'Túi nước khổng lồ' treo ở miền Bắc - cảnh báo mưa to, nguy cơ lũ quét
Một ổ mây dông khổng lồ kéo dài từ Nhật Bản qua khu vực Nam Trung Quốc đến miền Bắc nước ta, đã và đang gây mưa cường độ lớn (có nơi vượt 200mm).
Từ đêm 20 đến sáng nay, 21-6, khu vực miền núi Bắc bộ đã có một đợt mưa lớn diện rộng, kéo dài nhiều giờ với cường độ rất mạnh.

Quốc lộ 4D Lai Châu - Lào Cai tê liệt hoàn toàn do sạt lở sáng qua, 20-6, tại Km76+650
Dữ liệu radar thời tiết lúc 6 giờ sáng từ các ứng dụng đo mưa tự động cho thấy, một dải mưa đậm (mưa vừa đến rất to) kéo dài từ Nam Nhật Bản sang tới miền Bắc nước ta. Ổ mây dông này hình thành do một dải hội tụ nhiệt đới kết hợp với xoáy thấp trên độ cao 500-3.000m, gây ra dòng khí đối lưu mạnh và hội tụ ẩm sâu.
Cụ thể, một dải mây dông khổng lồ kéo dài từ Nam Nhật Bản, qua bán đảo Triều Tiên, biển Hoa Đông, xuyên qua miền Nam Trung Quốc (bao gồm các khu vực như Vũ Hán, Trùng Khánh, Quảng Tây), nối xuống miền Bắc Việt Nam (gồm Hà Giang, Cao Bằng, Hà Nội, Thanh Hóa…). Đây là một dải hội tụ nhiệt đới có trục nghiêng Tây Bắc - Đông Nam, hoạt động mạnh và trải dài hơn 2.000km, gây ra hình thế mây đối lưu phát triển mạnh kèm theo mưa to đến rất to trên diện rộng.
Thông tin về cấu trúc đĩa mây này cũng được xác nhận từ ảnh vệ tinh khí tượng của Cục Khí tượng Nhật Bản (JMA) và dữ liệu đối chiếu từ Trung tâm Dự báo mưa toàn cầu (Global Precipitation Measurement - GPM).

Ảnh vệ tinh lúc 6 giờ ngày 21-6 với ổ mây dông khổng lồ vắt ngang từ Bắc bộ Việt Nam lên tới khu vực Nam Nhật Bản. Nguồn: GFS
Theo hệ thống đo mưa tự động Vrain (do Trung tâm Dự báo khí tượng - thủy văn quốc gia của Việt Nam triển khai), tính đến 6 giờ ngày 21-6, nhiều địa phương đã ghi nhận lượng mưa vượt ngưỡng 150mm, trong đó: Thái Nguyên đo được 253mm tại trạm Bình Sơn; Tuyên Quang 209,4mm tại Khuôn Hà; Phú Thọ 198,4mm tại Bằng Luân; Hà Giang 188mm tại Bản Ngần; Sơn La 127,2mm tại Km46 Quốc lộ 6; Bắc Kạn 97,2mm tại Yên Hân. Yên Bái, Lào Cai, Cao Bằng, Hòa Bình và Hà Nội đều có mưa to (trên 60mm).

Ảnh vệ tinh ổ mây dông rất lớn ở miền núi phía Bắc nước ta lúc 6 giờ ngày 21-6. Nguồn: GFS
Trong khi đó, khu vực miền Trung gần như khô ráo. Ngoại trừ Thanh Hóa có mưa to (82,2mm tại Thành Sơn), các tỉnh từ Nghệ An trở vào Huế đều không mưa hoặc mưa không đáng kể. Miền Nam và Tây Nguyên có mưa rải rác với lượng nhỏ, phổ biến dưới 30mm.
Trung tâm Dự báo khí tượng - thủy văn quốc gia cảnh báo, đợt mưa lớn này có khả năng còn tiếp diễn trong hôm nay và ngày mai (22-6), tập trung ở vùng núi và trung du Bắc bộ. Các hiện tượng thời tiết nguy hiểm kèm theo như lũ quét, sạt lở đất ở vùng núi và ngập úng tại các đô thị trũng thấp.

Tuyến đường Vũ Muộn - Kim Hỷ (tỉnh Bắc Kạn) bị nứt vỡ do mưa ngày 20-6
Ở đồng bằng, mực nước hạ lưu trên hệ thống sông Hồng - Thái Bình đang biến đổi chậm. Từ nay đến ngày 22-6, thượng lưu sông Thao, sông Lô và các sông nhỏ ở Bắc bộ có khả năng xuất hiện một đợt lũ với biên độ 2-4m. Một số nơi ở vùng núi và trung du Bắc bộ có khả năng xảy ra mưa vượt 300mm.
Từ chiều qua 20-6, Cục Khí tượng - thủy văn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã có báo cáo nhận định về đợt mưa này. Trước tình hình này, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp đã có văn bản gửi UBND các tỉnh ở miền núi phía Bắc, đề nghị ứng phó đợt mưa này.
Các địa phương cần đảm bảo an toàn giao thông, canh gác, hướng dẫn tại các ngầm tràn, khu vực nước xiết; không để người và phương tiện qua lại nếu không an toàn. Đồng thời, kiểm tra, gia cố các công trình, hồ chứa, khai thác khoáng sản; chuẩn bị lực lượng, phương tiện cứu hộ, cứu nạn. Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai sẽ tổng hợp tình hình và chỉ đạo ứng phó phù hợp trong những ngày tới.