Tuyển sinh ĐH năm 2025: Bí quyết đăng ký xét tuyển

Mất công bằng

TS. Sái Công Hồng, Hiệp hội các trường ĐH, Cao đẳng Việt Nam cho biết, kì thi tốt nghiệp THPT năm 2025 là năm đầu tiên Bộ GD&ĐT không sử dụng ngân hàng câu hỏi chuẩn hóa mà chuyển sang hình thức ra đề theo phương pháp chuyên gia. Việc này dẫn đến khả năng mất kiểm soát về độ khó tương đối giữa các môn và giữa các tổ hợp, kéo theo nhiều bất cập trong xét tuyển. Một ví dụ điển hình là sự chênh lệch rõ rệt giữa hai tổ hợp A00 (Toán, Lí, Hóa) và A01 (Toán, Lí, Anh) khi được sử dụng xét tuyển trong một ngành học.

TS. Sái Công Hồng, Hiệp hội các trường ĐH, Cao đẳng Việt Nam.

Tổ hợp A00 có phổ điểm đều, nghiêng nhẹ về phải (hướng điểm cao) với số thí sinh đạt điểm nhiều nhất là 21.38, số lượng thí sinh đạt từ 20 điểm trở lên rất lớn. Ngược lại, tổ hợp A01 có phổ điểm lệch, xuất hiện hai đỉnh và giảm mạnh sau mốc 20 điểm. Dù trung bình điểm giữa hai tổ hợp chỉ chênh lệch khoảng 0.3 điểm, nhưng hình dạng phổ và mật độ thí sinh đạt điểm cao ở A00 vượt trội hơn hẳn. Điều này cho thấy thí sinh A01 có xác suất đạt điểm cao thấp hơn, và do đó, gặp bất lợi rõ rệt nếu cùng cạnh tranh một mức điểm chuẩn. Nguyên nhân sâu xa của sự chênh lệch này nằm ở môn thi thứ ba trong hai tổ hợp, môn Hóa học (tổ hợp A00) và tiếng Anh (tổ hợp A01).

Trong đó, môn Hóa có khoảng 43% thí sinh đạt từ 7 điểm trở lên, khoảng 15% thí sinh dưới mức trung bình (dưới 5 điểm). Phổ điểm Hóa học phân bố đều, gần dạng chuông, giúp thí sinh dễ đạt mức điểm khá - giỏi và nâng cao tổng điểm tổ hợp.

Môn tiếng Anh chỉ 15% thí sinh đạt từ 7 điểm trở lên, trong khi gần 50% thí sinh dưới trung bình. Môn tiếng Anh với độ khó cao và mức điểm thấp phổ biến đã trở thành “điểm nghẽn” trong tổ hợp A01. Ngay cả thí sinh có điểm Toán - Lí cao vẫn rất khó đạt điểm chuẩn chung nếu điểm tiếng Anh thấp.

Sự mất cân đối giữa Hóa và tiếng Anh đã tạo ra sự bất công rõ ràng. Cùng một ngành, nếu áp dụng chung điểm chuẩn cho cả hai tổ hợp A00 và A01, thí sinh chọn tổ hợp A01 sẽ chịu thiệt kép. Ví dụ, nếu điểm chuẩn một ngành là 24 điểm, tổ hợp A00 vẫn có rất nhiều thí sinh vượt qua, còn ở A01, con số đó ít hơn nhiều lần dù năng lực tổng thể có thể tương đương.

Tình trạng này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc điều chỉnh trong tuyển sinh. Việc sử dụng nhiều tổ hợp để xét tuyển cần được đi kèm với các điều kiện kĩ thuật đảm bảo công bằng: hoặc chuẩn hóa đề thi giữa các môn, hoặc áp dụng điểm chuẩn riêng theo từng tổ hợp. Nếu không, sự linh hoạt trong tổ hợp sẽ trở thành một hình thức phân tầng ngầm, gây bất công cho nhiều học sinh giỏi nhưng lựa chọn tổ hợp bất lợi.

Tổ hợp nào có lợi?

TS. Phạm Thanh Hà, Trưởng Phòng Đào tạo, Trường ĐH Giao thông vận tải cho hay, phổ điểm môn Toán thấp hơn năm 2024 hơn 2 điểm; môn Ngữ văn, Vật lí tương đương năm trước; môn Hóa thấp hơn 0,75 điểm; môn tiếng Anh tương đương năm trước nhưng số lượng thí sinh đăng kí bằng 1/3 nên thực chất phổ điểm thấp, phản ánh mức độ khó của đề thi. Do đó, các môn Toán, Hóa, tiếng Anh phổ điểm thấp nhất trong số các môn thi tốt nghiệp THPT năm nay. Trong số các tổ hợp cơ bản xét tuyển ĐH, tổ hợp D01 (Toán, Văn, Anh) là giảm mạnh, D07 (Toán, Hóa, Anh) cũng giảm. Những trường xét tổ hợp này điểm chuẩn dự báo giảm từ 1,5 điểm đến 3 điểm so với năm 2024.

