặt với khán giả vì đóng thể loại kinh dị từ bé - lần này lại chưa có cơ hội thể hiện trọn vẹn.
Nhân vật của cô bị giới hạn trong vài cảnh then chốt, nhưng lại thiếu nền tảng tâm lý rõ ràng, khiến diễn xuất của chưa tạo ấn tượng mạnh. Mai Mỹ Ngân với biểu cảm ngây thơ, đôi mắt luôn ẩn giấu nỗi lo sợ, mang đến một nhân vật sinh động hơn.

Hai chị em Mai Mỹ Ngân - Mai Cát Vi vào vai cô dâu ma.
Bên cạnh điểm sáng, Út Lan: Oán linh giữ của gặp vấn đề về nhịp phim. Phần đầu và giữa kéo dài với nhiều đoạn thoại giải thích nặng nề, thiếu sự đẩy nhịp hợp lý khiến trải nghiệm xem đôi khi trở nên rề rà. Một số tình huống then chốt, như hành trình khám phá bí mật hay động cơ các nhân vật, được giải thích sơ sài, tạo cảm giác gượng.
Logic kịch bản cũng chưa thực sự chặt chẽ. Một vài chi tiết siêu nhiên hoặc cú twist (tình tiết bất ngờ) bị nhồi vào mà không được gieo nền hợp lý, khiến hiệu ứng bất ngờ bị giảm sút. Đoạn kết phim dù mang ý nghĩa nghiệp báo lại khá hiền và dễ đoán, chưa đạt được sự bùng nổ cần thiết cho một tác phẩm gắn nhãn T18.
Sau hai ngày chiếu sớm, tính đến ngày 20/6 khi phim ra mắt chính thức, phim thu về gần 8 tỷ đồng, đứng đầu bảng xếp hạng doanh thu phòng vé Việt. Trong ngày công chiếu, phim vượt mặt hai bom tấn ngoại là Bí kíp luyện rồng và 28 năm sau: Hậu tận thế, cho thấy sự quan tâm của khán giả với phim kinh dị Việt có yếu tố văn hóa bản địa.