Tự ý dừng thuốc, người bệnh bị nhồi máu thận

Bệnh nhân (43 tuổi) đau quặn ở vùng thắt lưng và bụng. Ban đầu anh cho rằng mình bị vấn đề tiêu hóa song sau khoảng 8 tiếng cơn đau vẫn kéo dài dai dẳng và có dấu hiệu sốt nên gia đình chuyển tới cấp cứu tại bệnh viện.

Nhồi máu thận là một biến cố thiếu máu cục bộ hiếm gặp (tỷ lệ khoảng 14/1.000), khó phát hiện, chỉ có 0,007% trường hợp phát hiện trên lâm sàng.

Đánh giá kết quả chụp cắt lớp vi tính có cản quang, các bác sỹ phát hiện huyết khối gây tắc nghẽn động mạch thận cả ở nhánh gốc và nhánh tận, dẫn đến giảm tưới máu thận tới hơn 70%, gây ra tình trạng nhồi máu thận.

Bệnh nhân có tiền sử rung nhĩ và đang điều trị bằng thuốc chống đông, tuy nhiên 5 ngày trước khi xảy ra biến cố nhồi máu thận, người bệnh tự ý dừng thuốc, đây là nguyên nhân chủ yếu gây ra nhồi máu thận.

Nhồi máu thận nếu không xử lý kịp thời sẽ dẫn đến tổn thương thận, gây suy thận và nặng nề nhất là thận hoại tử phải cắt bỏ.

Thời gian can thiệp “vàng” đối với các trường hợp này là trước 24 giờ, vì vậy người bệnh cần được thực hiện hút huyết khối ngay.

Theo các bác sỹ, nhồi máu thận là một biến cố thiếu máu cục bộ hiếm gặp (tỷ lệ khoảng 14/1.000), khó phát hiện, chỉ có 0,007% trường hợp phát hiện trên lâm sàng.

Triệu chứng thường gặp là đau bụng vùng mạn sườn đột ngột khá giống các tình trạng khác phổ biến hơn như sỏi thận và viêm bể thận.

Nhồi máu thận xảy ra khi tắc nghẽn hoàn toàn hoặc một phần động mạch thận chính hoặc các nhánh phân đoạn của nó, cuối cùng có thể dẫn đến thiếu máu cục bộ thận.

Trường hợp bệnh nhân nêu trên, khi người bệnh gặp cơn rung nhĩ, tâm nhĩ sẽ rung lên với tần số trên 350 chu kỳ/phút thay vì co bóp một cách nhịp nhàng.

Việc tim co bóp bất thường khiến dòng máu bị hạn chế lưu chuyển, quẩn lại trong nhĩ, lại không được điều tiết bằng thuốc chống đông, từ đó dần hình thành huyết khối hay cục máu đông. Huyết khối từ tim khi di chuyển khỏi nhĩ trái tới động mạch thận gây tắc mạch.

Bác sỹ tim mạch Nguyễn Hoài Vũ khuyến cáo người bệnh rung nhĩ cần tuân thủ nghiêm ngặt dùng thuốc theo chỉ định bác sỹ và thăm khám định kỳ, tránh những biến chứng nguy hiểm. Ngoài nhồi máu thận, rung nhĩ thường gây nguy cơ đột quỵ nhồi máu não, tắc mạch ngoại biên gây hoại tử chi…

Năm 2019, rung nhĩ ước tính ảnh hưởng đến 33 triệu người trên toàn thế giới. Con số thực tế có thể còn cao hơn nữa vì nhiều người phát hiện bản thân bị rung nhĩ chỉ khi gặp biến cố đột quỵ do huyết khối gây tắc mạch và thiếu máu cục bộ.

Tỷ lệ mắc rung nhĩ ngày càng tăng có liên quan đến xu hướng già hóa dân số và sự gia tăng các yếu tố nguy cơ như tiểu đường, tăng huyết áp, béo phì…

Nhồi máu thận là tình trạng một phần hoặc toàn bộ nhu mô thận bị thiếu máu cấp tính do tắc nghẽn mạch máu cung cấp cho thận. Đây là một cấp cứu y khoa, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể dẫn đến suy thận hoặc tổn thương không hồi phục. Tình trạng này thường xảy ra do các nguyên nhân như huyết khối, thuyên tắc mạch, hoặc do chấn thương mạch máu.

Những đối tượng mắc nhồi máu thận cao là người có bệnh nền, người mắc bệnh tăng huyết áp, tiểu đường, xơ vữa động mạch hoặc có tiền sử bệnh tim mạch thường có nguy cơ cao bị nhồi máu thận.

Triệu chứng của nhồi máu thận có thể không đặc hiệu và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Tuy nhiên, các dấu hiệu thường gặp bao gồm đau đột ngột ở vùng hông lưng, thường chỉ xảy ra ở một bên, có thể lan ra bụng hoặc đùi.

Sốt nhẹ hoặc sốt cao nếu có tình trạng viêm kèm theo. Buồn nôn và nôn mửa. Tiểu máu hoặc tiểu ít. Tăng huyết áp đột ngột. Nếu không được phát hiện và điều trị, nhồi máu thận có thể dẫn đến suy thận cấp, nhiễm trùng hoặc các biến chứng nghiêm trọng khác.

Để phòng ngừa nhồi máu thận, cần chú ý kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ, bao gồm duy trì huyết áp ở mức ổn định. Điều trị hiệu quả các bệnh lý tim mạch, đặc biệt là rung nhĩ.

Không hút thuốc và thực hiện lối sống lành mạnh để giảm nguy cơ xơ vữa động mạch. Tuân thủ chỉ định của bác sĩ khi sử dụng thuốc chống đông máu.

Nhồi máu thận là một tình trạng nghiêm trọng nhưng có thể được kiểm soát hiệu quả nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Việc nâng cao nhận thức về các triệu chứng và yếu tố nguy cơ, đồng thời duy trì lối sống lành mạnh và quản lý tốt các bệnh lý nền, đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và bảo vệ sức khỏe thận.

D.Ngân