Ứng dụng công nghệ tạo đột phá trong quản lý, đầu tư công trình xây dựng
Trong bối cảnh ngành xây dựng phát triển mạnh mẽ, việc áp dụng các biện pháp quản lý chi phí tiên tiến, đặc biệt thông qua BIM (mô hình thông tin công trình) và Hệ thống thông tin địa lý (GIS) trở thành xu hướng tất yếu, nhằm tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao hiệu quả các dự án giao thông, xây dựng.
Chiều 27/6, Báo Xây dựng tổ chức tọa đàm với chủ đề “Ứng dụng GIS và BIM - cơ hội và thách thức?”. Chương trình chia sẻ các góc nhìn từ các chuyên gia về kinh nghiệm, phân tích cơ hội thách thức trong việc triển khai GIS và BIM.

Nhiều kiến giải được các chuyên gia đưa ra nhằm nâng cao quản lý, đầu tư trong công trình xây dựng. Ảnh: TC.
Theo Đại diện Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội, hiện nay, công nghệ BIM được nhiều chủ đầu tư công trình xây dựng, giao thông áp dụng tối đa, nhằm nâng cao chất lượng thiết kế; minh bạch hóa thông tin về thông số kỹ thuật, vật liệu, khối lượng, tiến độ, giá thành…; quản lý tiến độ và chi phí hiệu quả hơn do mô hình BIM được tích hợp thông tin về thời gian (4D) và giá trị (5D) đến từng thiết bị, cấu kiện, bộ phận công trình; nâng cao chất lượng thi công do mô hình BIM tích hợp đầy đủ các thông tin phục vụ cho thi công xây dựng, lắp đặt thiết bị, tránh được các sai sót và hỗ trợ giai đoạn khai thác vận hành sau nghiệm thu.
Cụ thể tại dự án Đường sắt đô thị Hà Nội, dự án đã xây dựng hệ thống thông tin quản lý dự án (Project Management Information System) trên nền tảng điện toán đám mây; hợp tác chiến lược với các tư vấn trong nước có kinh nghiệm triển khai áp dụng BIM; tích hợp BIM với GIS để nâng cao hiệu quả áp dụng BIM vào quản lý, vận hành tài sản, hợp tác quốc tế. Bên cạnh đó, dự án cũng đã tạo cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa chủ đầu tư, tư vấn BIM và tư vấn thiết kế, để áp dụng BIM tạo lập các mô hình BIM-GIS địa hình, địa chất, hầm, nhà ga…

Dự án Đường sắt đô thị Hà Nội đã xây dựng hệ thống thông tin quản lý dự án (Project Management Information System) trên nền tảng điện toán đám mây; hợp tác chiến lược với các tư vấn trong nước có kinh nghiệm triển khai áp dụng BIM. Ảnh: VGP.
Còn TS. Tạ Ngọc Bình (Viện Kinh tế xây dựng - Bộ Xây dựng) cho biết, đến nay, Viện đã chủ động phối hợp với các Sở Xây dựng trên cả nước tổ chức nhiều hội thảo phổ biến lộ trình áp dụng BIM theo quyết định số 258/QĐ-TTg ngày 17/03/2023 của Thủ tướng Chính phủ. Hiện nay, nhiều địa phương tiên phong như TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng... đã áp dụng BIM hiệu quả trong xây dựng hạ tầng.
Hiệu quả rõ nhất là các công trình sử dụng vốn Nhà nước, công trình cấp I có áp dụng BIM đã giúp tăng cường tính minh bạch và hiệu quả sử dụng vốn; các công trình nhà ở xã hội, dự án tái định cư đã tối ưu hóa thiết kế và chi phí, đẩy nhanh tiến độ; riêng các dự án hạ tầng đô thị phức tạp như các nút giao thông, hệ thống thoát nước, áp dụng BIM có thể giải quyết các xung đột không gian hiệu quả...
Dưới góc nhìn từ cơ quan quản lý Nhà nước, ông Bùi Văn Dưỡng, Phó cục Trưởng Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng, Bộ Xây dựng đánh giá, để phát triển ứng dụng mạnh mẽ hơn mô hình BIM theo chỉ đạo của Thủ tướng và Đề án chuyển đổi số ngành xây dựng, ngoài những nội dung về xây dựng các chính sách pháp luật về xây dựng, chúng tôi đã và đang hoàn thiện các luật khác theo chương trình lập pháp và kế hoạch như: Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, Luật Quản lý phát triển đô thị, Luật Cấp, thoát nước.
Bên cạnh đó, các giải pháp về tuyên truyền, tập huấn nâng cao nhận thức cho người dân, doanh nghiệp và các cơ quan Nhà nước; đào tạo, bồi dưỡng, tạo cơ chế thu hút nguồn nhân lực về chuyển đổi số nói chung và ứng dụng BIM/GIS nói riêng; hợp tác với các tổ chức doanh nghiệp công nghệ trong nước và ngoài nước về chuyển đổi số để tiếp cận các giải pháp tiên tiến cũng như thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao.
Tuy nhiên, ông Dưỡng cho rằng, để thúc đẩy BIM trong ứng dụng vào ngành Xây dựng, cần hoàn thiện hệ thống chính sách, cơ sở pháp luật, trong đó bao gồm cả chính sách hỗ trợ và khuyến khích. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh tuyên truyền, truyền thông về BIM qua nhiều hình thức khác nhau.
GIS, BIM là gì?
GIS là viết tắt của Geographic Information System, là một hệ thống thông tin địa lý. Là một hệ thống máy tính được thiết kế để thu thập, lưu trữ, phân tích và hiển thị dữ liệu có liên quan đến vị trí trên Trái Đất. GIS giúp chúng ta hiểu rõ hơn về các mô hình không gian, mối quan hệ giữa các yếu tố và hỗ trợ quá trình ra quyết định trong nhiều lĩnh vực.
BIM là viết tắt của Building Information Modeling, là mô hình hóa thông tin công trình. Đây là một quy trình làm việc dựa trên mô hình 3D kỹ thuật số, được sử dụng xuyên suốt vòng đời của một dự án xây dựng, từ thiết kế, thi công đến vận hành. BIM không chỉ là mô hình hóa 3D thông thường, mà còn là một hệ thống thông tin tích hợp, giúp các bên liên quan trong dự án phối hợp hiệu quả hơn.