TUYỂN SINH ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG 2026: Không thả nổi kỳ thi đánh giá năng lực

Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) vừa công bố kế hoạch triển khai công tác tuyển sinh đại học (ĐH), tuyển sinh cao đẳng (CĐ) năm 2026 với nhiều nội dung mới.

Đẩy sớm lịch tuyển sinh

Theo kế hoạch này, trước ngày 15-2-2026, các cơ sở đào tạo hoàn thành việc công bố thông tin tuyển sinh trên website của trường. Bộ GD-ĐT lưu ý công tác tuyển sinh năm nay được đẩy lên sớm hơn khoảng 15 ngày so với năm ngoái.

Điều này phù hợp với lịch thi tốt nghiệp THPT 2026 cũng được đẩy lên sớm hơn nửa tháng, dự kiến diễn ra vào ngày 11 và 12-6.

Đối với nhóm xét tuyển thẳng, sử dụng chứng chỉ ngoại ngữ hay chứng chỉ quốc tế như SAT, thời gian nộp hồ sơ, minh chứng là trước 17 giờ ngày 20-6.

Trước 17 giờ ngày 20-6-2026, thí sinh nộp hồ sơ xét tuyển thẳng, ưu tiên xét tuyển về các trường ĐH. Trước 30-6, các trường cập nhật danh sách thí sinh trúng tuyển thẳng lên hệ thống.

Ngày 8-7, Bộ GD-ĐT sẽ công bố ngưỡng bảo đảm chất lượng đầu vào (điểm sàn) cho các nhóm ngành đặc thù như giáo viên, sức khỏe, pháp luật.

Các trường ĐH căn cứ ngưỡng này để điều chỉnh mức điểm nhận hồ sơ xét tuyển và công bố công khai trên hệ thống trước 17 giờ ngày 10-7-2026.

Thí sinh đăng ký và điều chỉnh nguyện vọng xét tuyển từ ngày 2 đến 17 giờ 14-7-2026, không giới hạn số lần điều chỉnh. Việc nộp lệ phí xét tuyển (trực tuyến) được thực hiện từ ngày 17 đến 21-7-2026.

Từ ngày 4 đến 10-8, Bộ GD-ĐT xử lý trên hệ thống để xác định nguyện vọng cao nhất mà thí sinh đủ điều kiện trúng tuyển.

Các trường sẽ công bố danh sách thí sinh trúng tuyển đợt 1 trước 17 giờ ngày 13-8-2026 và thí sinh xác nhận nhập học trực tuyến trên hệ thống trước 17 giờ ngày 21-8-2026.

Sau thời điểm này, các trường còn thiếu chỉ tiêu có thể tuyển sinh bổ sung từ ngày 22-8-2026.

Giám sát trực tiếp kỳ thi đánh giá năng lực

Một điểm mới đáng chú ý trong kế hoạch tuyển sinh năm nay là Bộ GD-ĐT sẽ thống nhất nguyên tắc và tiêu chí đánh giá năng lực giữa các trường ĐH. Việc này nhằm bảo đảm chuẩn chất lượng đầu vào đồng đều giữa các phương thức xét tuyển (thi tốt nghiệp THPT, bài thi đánh giá năng lực, bài thi tư duy, phỏng vấn…).

Bộ GD-ĐT cho biết sẽ giám sát trực tiếp việc tổ chức các bài thi đánh giá năng lực tại các trường, bảo đảm tính minh bạch, khách quan và công bằng cho thí sinh.

Thí sinh tại kỳ thi đánh giá năng lực của ĐHQG TP HCM tổ chức năm 2025. Ảnh: HUẾ XUÂN

Theo yêu cầu của Bộ GD-ĐT, các trường ĐH, CĐ cần xây dựng kế hoạch tuyển sinh riêng, công khai đề án tuyển sinh, chỉ tiêu, phương thức, điều kiện xét tuyển để học sinh có định hướng ôn tập phù hợp.

Các cơ sở đào tạo phải chịu trách nhiệm giải trình toàn bộ quy trình tuyển sinh với bộ, các cơ quan có thẩm quyền và xã hội.

Nhiều đề xuất cho kỳ tuyển sinh hiệu quả

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động ngày 4-11, đại diện một số trường cho biết Bộ GD-ĐT từng lấy ý kiến về việc bỏ hay tiếp tục xét tuyển học bạ và giới hạn nguyện vọng xét tuyển vào tháng 9 vừa qua, song đến nay chưa quyết định việc này. Các trường vẫn dự kiến thông tin tuyển sinh theo quy chế, tránh thay đổi nhiều lần gây hoang mang và ảnh hưởng tâm lý thí sinh.

Trên thực tế, xét tuyển bằng học bạ là phương thức được nhiều trường ĐH, đặc biệt là khối trường tư sử dụng. Đến nay nội dung được Bộ GD-ĐT lấy ý kiến vẫn có 2 luồng quan điểm trái chiều, một bên cho rằng nên loại bỏ để bảo đảm tính cạnh tranh, minh bạch; bên còn lại cho rằng vẫn cần giữ lại phương thức xét học bạ nhằm tạo sự linh hoạt trong công tác tuyển sinh và cơ hội tiếp cận giáo dục đại học cho nhiều đối tượng hơn.

Với các trường tư, nếu bỏ phương thức xét học bạ sẽ khiến họ gặp nhiều khó khăn trong tuyển sinh do đây là phương thức dễ tiếp cận và thu hút người học.

TS Nguyễn Trung Nhân, Trưởng Phòng Đào tạo - Trường ĐH Công nghiệp TP HCM, nhận xét kế hoạch triển khai công tác tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2026 của Bộ GD-ĐT phù hợp, đặc biệt là việc đẩy sớm tiến độ xét tuyển hơn 2 tuần so với mọi năm. Theo kế hoạch, các cơ sở giáo dục phải công bố thông tin tuyển sinh đầy đủ, công khai, minh bạch và phối hợp chặt chẽ với Bộ GD-ĐT để bảo đảm tính thống nhất và nâng cao chất lượng, hiệu quả tuyển sinh.

Tuy nhiên, TS Nguyễn Trung Nhân cũng có đề xuất ý kiến trong việc quy đổi điểm. Cụ thể, kỳ tuyển sinh 2025 vừa qua cho thấy hạn chế của việc quy đổi điểm trúng tuyển. Dữ liệu điểm xét tuyển giữa các phương thức và các kỳ thi khác nhau và các cơ sở đào tạo không thể biết trước, dẫn đến việc xây dựng hàm quy đổi điểm trúng tuyển từ ban đầu không bảo đảm chính xác và khoa học. Điều này dẫn đến quá trình xét tuyển cơ sở đào tạo bị động và không thể điều chỉnh tỉ lệ trúng tuyển phù hợp giữa các phương thức.

Theo TS Nhân, quy chế tuyển sinh có thể cân nhắc điều chỉnh lại theo hướng không cần xác định hàm quy đổi trước hoặc đổi cách tính quy đổi điểm tương đương khác phù hợp hơn.

"Trường đang nghiên cứu và có thể tăng tỉ trọng trúng tuyển đối với phương thức sử dụng điểm thi tốt nghiệp THPT và đánh giá năng lực. Sự điều chỉnh này nhằm khắc phục tình trạng năm 2025, tỉ lệ trúng tuyển bằng học bạ nhiều hơn so với kế hoạch dự kiến" - TS Nhân cho biết.

Yến Anh - Huế Xuân