Ukraine đã tích trữ tên lửa đạn đạo của riêng mình?

Theo thông tin từ các cơ quan quốc phòng Ukraine, tuyên bố này được đưa ra sau khi nước này thử nghiệm thành công một loại tên lửa có khả năng tấn công mục tiêu ở khoảng cách gần 300 km.

Tên lửa đạn đạo của Ukraine đã vượt qua các cuộc thử nghiệm thành công, bay xa gần 300 km. (Nguồn: X)

Việc sản xuất hàng loạt hiện đang được triển khai. Đây được xem là bước tiến lớn đối với Kiev, vốn lâu nay phụ thuộc phần lớn vào viện trợ vũ khí từ phương Tây để chống lại chiến dịch quân sự của Nga.

Thông tin trên đã được lan truyền rộng rãi trên các nền tảng mạng xã hội như X, cho thấy Ukraine đang nỗ lực mở rộng kho vũ khí nội địa, đặc biệt trong bối cảnh các đồng minh phương Tây vẫn hạn chế việc sử dụng tên lửa nước ngoài để tấn công vào sâu bên trong lãnh thổ Nga.

Khi chiến sự bước sang năm thứ tư, khả năng tấn công tầm xa do chính Ukraine sản xuất có thể giúp nước này chủ động hơn trong việc ngăn chặn các cuộc tấn công của Nga và củng cố vị thế chiến lược.

Hrim-2: Tên lửa đạn đạo do Ukraine phát triển

Loại tên lửa mới được cho là Hrim-2, còn có tên gọi xuất khẩu là "Sapsan". Đây là sản phẩm của Cục thiết kế Yuzhnoye và nhà máy Yuzhmash tại thành phố Dnipro, những đơn vị có nền tảng kỹ thuật từ thời Liên Xô.

Hrim-2 thuộc loại tên lửa đạn đạo tầm ngắn, có tầm bắn ước tính từ 280 đến 500 km tùy cấu hình, mang đầu đạn nặng tới 500 kg. Hệ thống dẫn đường kết hợp giữa dẫn đường quán tính và hiệu chỉnh GPS, cho phép tấn công chính xác với sai số chỉ khoảng 50 mét.

Hệ thống phóng cơ động đặt trên khung gầm bánh lốp giúp triển khai nhanh và dễ che giấu, giảm khả năng bị phát hiện và phá hủy. Khác với các dòng tên lửa từ thời Liên Xô như R-12 hay R-16 vốn được thiết kế để mang đầu đạn hạt nhân, Hrim-2 được phát triển dành cho chiến sự thông thường, với mục tiêu nhắm vào các sở chỉ huy, cơ sở hạ tầng quân sự hoặc tuyến hậu cần của đối phương.

Tự chủ vì nhu cầu chiến sự

Sự phát triển tên lửa nội địa được thúc đẩy bởi nhu cầu giảm sự lệ thuộc vào viện trợ quân sự nước ngoài, đặc biệt là các loại tên lửa tầm xa như ATACMS (Mỹ) hay Storm Shadow/SCALP (Anh-Pháp). Các loại tên lửa này tuy có khả năng tấn công sâu, nhưng việc sử dụng bị hạn chế do lo ngại leo thang xung đột từ phía các nước cung cấp.

Tổng thống Volodymyr Zelensky từng nhấn mạnh hôm 2/5 rằng: "Khả năng tấn công tầm xa là yếu tố bảo đảm an ninh rõ ràng và hiệu quả cho Ukraine", đồng thời kêu gọi đẩy mạnh sản xuất trong nước.

Tháng 8/2024, ông Zelensky lần đầu công bố việc thử nghiệm thành công tên lửa đạn đạo nội địa. Giám đốc công ty Spetstechnoexport, ông Oleksii Petrov, sau đó xác nhận các cuộc thử nghiệm cả tên lửa hành trình lẫn đạn đạo đều đạt kết quả khả quan, với kế hoạch sản xuất quy mô lớn vào giữa năm 2025.

Mặc dù số lượng tên lửa trong kho chưa được công bố, các bài đăng ngày 6/6 trên mạng xã hội cho thấy Ukraine đã bắt đầu tích lũy các tên lửa này.

Ngành công nghiệp quốc phòng Ukraine tăng tốc

Sự kiện này nằm trong xu hướng mở rộng ngành công nghiệp quốc phòng nội địa của Ukraine. Năm 2024, Kiev đầu tư hơn 4 tỷ USD vào lĩnh vực này và dự kiến tăng thêm trong năm 2025. Theo cựu quan chức quốc phòng Ukraine Oleksandr Kamyshin, khoảng 30-40% trang bị mà quân đội Ukraine sử dụng ở tiền tuyến hiện được sản xuất trong nước.

Chương trình ZBROYARI ra đời năm 2024 đã giúp thu hút đầu tư từ các nước như Hà Lan, Đan Mạch, Canada, hỗ trợ các doanh nghiệp quốc phòng Ukraine mở rộng năng lực sản xuất tên lửa và UAV.

Với tầm bắn và khả năng mang đầu đạn tương đương, Hrim-2 được so sánh với Iskander-M của Nga, loại tên lửa có thể bay tới 500 km và hiện được sản xuất với số lượng lớn. Tuy nhiên, Ukraine kỳ vọng Hrim-2 sẽ bù đắp được khoảng cách nhờ vào khả năng sản xuất trong nước và độ chính xác cao.

Phản ứng quốc tế đối với chương trình tên lửa này vẫn còn phân hóa. Các nước phương Tây hoan nghênh bước tiến tự chủ của Kiev, nhưng đồng thời lo ngại về nguy cơ leo thang. Mỹ và các đồng minh đã bắt đầu nới lỏng một số giới hạn về việc sử dụng tên lửa ATACMS và Storm Shadow, song nguồn cung vẫn ở mức hạn chế.

Về phía Nga, Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố sẽ đáp trả bằng việc sản xuất hàng loạt loại tên lửa siêu vượt âm tầm trung mang tên Oreshnik, với tầm bắn lên tới 5.000 km. Dù vậy, việc triển khai hệ thống này vẫn đang gặp nhiều trở ngại về kỹ thuật và hành chính.

Xuân Minh