Từ xóa nhà tạm đến 'Chiến dịch Quang Trung': Người lính giúp dân dựng lại mái ấm

Sau những đợt mưa lũ lịch sử cuối tháng 11 khiến hàng nghìn ngôi nhà sập đổ, hư hỏng nặng, nhiều gia đình rơi vào cảnh “màn trời chiếu đất”, “Chiến dịch Quang Trung” được triển khai như một mệnh lệnh hành động khẩn cấp. Không chờ đủ điều kiện, không đợi hết khó khăn, các lực lượng vào cuộc với tinh thần thần tốc, quyết liệt, sớm dựng lại những mái nhà an toàn cho người dân vùng bão lũ.

Đây cũng là bước nối tiếp tự nhiên của Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên cả nước, được triển khai trong hoàn cảnh đặc biệt, với sự hiện diện trực tiếp của Quân đội nơi tuyến đầu.

Thủ tướng Phạm Minh Chính xúc động nhìn những vật dụng của người dân còn sót lại sau lũ lụt khi tới thăm rốn lũ Hòa Thịnh, tỉnh Đắk Lắk chiều ngày 29/11. (Ảnh: VGP)

Mệnh lệnh từ trái tim

Ngày 30/11/2025, Văn phòng Chính phủ phát đi Công điện số 234/CĐ-TTg của Thủ tướng về triển khai “Chiến dịch Quang Trung”. Công điện mở màn một chiến dịch đặc biệt để thần tốc xây dựng lại, sửa chữa nhà ở cho các gia đình có nhà bị thiệt hại do các đợt thiên tai tại các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên.

“Huy động lực lượng quân đội, công an, thanh niên, phụ nữ, cựu chiến binh, các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và cả hệ thống chính trị hỗ trợ sửa chữa nhà cho các gia đình có nhà bị hư hỏng nặng, hoàn thành chậm nhất trước ngày 31/12/2025; xây dựng lại nhà, tái định cư cho tất cả các gia đình có nhà bị đổ, sập, trôi, hoàn thành chậm nhất trước ngày 31/1/2026”, Thủ tướng yêu cầu.

Công điện của Thủ tướng được đưa ra sau những chuyến thăm, động viên, kiểm tra của Tổng Bí thư Tô Lâm và các đoàn công tác của nhiều Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư về vùng lũ. Công điện cụ thể hóa chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư trong Thông báo số 99-TB/TW ngày 21/11/2025.

Mệnh lệnh của người đứng đầu Chính phủ được đưa ra sau chuyến đi xuyên đêm về Đắk Lắk, Gia Lai, Khánh Hòa, Lâm Đồng - những nơi chịu thiệt hại nặng nề nhất. Trong chuyến đi đó, Thủ tướng đã lội đến từng ngôi nhà bị sập, ngồi cùng bà con bên những bức tường xiêu vẹo.

Với quyết tâm không để người dân phải đón Tết trong cảnh “màn trời chiếu đất”, người đứng đầu Chính phủ quyết định đặt tên “Chiến dịch Quang Trung”, nhằm khơi lại, bùng lên tinh thần của dân tộc cách đây 236 năm - mùa Xuân Kỷ Dậu năm 1789, khi vua Quang Trung Nguyễn Huệ hành quân thần tốc ra Bắc đại phá quân Thanh.

Bộ Tư lệnh Quân khu 5 ra quân hỗ trợ xây dựng nhà ở cho các hộ dân bị sập đổ hoàn toàn sau mưa lũ ngày 1/12. (Ảnh: Quân khu 5)

Theo đại biểu Quốc hội Vũ Trọng Kim - Chủ tịch Hội Cựu Thanh niên xung phong Việt Nam, việc đặt tên “Chiến dịch Quang Trung” cho thấy quyết tâm chính trị rất lớn. Chiến dịch mang theo kỳ vọng của lãnh đạo Đảng, Nhà nước về sự thần tốc, táo bạo để hoàn thành mục tiêu dựng lại nhà cho người dân vùng lũ ngay trước Tết Nguyên đán Bính Ngọ.

Bộ đội thần tốc triển khai chiến dịch đặc biệt

Trong các cuộc họp triển khai “Chiến dịch Quang Trung”, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nhiều lần nhấn mạnh: mỗi ngày chậm trễ là thêm một ngày người dân chịu thiệt thòi. Vì thế, dựng nhà cho người dân trước Tết là yêu cầu bắt buộc, phải làm ngay, không bàn lùi, không chờ đủ điều kiện mới làm.

