Tuyên bố mới nhất của Mỹ về Ukraine khiến châu Âu lo ngại

Châu Âu hiện đang lo ngại chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump muốn chấm dứt xung đột ở Ukraine càng nhanh càng tốt, dù chưa rõ cách thức đảm bảo an ninh. Ảnh: AFP.

Trong cuộc trao đổi với quan chức châu Âu gần đây, ông Rubio nói Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ đàm phán các bảo đảm an ninh dài hạn giúp Ukraine cảm thấy an toàn, nhưng ưu tiên hiện tại vẫn là các bên ký kết thỏa thuận hòa bình, chấm dứt xung đột.

Theo Politico, giới lãnh đạo Ukraine từ lâu xem các cam kết an ninh của phương Tây là nền tảng cho bất kỳ thỏa thuận khả thi nào với Nga, dù các nước NATO vẫn loay hoay chưa tìm ra cách hỗ trợ Kiev về quân sự hay tình báo. Ông Trump đã khẳng định sẽ không mời Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tới Nhà Trắng cho đến khi thỏa thuận hòa bình được ký kết.

Tình hình thay đổi nhanh chóng khiến các đồng minh châu Âu phải gấp rút tìm hiểu những thông điệp khác nhau từ Washington. Một nhà ngoại giao châu Âu khác cho biết ông Rubio cũng từng nói cam kết an ninh cho Ukraine là ưu tiên của chính quyền Mỹ, tách biệt với những vấn đề đã thống nhất, và Washington muốn hoàn tất toàn bộ gói thỏa thuận càng sớm càng tốt.

Theo lời của một nhà ngoại giao thứ ba, ông Rubio có đề cập đến các bảo đảm an ninh cho Ukraine trong cuộc đàm phán cuối tuần trước tại Geneva (Thụy Sĩ), song không nêu chi tiết và cũng không nhắc lại đề xuất này trong cuộc điện đàm với quan chức Anh và Pháp.

Bộ Ngoại giao Mỹ đã lên tiếng làm rõ các thông điệp của Ngoại trưởng Rubio. “Ngoại trưởng và toàn bộ chính quyền ông Trump luôn nhấn mạnh rằng các bảo đảm an ninh phải là một phần của bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Tommy Pigott nói.

Nhà Trắng cũng khẳng định mọi kế hoạch hòa bình cuối cùng đều phải bao gồm các bảo đảm an ninh. Người phát ngôn Nhà Trắng Anna Kelly nói: “Chính quyền ông Trump nhiều lần nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải bảo đảm đầy đủ an ninh và khả năng răn đe cho Ukraine”.

Hiện tại, chính quyền ông Trump đang dần tách khỏi lập trường ủng hộ mạnh mẽ Ukraine để tiến gần hơn đến vai trò trung lập. Theo hai nhà ngoại giao châu Âu, ông Rubio đã nói với các đối tác rằng Mỹ không được xem là bên trung gian công bằng vì vừa cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraine, vừa áp đặt trừng phạt Nga.

Mặc dù Bộ Ngoại giao Mỹ và Nhà Trắng đã lên tiếng trấn an, một số nước châu Âu vẫn lo ngại Washington có thể ngả về phía Moscow. “Kế hoạch hòa bình của Mỹ không hề đề cập đến các nguyên tắc quốc tế. Điều này đang tạo ra một kiến trúc an ninh châu Âu đầy lỗ hổng”, một nhà ngoại giao châu Âu nói với tờ Politico.

Đăng Nguyễn - Politico