Ứng dụng công nghệ số tại các cửa khẩu, tạo sự thông thoáng, văn minh, hiện đại

Hành khách chỉ cần thực hiện 3 thao tác đơn giản để làm thủ tục thông quan XNC qua hệ thống cửa kiểm soát tự động tại cửa khẩu quốc tế Lào Cai. Ảnh: Bích Nguyên

Công nghệ số giúp giảm thời gian, tăng hiệu quả phục vụ người dân

Mặc dù lượng khách làm thủ tục xuất nhập cảnh (XNC) mỗi ngày ở cửa khẩu quốc tế Lào Cai, tỉnh Lào Cai lên tới hàng nghìn người, nhưng tại khu vực làm thủ tục luôn thông thoáng, không xảy ra tình trạng ùn tắc. Theo quan sát của chúng tôi, ở cả chiều xuất cảnh và nhập cảnh, thủ tục biên phòng đều diễn ra nhanh chóng, thuận lợi. Điều này có được là do Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh Lào Cai đã triển khai nhiều giải pháp công nghệ, trong đó có hệ thống cửa kiểm soát tự động. Hành khách có thể làm thủ tục XNC tự động bằng các thao tác đơn giản trên hệ thống máy móc hiện đại tại các cửa kiểm soát tự động. Tính theo thời gian thực tế, mỗi hành khách chỉ mất khoảng vài giây thao tác là hoàn thành thủ tục thông quan.

Tìm hiểu, chúng tôi được biết, trước đây, hành khách phải mất nhiều thời gian do phải làm thủ tục khai báo thủ công khi làm thủ tục XNC. Tuy nhiên, trong những năm qua, nhờ ứng dụng công nghệ thông tin, BĐBP tỉnh Lào Cai đã triển khai hệ thống cửa kiểm soát tự động. Các hành khách thường xuyên qua lại biên giới sẽ được cơ quan công an XNC cấp một sổ thông hành trên đó có mã vạch do BĐBP cấp, 10 ngày đóng dấu kiểm chứng một lần. Khi làm thủ tục XNC, hành khách chỉ cần quét mã vạch vào máy, sau đó quét vân tay và quét nhận diện khuôn mặt là có thể đi qua cửa kiểm soát.

Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh Lào Cai cho biết, thực hiện chỉ đạo của Bộ Tư lệnh BĐBP, những năm qua, đơn vị đã trang bị các loại phương tiện, thiết bị phục vụ công tác kiểm soát cửa khẩu đồng bộ theo chuẩn hóa của Bộ Tư lệnh BĐBP. Đồng thời, phối hợp với các cơ quan chức năng tại cửa khẩu triển khai các giải pháp rút ngắn thời gian làm thủ tục thông quan cho người và phương tiện, hàng hóa qua cửa khẩu.

Hiện tại, cửa khẩu quốc tế Lào Cai có 6 luồng làm thủ tục XNC tự động và 8 bốt làm thủ tục XNC cho hành khách bằng hộ chiếu, giấy thông hành. Việc ứng dụng hệ thống máy quét mã vạch tự động, nhận diện khuôn mặt... đã giúp cho việc thông quan nhanh chóng, tiết kiệm nhân lực của cơ quan chức năng, tiết kiệm thời gian, chi phí của người dân và du khách. Ghi nhận thực tế, thời gian làm thủ tục cho một hành khách giảm từ 30 giây xuống chỉ còn 5-10 giây, đảm bảo công khai, minh bạch trong quá trình kiểm soát XNC, tạo được hình ảnh hiện đại của cửa khẩu, từng bước đáp ứng được xu thế của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Với công nghệ quét mã QR, mỗi hành khách chỉ mất 1-2 giây để hoàn thành thủ tục ra vào khu vực cửa khẩu Chi Ma. Ảnh: Bích Nguyên