Tuy vậy, ông Hà cho rằng, với nguyên tắc phần mềm xét tuyển của Bộ GD&ĐT tự lựa chọn tổ hợp có lợi nhất cho thí sinh nên các em không nên lo lắng. Thí sinh yêu thích ngành nào nhất nên đặt ở những nguyện vọng đầu, những ngành yêu thích thấp hơn đặt tiếp sau.

TS. Võ Thanh Hải, Phó Giám đốc ĐH Duy Tân cho rằng, điểm chuẩn năm nay sẽ giảm không chỉ vì lý do đề khó, mà còn đến từ nguyên nhân thay đổi trong quy chế tuyển sinh ĐH. Năm nay tất cả phương thức đều xét tuyển cùng 1 đợt, không còn xét tuyển sớm nên dự đoán điểm chuẩn ở phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT sẽ không bị đẩy lên quá cao như năm ngoái.

Tại chương trình tư vấn truyền hình trực tuyến “Cách đăng kí xét tuyển ĐH sau khi biết điểm thi tốt nghiệp” do báo Thanh niên tổ chức hôm qua, 16/7, TS. Lê Xuân Trường, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Mở TPHCM cho hay, phổ điểm năm nay khá đẹp khi xét tuyển ĐH. Điểm chuẩn một số ngành có thể giảm hơn năm 2024 từ 1-3 điểm. Tuy nhiên, cơ hội vào ĐH không ảnh hưởng với thí sinh. Thí sinh yên tâm từ kết quả thi đạt được, cân nhắc các điều khác để đăng kí nguyện vọng theo thứ tự ưu tiên.

Thạc sĩ Cao Quảng Tư, Giám đốc Tuyển sinh Trường ĐH Quốc tế Sài Gòn khuyên thí sinh nên đánh giá điểm chuẩn của ngành tại trường muốn học trong 3 năm gần nhất để có cái nhìn tổng quát rồi đưa ra quyết định tốt nhất.

Những lưu ý thí sinh

Hội đồng tuyển sinh Trường ĐH Kinh tế - Tài chính TPHCM (UEF) vừa công bố điểm sàn xét tuyển (điểm nhận hồ sơ xét tuyển) các phương thức tuyển sinh ĐH chính quy năm 2025. Mức điểm nhận hồ sơ với phương thức xét kết quả thi tốt nghiệp là 15 điểm, phương thức xét học bạ là 18 điểm. Mức điểm này giảm từ 1-4 điểm so với năm 2024.

Theo các chuyên gia tuyển sinh, thí sinh không được nhầm lẫn điểm sàn với điểm chuẩn. Điểm sàn nhận hồ sơ của Trường ĐH Công nghệ TPHCM là 15 điểm (phương thức xét kết quả thi tốt nghiệp THPT), không có nghĩa thí sinh đạt 19 điểm đã yên tâm trúng tuyển. 15 điểm là mức tối thiểu nhận hồ sơ, giảm tỉ lệ ảo và điểm chuẩn có thể cao hơn rất nhiều. Thí sinh nên mạnh dạn đăng kí ngành mới ở các trường ĐH vì đó là những ngành đã được các trường nghiên cứu từ thị trường lao động.

Năm nay, Bộ GD&ĐT quy định chỉ xét tuyển 1 đợt, nhưng nhiều trường yêu cầu thí sinh phải đăng kí hồ sơ, cung cấp dữ liệu những phương thức xét tuyển riêng trước khi có điểm thi tốt nghiệp. Nếu thí sinh không thực hiện quy trình này, rất có thể sẽ mất cơ hội tuyển sinh vào những trường mong muốn.

Thí sinh tìm hiểu thông tin tuyển sinh năm 2025Ảnh: NHƯ Ý

TS. Nguyễn Anh Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH (Bộ GD&ĐT) cho rằng, thí sinh cần chủ động tiếp cận thông tin và bảo đảm các nguồn thông tin chính xác và đầy đủ.

"Các em nên bình tĩnh, lắng nghe và tìm hiểu thật kĩ mong muốn của bản thân. Trước hết, các em cần chủ động tiếp cận thông tin tuyển sinh từ những nguồn thông tin chính xác, trong đó cần theo dõi sát sao các thông báo từ Bộ GD&ĐT, nắm vững các mốc thời gian và quy trình đăng kí nguyện vọng xét tuyển, cũng như tham khảo điểm chuẩn các năm trước", TS. Dũng đưa ra lời khuyên.

Thí sinh cần lưu ý, hệ thống đăng kí xét tuyển của Bộ không phân biệt phương thức xét tuyển nên chỉ cần đăng kí vào cơ sở đào tạo và ngành xét tuyển thí sinh mong muốn. Hệ thống sẽ tự động sử dụng phương thức thí sinh có điểm cao nhất để xét tuyển.