Ứng dụng giải pháp mới để thi công hầm cho công trình

Khai thác không gian ngầm phát triển đô thị

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Nguyễn Việt Hùng, Phó giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP Hà Nội cho biết, trong phát triển đô thị, không gian trên mặt đất tại các thành phố lớn đã chật hẹp, không còn nhiều dư địa để mở rộng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải nghiên cứu và khai thác không gian ngầm, nhằm tạo thêm không gian sống, làm việc và hạ tầng phục vụ phát triển đô thị bền vững.

Phó giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP Hà Nội Nguyễn Việt Hùng phát biểu tại hội thảo.

Sở Khoa học và Công nghệ luôn coi trọng việc gắn kết nghiên cứu khoa học với thực tiễn, ứng dụng các giải pháp công nghệ tiên tiến để giải quyết những thách thức của đô thị hiện đại.

"Hội thảo để các nhà quản lý, chuyên gia, doanh nghiệp chia sẻ tri thức, trao đổi kinh nghiệm và lan tỏa những giải pháp công nghệ phục vụ phát triển không gian ngầm đô thị", ông Hùng nói.

Theo TS Lê Xuân Thành, Thư ký khoa học Hội đồng Lý luận Trung ương, hiện nay, các giải pháp thi công phần ngầm công trình khác nhau về công nghệ, giải pháp kỹ thuật và chi phí thực hiện.

Các giải pháp thi công hầm được sử dụng phổ biến như cừ C đúc, cừ Larsen, tường vây Barrette…Tuy nhiên trong quá trình thi công, các phương pháp này đều có những ưu điểm, khiếm khuyết, đòi hỏi phải có sự đổi mới sáng tạo để khắc phục.

TS Lê Xuân Thành cho biết, các giải pháp thi công phần ngầm luôn có sự khác biệt về công nghệ, giải pháp kỹ thuật.

Ông Thành cho biết, thời gian qua, nhóm nghiên cứu cùng với cán bộ của công ty TNHH Xây dựng và Thi công nền móng Tài Lộc đã sáng chế, hoàn thiện phương pháp "thi công hầm từ trên xuống dưới (Top – down) sử dụng cừ thép chữ C dẹt làm tường vây" và được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học – Công nghệ) công bố trên công báo sở hữu công nghiệp tập A, quyển 1 trang 1587 ngày 25/8/2025.

"Phương pháp này đã được thi công và hoàn thiện ở 28 công trình trên địa bàn TP Hà Nội và chứng minh hiệu quả rõ rệt", ông Thành nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Hồng Hải, Viện trưởng Viện Khoa học công nghệ xây dựng (Bộ Xây dựng) phát biểu tại hội thảo.

Đảm bảo an toàn cho công trình lân cận khi thi công hầm

Tại hội thảo, ông Nguyễn Văn Chính, Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng và Thi công nền móng Tài Lộc giới thiệu về sáng chế mới về phương pháp "thi công hầm từ trên xuống dưới sử dụng cừ thép chữ C dẹt làm tường vây".

Theo ông Chính, phương pháp này áp dụng phương án thi công từ trên xuống dưới, đào đất và ép cừ từ trên xuống, kết hợp cọc khoan nhồi chịu lực và hệ thống văng chống quanh hố đào. Thi công cuốn chiếu theo mặt bằng và chiều sâu, cho phép triển khai đồng thời phần nổi và phần ngầm, rút ngắn tiến độ và tối ưu không gian.

Ông Nguyễn Văn Chính, Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng và Thi công nền móng Tài Lộc phát biểu tại hội thảo.

Điểm nổi bật là phương pháp sử dụng cừ thép dạng chữ C dẹt với kích thước thành chữ C là 3cm, độ dày thép cừ 3mm, rộng 40 - 60cm, dài từ 2,5 - 3m làm tấm chắn đất trong mọi điều kiện thi công của nền địa chất phức tạp. Phương pháp có thể thi công với công trình có số lượng hầm từ 2 tầng trở lên hoặc có chiều sâu tầng hầm cao trên 4,5m.

Ông Chính cho biết, phương pháp này còn có thể áp dụng để thi công thêm phần hầm mà vẫn giữ nguyên hiện trạng của các công trình bên trên hoặc các công trình giao thông, thủy lợi. Sau khi thi công có thể trả lại không gian sử dụng mặt đất của công trình nhanh chóng, không gây ảnh hưởng tới đường giao thông và các công trình xung quanh.

Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Hồng Hải, Viện trưởng Viện Khoa học công nghệ xây dựng (Bộ Xây dựng) nhấn mạnh, qua khảo sát thực tế tại công trình áp dụng giải pháp thi công hầm này, có thể thấy đây là một giải pháp hữu ích, đặc biệt phù hợp với các công trình xây chen trong đô thị.

Giải pháp này không chỉ giúp tận dụng tối đa diện tích đất, mà còn đảm bảo an toàn cho các công trình liền kề, đáp ứng yêu cầu phát triển hạ tầng bền vững trong bối cảnh quỹ đất hạn hẹp.

Toàn cảnh hội thảo.

Ông Hải đề nghị doanh nghiệp cần sớm xây dựng các hướng dẫn kỹ thuật, quy chuẩn cụ thể để tạo cơ sở áp dụng rộng rãi. Đồng thời, phối hợp với các cơ quan nghiên cứu để thực hiện những chương trình khoa học, nhằm chứng minh tính ưu việt, hoàn thiện sản phẩm của giải pháp này.

Tiến Hào