Uống rượu hơn 10 năm, cụ bà đột quỵ não
Bệnh nhân 74 tuổi viêm màng não vi khuẩn phối hợp đột quỵ não, diễn biến cực kỳ phức tạp do xơ gan mất bù và hệ miễn dịch bị hủy hoại sau nhiều năm nghiện rượu.
Trong tuần qua, Trung tâm Hồi sức tích cực – Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đã tiếp nhận liên tiếp nhiều bệnh nhân nguy kịch. Điểm chung của các ca này là đều có tiền sử lạm dụng rượu kéo dài, dẫn đến xơ gan nặng.
Xơ gan là tình trạng tổn thương gan mạn tính, làm suy giảm toàn diện các chức năng quan trọng của cơ thể như giải độc, đông máu, miễn dịch và chống viêm. Khi gặp thêm các yếu tố như nhiễm trùng hoặc xuất huyết, người bệnh dễ rơi vào loạt biến chứng nguy hiểm: sốc nhiễm khuẩn, tổn thương đa cơ quan, thậm chí tử vong.
Trường hợp đầu tiên là bà L.T.T, 74 tuổi, trú tại Tuyên Quang. Bà có tiền sử uống rượu kéo dài hơn 10 năm (khoảng 500–700ml/ngày). Mặc dù được chẩn đoán xơ gan từ 10 năm trước, bà vẫn duy trì thói quen uống rượu hàng ngày.

Trung tâm Hồi sức tích cực – Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đã tiếp nhận nhiều ca nguy kịch vì xơ gan do lạm dụng rượu. Ảnh: BVCC
Khoảng 10 ngày trước khi nhập viện, bà L.T.T bắt đầu mệt mỏi, đau nhức, yếu nửa người và méo miệng – dấu hiệu nghi ngờ đột quỵ não. Tại cơ sở y tế địa phương, bà được chẩn đoán viêm màng não và nhồi máu não trên nền xơ gan nặng.
Sau 3 ngày điều trị không cải thiện, bệnh nhân được chuyển lên Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng lơ mơ (thang điểm Glasgow 11), phải đặt nội khí quản và thở máy.
ThS.BS Hà Việt Huy – Trung tâm Hồi sức tích cực – cho biết: "Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng suy đa cơ quan rõ rệt. Kết quả chụp não cho thấy vùng nhồi máu lớn kèm phù não tiến triển. Dịch não tủy có nhiều bất thường, các chỉ số viêm rất cao. Bệnh nhân cũng bị vàng da nặng, tiểu cầu giảm sâu, rối loạn đông máu nghiêm trọng. Đây là ca viêm màng não vi khuẩn phối hợp đột quỵ não, diễn biến cực kỳ phức tạp do xơ gan mất bù và hệ miễn dịch bị hủy hoại sau nhiều năm nghiện rượu".

Bác sĩ chăm sóc cho bệnh nhân.
Trường hợp thứ hai là ông N.V.C, 53 tuổi, trú tại Bắc Ninh, có tiền sử uống rượu 10–15 năm, trung bình 300–500ml/ngày. Ông nhập viện tuyến dưới do thoát vị rốn và được chỉ định phẫu thuật. Tuy nhiên, sau mổ, bệnh nhân nhanh chóng rơi vào tình trạng nhiễm trùng hậu phẫu và sốc nhiễm khuẩn do xơ gan nặng, buộc phải chuyển lên Trung tâm Hồi sức tích cực.
Bác sĩ Huy chia sẻ: "Sau phẫu thuật, do xơ gan nặng nên bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương. Những ngày đầu, bệnh nhân xuất hiện tình trạng sốc nhiễm trùng và đang cải thiện dần. Nhưng đến ngày thứ ba, ông đột ngột nôn ra máu ồ ạt, huyết áp tụt nhanh – biểu hiện điển hình của giãn vỡ tĩnh mạch thực quản, biến chứng thường gặp ở người xơ gan."
Bác sĩ nói thêm: "Chỉ trong thời gian ngắn, bệnh nhân vừa sốc nhiễm khuẩn, vừa sốc giảm thể tích do xuất huyết tiêu hóa. Dù được hồi sức tích cực nhưng tiên lượng rất xấu, gia đình đã xin cho bệnh nhân về".
ThS.BS Hà Việt Huy
Cảnh báo đặc biệt từ chuyên gia: Không được tiếp tục uống rượu nếu đã xơ gan
Ca bệnh thứ ba là ông T.V.G, 56 tuổi, trú tại Hưng Yên, có thâm niên uống rượu hơn 20 năm với lượng gần 1 lít mỗi ngày. Ông được chẩn đoán xơ gan 7 năm trước nhưng không điều trị. Hai ngày trước nhập viện, bệnh nhân xuất hiện khó thở, tụt huyết áp, lơ mơ, phải đặt nội khí quản tại bệnh viện địa phương rồi chuyển lên tuyến trên trong tình trạng sốc nhiễm trùng nặng, cần dùng thuốc vận mạch liều cao.
Kết quả xét nghiệm cho thấy rối loạn đông máu nghiêm trọng, tiểu cầu rất thấp, các chỉ số nhiễm trùng (CRP, Pro-calcitonin) đạt mức tối đa theo ngưỡng máy, kèm theo xuất huyết tiêu hóa – dấu hiệu điển hình của suy gan mất bù và tổn thương suy đa tạng toàn thân, nguy cơ tử vong rất cao.
Theo BS Huy: "Ở người xơ gan nặng do rượu, hệ miễn dịch và các cơ chế bảo vệ nội tạng gần như bị xóa sổ. Khi có nhiễm khuẩn hoặc biến chứng tiêu hóa, cơ thể không đủ khả năng chống đỡ. Tình trạng 'sốc chồng sốc' – vừa nhiễm trùng, vừa suy gan cấp, vừa do mất máu – khiến quá trình hồi sức vô cùng khó khăn".
ThS.BS Hà Việt Huy cảnh báo: "Người từng được chẩn đoán xơ gan tuyệt đối không được uống rượu – kể cả liều nhỏ. Các dấu hiệu như mệt mỏi kéo dài, phù chân, vàng da, xuất huyết dưới da, thay đổi ý thức... là tín hiệu báo động đỏ cần đến bệnh viện ngay. Xơ gan không điều trị giống như một 'ngòi nổ sẵn có', chỉ cần một yếu tố kích hoạt như nhiễm trùng hay xuất huyết là có thể dẫn tới biến chứng nguy kịch hoặc tử vong".
5 nhóm người nên tránh xa tinh bột nghệ nếu không muốn tổn hại sức khỏe.