Với tinh thần sẵn sàng chiến đấu thường trực, ngày 28/11/2025, Bộ Quốc phòng đã ban hành Công điện số 7715/CĐ-BQP, chỉ đạo các đơn vị trực thuộc khẩn trương thống kê thiệt hại về nhà ở; giao Quân khu 5, Quân khu 7 điều động lực lượng, phương tiện phối hợp các đơn vị đứng chân trên địa bàn và các lực lượng khác thần tốc triển khai xây dựng, sửa chữa nhà ở cho nhân dân.

Qua thống kê, ở các địa phương bị thiệt hại do mưa lũ có 1.628 nhà bị đổ, sập phải xây mới (đến ngày 13/12 rà soát tăng lên 1.653 nhà); có 34.352 nhà hư hỏng phải sửa chữa (sau tăng lên 34.781 nhà). Gia Lai, Đắk Lắk là hai tỉnh có số nhà phải xây mới nhiều nhất, tương ứng 674 và 653 căn. Đây cũng là hai địa phương có số lượng nhà phải sửa chữa rất lớn (Gia Lai có 27.522 căn, Đắk Lắk 6.132 căn).

Vùng 4 Hải quân phát động "Chiến dịch Quang Trung" xây, sửa nhà cho người dân Khánh Hòa, Đắk Lắk (Ảnh: Vùng 4 Hải quân)

Với yêu cầu nhà xây mới phải hoàn thành trước ngày 30/1/2026, nhiệm vụ khó này được giao cho lực lượng Quân đội làm chủ công. Sau lễ xuất quân ngày 1/12, các đơn vị của Bộ Quốc phòng được giao nhiệm vụ đã thần tốc hành quân về vùng lũ, dựng nhà cho nhân dân.

Theo báo cáo cập nhật của Cục Cứu hộ - Cứu nạn (Bộ Quốc phòng), tính đến ngày 20/12, các lực lượng của Quân đội đang xây mới 481 nhà tại các tỉnh (Gia Lai 100 nhà, Khánh Hòa 70 nhà, Đắk Lắk 311 nhà). Đến nay, toàn quân đã huy động gần 7.000 cán bộ, chiến sĩ, 228 phương tiện, thiết bị để triển khai “Chiến dịch Quang Trung”.

Trong gian khó hiện rõ màu áo lính

Với sự cơ động của lực lượng Quân đội và các lực lượng, “Chiến dịch Quang Trung” đang được triển khai với tiến độ thần tốc. Trên những nền đất còn in hằn dấu vết mưa lũ, những ngôi nhà kiên cố đầu tiên đã được dựng lên, bàn giao cho người dân, kịp thời ổn định cuộc sống.

Trong căn nhà diện tích 55 m² khang trang, gồm một phòng khách, một phòng ngủ, gác lửng chống lũ vừa được bàn giao ngày 17/12, cụ bà Tô Thị Sửa (88 tuổi, thôn Chánh Hội, xã Ngô Mây, tỉnh Gia Lai) không kìm được nước mắt. Hơn một tháng trước, bà đã lâm vào cảnh “màn trời chiếu đất” khi ngôi nhà bị mưa bão làm sập hoàn toàn.

“Ngày 3/12, các chú bộ đội về dựng nhà, tôi biết mơ ước có nơi trú ngụ an toàn sẽ thành sự thật. Tôi biết ơn Đảng, Nhà nước, chính quyền địa phương và các chú bộ đội rất nhiều”, bà Sửa xúc động nói.

Nhà bà Sửa là căn đầu tiên (xây mới) được hoàn thành trong khuôn khổ “Chiến dịch Quang Trung”, sau hơn 15 ngày thi công. Căn nhà có kinh phí xây dựng 130 triệu đồng (trong đó Nhà nước hỗ trợ 60 triệu đồng) và 192 ngày công của cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 7 - Quân đoàn 34 cùng 30 ngày công của gia đình.

Với quyết tâm chính trị cao nhất, Quân đội đã và đang cùng với các lực lượng khác dựng lại hy vọng cho người dân vùng lũ bằng những căn nhà kiên cố. Dù gấp gáp, nhưng ở những địa bàn khó khăn, nguy cơ xảy ra thiên tai cao, việc rà soát, tìm kiếm địa điểm an toàn trước khi làm nhà được đặc biệt chú trọng.

Trong đợt lũ vừa qua, xã miền núi Trà Tân (TP Đà Nẵng) có 85 ngôi nhà bị thiệt hại, trong đó có 18 căn sụp đổ, cuốn trôi hoàn toàn. Gần hai tháng qua, nhiều gia đình trên địa bàn xã phải che tạm lều bạt để sống tạm bợ.

