Tỷ giá đi ngược xu hướng thế giới

Theo các chuyên gia, suy yếu hiện tại của tỷ giá đồng Việt Nam (VND) là yếu tố khiến Ngân hàng Nhà nước (NHNN) phải cân nhắc việc nới lỏng chính sách tiền tệ. Theo đó, khả năng nhà điều hành sẽ giữ nguyên lãi suất chính sách, với lãi suất tái cấp vốn duy trì ở mức 4,50%.

Giá USD đã tăng bao nhiêu trong 5 tháng?

Cục Thống kê (Bộ Tài chính) cho biết, ngày 28/5, chỉ số giá USD trên thị trường quốc tế đạt mức 99,94 điểm, giảm 0,82% so với tháng trước do nhà đầu tư kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ giảm lãi suất sau khi kinh tế Mỹ cho thấy dấu hiệu yếu đi và lạm phát hạ nhiệt.

Trong khi đó, giá USD trong nước biến động ngược chiều với giá thế giới. Cụ thể, giá USD bình quân trên thị trường tự do quanh mức 26.147 VND/USD, tăng 0,68% so với tháng trước do nhu cầu ngoại tệ phục vụ thanh toán nhập khẩu tăng.

Chỉ số giá USD tháng 5 tăng 2,69% so với cùng kỳ năm trước và tăng 2,59% so với tháng 12 năm ngoái. Bình quân 5 tháng đầu năm 2025, chỉ số giá USD tăng 3,35%.

Dự báo từ quý IV/2025 trở đi, VND có thể bắt đầu lấy lại đà phục hồi, hòa nhịp cùng xu hướng cải thiện chung của các đồng tiền châu Á khi bất ổn thương mại dần lắng dịu.

Hiện nay, tỷ giá tại các ngân hàng thương mại (NHTM) đang bán ra trên mức 26.000 đồng/USD. Chẳng hạn, ngày 10/6, Vietcombank mua vào 25.830 đồng/USD và bán ra 26.220 đồng/VND; BIDV: 25.860 đồng/VND - 26.220 đồng/VND. Tỷ giá USD trên thị trường tự do tăng mạnh 55 đồng chiều mua và chiều bán, ở mức 26.280 đồng - 26.380 đồng.

Theo các chuyên gia, VND vẫn mất giá 2,7% so với USD bất chấp việc đồng bạc xanh đã chạm đáy trong 3 năm so với các đồng tiền chủ chốt khác với chỉ số DXY đã giảm 9% kể từ đầu năm 2025. Còn tính riêng trong quý II đến nay, VND đã mất giá 1,8%, chạm mức thấp kỷ lục mới - khoảng 26.000 VND/USD.

Lý giải về diễn biến trái chiều của VND so với USD, một chuyên gia phân tích, gần đây xuất khẩu và giải ngân vốn đầu tư nước ngoài tăng trưởng tích cực, đồng USD trên thị trường suy yếu. Tuy nhiên, trong nước cung - cầu ngoại tệ đang trong trạng thái thâm hụt khoảng 300 - 500 triệu USD, chủ yếu do nhập khẩu gia tăng theo chu kỳ và nhu cầu trả nợ vay của Kho bạc Nhà nước.

Đồng thời, chênh lệch lãi suất VND - USD có xu hướng giảm khoảng 50 - 60 điểm cơ bản, đặc biệt trong một vài phiên cuối tháng 5 vừa qua trở thành yếu tố cộng hưởng gây áp lực lên tỷ giá VND/USD trong giai đoạn này. Cụ thể, chênh lệch lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm đến 1 tuần đã giảm mạnh khoảng 40 - 90 điểm trong phiên cuối tháng 5, và bình quân kỳ hạn 1 tuần trong tháng 5 giảm khoảng 20 điểm so với tháng 4. Trong khi lãi suất USD đi ngang quanh khoảng 4,3 - 4,5%/năm do Fed tiếp tục giữ nguyên lãi suất cơ bản.