Mở rộng mô hình cửa khẩu số, nâng cao hiệu lực quản lý biên giới

Các cửa khẩu khác như Tân Thanh, Cốc Nam, Hữu Nghị, Chi Ma (tỉnh Lạng Sơn)... cũng được Bộ Tư lệnh BĐBP trang cấp “Cổng kiểm soát XNC tự động” gắn với hệ thống camera giám sát ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) theo mô hình của các nước tiên tiến trên thế giới, phục vụ kiểm soát tự động đối với cư dân biên giới xuất nhập cảnh sử dụng giấy thông hành và giấy thông hành XNC vùng biên giới có dán mã vạch để tự động hóa công tác làm thủ tục và kiểm soát XNC. Công nghệ này giúp rút ngắn thời gian làm thủ tục cho mỗi hành khách, giảm cán bộ trực tiếp kiểm soát và tiếp xúc với người dân; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, đảm bảo tính liên tục trong các hoạt động tại cửa khẩu.

Các đơn vị Biên phòng cũng nghiên cứu và ứng dụng thực hiện quét mã QR để kiểm soát nhanh chóng và chặt chẽ lưu lượng người ra vào khu vực cửa khẩu làm việc. Có mặt tại cửa khẩu Chi Ma vào buổi sáng, chúng tôi ghi nhận lưu lượng người ra vào khu vực cửa khẩu khá đông, nhưng quá trình làm thủ tục diễn ra rất nhanh. Khi khách có nhu cầu ra vào cửa khẩu, chỉ cần trình thẻ có mã QR do BĐBP tỉnh Lạng Sơn cấp cho cán bộ Biên phòng quét qua máy nhận dạng là hoàn thành thủ tục. Việc này chỉ mất khoảng 2 giây. Anh Lý Văn Giáo, ở xã Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn – người thường xuyên làm việc tại khu vực cửa khẩu Chi Ma cho biết: “Trước đây, mọi người phải xếp hàng để đăng ký trên giấy khai báo với các nội dung tên tuổi, quê quán, nơi thường trú, mục đích vào cửa khẩu... mất nhiều thời gian. Từ tháng 5/2023, chúng tôi được cán bộ Đồn Biên phòng cửa khẩu Chi Ma cấp cho thẻ có mã QR nên việc ra vào khu vực cửa khẩu rất nhanh và thuận tiện”.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, chiếc thẻ có mã QR do BĐBP tỉnh Lạng Sơn cấp cho người dân có dán ảnh, họ tên, nơi thường trú, số điện thoại, số căn cước công dân. Khi cán bộ Biên phòng quét mã QR trên thẻ, các dữ liệu thông tin cá nhân, thời gian ra vào khu vực cửa khẩu của khách sẽ tự động cập nhật vào hệ thống máy tính. Việc này vừa tạo thuận lợi cho hành khách ra vào cửa khẩu, vừa giúp cho công tác kiểm soát của BĐBP được chặt chẽ, hơn nữa, công tác tra cứu, thống kê cũng nhanh chóng và chính xác hơn.

Đó là những minh chứng cụ thể về những kết quả ứng dụng khoa học công nghệ vào quản lý cửa khẩu của BĐBP. Trong những năm qua, BĐBP đã nỗ lực thực hiện số hóa, cửa khẩu số, cửa khẩu thông minh, tự động hóa công tác kiểm soát XNC như: Triển khai kiểm soát XNC bằng hệ thống cổng kiểm soát tự động (được tích hợp công nghệ hiện đại như nhận dạng sinh trắc học, hình ảnh, tự động hóa các bước trong quy trình thực hiện thủ tục XNC), rút ngắn thời gian làm thủ tục cho hành khách; xây dựng nền tảng cửa khẩu số, thực hiện số hóa hoàn toàn các thông tin khai báo của doanh nghiệp trước khi phương tiện, hàng hóa đến cửa khẩu qua hình thức trực tuyến (ứng dụng điện thoại thông minh); thời gian kê khai thông tin chỉ mất khoảng 2 phút... Điều đó đã tạo sự thông thoáng, thuận lợi, an ninh, an toàn cho hoạt động lưu thông XNC, xuất nhập khẩu qua cửa khẩu, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của đất nước.

Bích Nguyên