Việc dựng nhà ở cho dân là yêu cầu cấp bách, được giao cho Trung đoàn 885 (Bộ Chỉ huy Quân sự TP Đà Nẵng) phối hợp cùng lực lượng dân quân tại chỗ triển khai. Tuy nhiên, trên địa bàn xã có hơn 60 điểm sạt lở lớn nhỏ, việc thi công phải được khảo sát kỹ lưỡng.

Với quyết tâm chính trị cao nhất, Quân đội đã và đang cùng với các lực lượng khác dựng lại hy vọng cho người dân vùng lũ bằng những căn nhà kiên cố sau mưa lũ.

Ngày 20/12, lễ khởi công xây dựng 18 căn nhà cho 18 hộ dân bị lũ làm sập, cuốn trôi ở xã Trà Tân đã được tổ chức. Dự kiến kinh phí mỗi căn nhà từ 200 – 250 triệu đồng, từ nguồn hỗ trợ của Nhà nước và các nguồn kinh phí vận động; 65 cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 885 cùng lực lượng dân quân địa phương trực tiếp thi công.

Ông Lễ Minh Chiến, Chủ tịch UBND xã Trà Tân, cho biết: Để bảo đảm tính bền vững, công tác chuẩn bị mặt bằng và lựa chọn mẫu nhà đã được tính toán kỹ lưỡng, bảo đảm chất lượng và phù hợp với phong tục, tập quán của đồng bào địa phương.

Đỉnh cao của hành trình bền bỉ

Theo PGS,TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, cái được lớn nhất của “Chiến dịch Quang Trung” không chỉ là số nhà dựng lên, mà là niềm tin được dựng lên. “Niềm tin ấy có thể nhìn thấy trong ánh mắt của cụ già khi được trao chìa khóa căn nhà mới; trong nụ cười của đứa trẻ chạy chân trần trên nền xi măng mới; trong lời cảm ơn mộc mạc dành cho những người lính đã ăn ngủ tại chỗ nhiều tuần liền để kịp tiến độ”, ông Sơn chia sẻ.

Sau hơn ba tuần triển khai, “Chiến dịch Quang Trung” tiếp tục làm sáng lên hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” giữa thời bình. Là “đội quân công tác”, thời gian qua, ngoài phòng, chống, khắc phục sự cố thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, Quân đội còn là lực lượng chủ công trong các chiến dịch thần tốc, táo bạo do Chính phủ phát động.

Gần đây nhất là Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước - một kỳ tích trong giảm nghèo của Việt Nam. Chương trình được phát động ngày 13/4/2024, với đỉnh cao là đợt thi đua cao điểm 450 ngày đêm xóa nhà tạm, nhà dột nát, bắt đầu từ tháng 10/2024.

Lộ trình hoàn thành Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát liên tục được rút ngắn so với kế hoạch ban đầu đề ra. Đến ngày 15/8, cả nước đã “về đích” chương trình, hoàn thành xóa 334.234 căn nhà tạm, nhà dột nát, sớm hơn 5 năm 4 tháng so với mục tiêu Nghị quyết số 42-NQ/TW và sớm hơn 4 tháng so với thời điểm phát động phong trào thi đua.

Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố Đà Nẵng đã đồng loạt triển khai thi công nhà hỗ trợ các hộ dân bị thiệt hại nặng do mưa lũ tại tỉnh Đắk Lắk.

Trong Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước, Bộ Quốc phòng đã hỗ trợ gần 1.000 tỷ đồng, đồng thời huy động hơn 140.980 lượt cán bộ, chiến sĩ, dân quân với 414.526 ngày công và 62.916 lượt phương tiện. Với sự hiệp đồng chặt chẽ của các lực lượng, chương trình và phong trào thi đua xóa nhà tạm, nhà dột nát thực sự là “công trình quốc gia đặc biệt”, “công trình của ý Đảng, lòng dân”.

Tiếp nối kinh nghiệm từ Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát, “Chiến dịch Quang Trung” đang được triển khai thần tốc và táo bạo, với đích đến không chỉ là những con số, mà là niềm tin được dựng lên, bồi đắp thêm. Đây là nền tảng để thực hiện chủ trương: còn nhà tạm, nhà dột nát thì tiếp tục xóa, hướng tới mục tiêu không để ai bị bỏ lại phía sau trên hành trình phát triển đất nước.

Sỹ Hào