Bước sang tháng 6, lãi suất trên thị trường liên ngân hàng tiếp tục giảm. Chốt ngày 6/6, lãi suất VND liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm giao dịch ở mức 2,80% (giảm 0,28 điểm % so với cuối tuần trước); 1 tuần là 3,26% (-0,62 điểm %); 2 tuần là 3,64% (-0,48 điểm %); 1 tháng là 4,04% (-0,32 điểm %). Hiện, lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng đang ở vùng thấp nhất kể từ đầu năm 2025.

VND có thể tiếp tục suy yếu cho đến quý IV/2025

Lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng duy trì xu hướng giảm từ đầu năm 2025 đến nay, qua đó hỗ trợ tổ chức tín dụng tiếp cận nguồn vốn chi phí thấp từ NHNN để có điều kiện tiếp tục giảm lãi suất huy động và cho vay. Tuy nhiên, điều này đã gây áp lực lên tỷ giá VND/USD, nhất là trong bối cảnh thị trường bị ảnh hưởng tiêu cực từ chính sách thuế quan của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Theo đó, liên quan đến chính sách tiền tệ, các chuyên gia UOB cho rằng, bối cảnh lạm phát ôn hòa trong khi căng thẳng thương mại toàn cầu và bất định về thuế quan gia tăng đang mở ra khả năng NHNN nới lỏng chính sách tiền tệ. Tuy nhiên, không giống như một số nước láng giềng, sự suy yếu hiện tại của tỷ giá VND là yếu tố khiến NHNN phải cân nhắc.

“Trong bối cảnh hiện nay, chúng tôi dự báo NHNN sẽ giữ nguyên lãi suất chính sách, với lãi suất tái cấp vốn duy trì ở mức 4,50%”, UOB nêu.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhận định, nếu điều kiện kinh doanh trong nước và thị trường lao động suy yếu nghiêm trọng, NHNN có thể hạ lãi suất tái cấp vốn một lần xuống mức thấp trong thời kỳ COVID-19 là 4,00%, sau đó có thể tiếp tục giảm thêm 50 điểm cơ bản xuống còn 3,50%, với điều kiện thị trường ngoại hối vẫn ổn định và Fed thực hiện cắt giảm lãi suất.

Dù vậy, ở thời điểm hiện tại, kịch bản cơ sở của UOB vẫn là NHNN sẽ giữ nguyên các mức lãi suất chính sách.

Đối với tỷ giá, VND là một trong những đồng tiền suy yếu nhiều nhất trong khu vực giữa bối cảnh các đồng tiền châu Á nhìn chung đang phục hồi trong quý II/2025. Tính từ đầu quý II đến nay, VND đã mất giá 1,8%, chạm mức thấp kỷ lục mới khoảng 26.000 VND/USD.

Các chuyên gia cho rằng, sự suy yếu này chủ yếu xuất phát từ triển vọng kinh tế kém tích cực cùng với rủi ro gia tăng về khả năng Mỹ tái áp mức thuế 46% nếu các cuộc đàm phán thương mại Mỹ - Việt không đạt được tiến triển rõ rệt. Những yếu tố này dự kiến sẽ tiếp tục tạo áp lực lên VND trong ngắn hạn.

UOB dự báo VND sẽ tiếp tục dao động ở vùng giá yếu trong biên độ giao dịch với USD đến hết quý III/2025. Tuy nhiên, từ quý IV/2025 trở đi, VND có thể bắt đầu lấy lại đà phục hồi, hòa nhịp cùng xu hướng cải thiện chung của các đồng tiền châu Á khi bất ổn thương mại dần lắng dịu.

“Chúng tôi cập nhật dự báo tỷ giá USD/VND như sau: 26.300 trong quý III/2025, 26.100 trong quý IV/2025, 25.900 trong quý I/2026, 25.700 trong quý 2/2026”, theo báo cáo của UOB.

Hoàng Hà