Tự ý hoán đổi đất để làm chợ Ninh Phú: Dân mòn mỏi chờ được cấp 'sổ đỏ'

Để xây dựng chợ, UBND xã Ninh Phú (thị xã Ninh Hòa) đã hoán đổi đất có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) của 8 hộ trên địa bàn. Đến nay, đã 6 năm chợ đi vào hoạt động nhưng toàn bộ số hộ này chưa được cấp GCNQSDĐ đối với thửa đất được hoán đổi. Nguyên nhân là chính quyền địa phương đã tự ý hoán đổi, không lên phương án bồi thường, giải tỏa, không tuân theo các quy trình, quy định của pháp luật.

Tự ý hoán đổi đất nông nghiệp ảnh hưởng quyền lợi của người dân

Vừa qua, Báo Khánh Hòa nhận được đơn của một số hộ trên địa bàn xã Ninh Phú phản ánh, UBND xã chưa giải quyết dứt điểm việc hoán đổi đất nông nghiệp của người dân để làm chợ, dẫn đến 6 năm trôi qua chưa làm các thủ tục cấp GCNQSDĐ cho người dân.

Bà Phan Thị Rồm (thôn Văn Định, xã Ninh Phú) bức xúc, gia đình tôi có thửa đất số 244, thuộc tờ bản đồ số 2 có diện tích 1.130m2. Thửa đất này thuộc loại đất nông nghiệp, được cơ quan chức năng cấp GCNQSDĐ vào năm 1999. Năm 2016, UBND xã đã kêu gọi người dân hoán đổi đất để làm chợ Ninh Phú phục vụ dân sinh. Nghe xây chợ, gia đình tôi rất phấn khởi, tự nguyện bàn giao mặt bằng và được xã hoán đổi cho một thửa đất khác với cùng diện tích tại thửa đất số 6, tờ bản đồ số 6 cùng loại đất nông nghiệp để gia đình sản xuất. Đến năm 2019, chợ Ninh Phú đi vào hoạt động, tôi và một số hộ đã đến UBND xã Ninh Phú đề nghị cấp GCNQSDĐ để ổn định sản xuất và thực hiện các quyền, nghĩa vụ của người dân. Thế nhưng UBND xã nhiều lần hứa hẹn, cho đến nay vẫn chưa làm các thủ tục cấp sổ cho gia đình.

Chợ Ninh Phú.

Tương tự như vậy, bà Cao Thị Trâm và ông Huỳnh Hữu Lộc (trú thôn Bằng Phước, xã Ninh Phú) phản ánh: “Chúng tôi tuổi đã già, người nào cũng xấp xỉ 90 tuổi, chẳng biết sống được bao lâu nữa nên nhiều năm qua muốn làm thủ tục thừa kế thửa đất sang cho các con. Thế nhưng, việc này không thể thực hiện được do thửa đất xã giao chưa được cấp GCNQSDĐ".

Cũng đứng tên trong đơn gửi Báo Khánh Hòa là bà Nguyễn Thị Khiệu (xã Ninh Phú). Thế nhưng khi phóng viên đến xác minh thì mới biết bà vừa qua đời. Ông Đỗ Hồng Phúc, con trai bà Khiệu rưng rưng: “Mẹ tôi làm đơn từ lúc còn sống mà tới giờ đã ra đi nhưng mảnh ruộng xã giao vẫn chưa có sổ. Gia cảnh cũng rất khó khăn, bây giờ mẹ mất, các thủ tục giấy tờ làm sổ còn khó khăn hơn gấp nhiều lần. Rồi đây, không biết chúng tôi có được cấp sổ hay không, gia đình mong các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương rốt ráo vào cuộc, giải quyết cho người dân”.

Theo tìm hiểu của phóng viên, ngoài 3 trường hợp kể trên còn 5 trường hợp nữa cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự khi chính quyền xã tự ý hoán đổi đất nông nghiệp nhưng không theo đúng các trình tự, thủ tục pháp luật quy định. Những hộ dân này chỉ có nguyện vọng duy nhất là được cấp GCNQSDĐ, không cần Nhà nước phải bồi thường.

Chưa có hướng giải quyết cụ thể

Theo tìm hiểu của phóng viên, ngày 10-12-2014, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 13 về thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, cộng đồng trong năm 2015 trên địa bàn tỉnh. Trong danh sách các dự án thu hồi đất có công trình xây dựng chợ mới của Ninh Phú với diện tích 0,48ha. Đến ngày 8-10-2015, UBND xã Ninh Phú phê duyệt chủ trương đầu tư công trình này. Ngày 26-8-2019, UBND thị xã Ninh Hòa ban hành quyết định phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu công trình. Đến tháng 7-2020, công trình xây dựng chợ Ninh Phú được nghiệm thu, bàn giao đưa vào sử dụng; ngày 5-1-2021 UBND thị xã Ninh Hòa phê duyệt quyết toán công trình hoàn thành. Tuy nhiên, đến nay, việc thu hồi đất, bồi thường và hỗ trợ cho các hộ dân có đất trồng lúa thuộc công trình chợ Ninh Phú vẫn chưa xử lý xong.

Tìm hiểu được biết, theo Đồ án quy hoạch chung xây dựng nông thôn mới xã Ninh Phú giai đoạn đến năm 2020 được UBND thị xã Ninh Hòa phê duyệt năm 2012, khu vực làm chợ Ninh Phú có 3.487m2 thuộc quy hoạch đất chợ và khoảng 1.383m2 thuộc quy hoạch đất ở nông thôn. Năm 2022, UBND tỉnh có Quyết định số 58 phê duyệt Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 và kế hoạch sử dụng đất đầu kỳ quy hoạch đất của thị xã Ninh Hòa thì vị trí xây dựng chợ Ninh Phú thuộc quy hoạch đất chợ khoảng 2.780m2, quy hoạch đất ở nông thôn khoảng 1.457m2 và quy hoạch đất tín ngưỡng khoảng 633m2. Lẽ ra, trong quá trình thực hiện xây dựng chợ, địa phương phải rà soát, đánh giá để kiến nghị điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cho phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn 5 năm và phù hợp với quy hoạch cấp trên, nhưng địa phương đã không thực hiện. Thêm một thiếu sót nữa, dự án này cũng chưa đăng ký danh mục công trình, dự án thực hiện và chưa có trong nghị quyết các công trình thu hồi đất lúa của HĐND tỉnh. UBND xã Ninh Phú đã kiến nghị UBND thị xã Ninh Hòa điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất từ quy hoạch đất ở nông thôn (khoảng 1.457m2) và quy hoạch đất tín ngưỡng (khoảng 633m2) sang quy hoạch đất chợ đối với phần đất chưa phù hợp quy hoạch này. Đồng thời, đăng ký bổ sung danh mục công trình, dự án thực hiện chuyển mục đích đất trồng lúa để thực hiện thu hồi đất theo quy định (thẩm quyền của HĐND tỉnh). Sau khi cấp có thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh, UBND xã sẽ phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện theo quy định.

Bà Phạm Nguyệt Anh - Chủ tịch UBND xã Ninh Phú cho biết, 8 trường hợp hoán đổi đất nông nghiệp để làm chợ với tổng diện tích 4.870m2. Xã nhận thiếu sót trong quá trình thu hồi đất, bồi thường và hỗ trợ cho các hộ dân này. UBND xã đã có văn bản báo cáo UBND thị xã Ninh Hòa để tìm hướng giải quyết.

Được biết, UBND thị xã Ninh Hòa đã chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tham mưu hướng giải quyết để đảm bảo quyền lợi cho người dân.

MẠNH HÙNG