Từ vận động đến đồng thuận - hành trình thu hồi vũ khí ở Cao Bằng

Kiên trì thu hồi vũ khí tự chế

Phan Thanh - một xã vùng cao của tỉnh Cao Bằng, nơi có phần lớn dân số là đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống rải rác giữa núi rừng. Từ bao đời, tập tục săn bắn với súng kíp, súng hơi cồn tự chế đã ăn sâu vào nếp sống của người dân nơi đây. Thế nhưng, đằng sau thói quen tưởng chừng vô hại đó lại ẩn chứa nhiều nguy cơ gây mất ANTT, từng là bài toán khó với lực lượng Công an và chính quyền địa phương. Trước thực trạng đó, Công an xã Phan Thanh đã chủ động “đi từng ngõ, gõ từng nhà”, kiên trì tuyên truyền, vận động nhân dân giao nộp VK, VLN, CCHT. Bằng cách phối hợp chặt chẽ với Bí thư, trưởng xóm, tổ an ninh cơ sở, người có uy tín và lựa chọn cán bộ thông thạo tiếng dân tộc, lực lượng Công an đã dần xóa bỏ rào cản ngôn ngữ, thu hẹp khoảng cách giữa chính quyền và người dân.

Không chỉ dừng lại ở hình thức tuyên truyền nhỏ lẻ, Công an xã còn tham mưu tổ chức các buổi sinh hoạt cộng đồng ngay tại xóm, nơi bà con thường tụ họp. Tại đây, các quy định của Luật Quản lý, sử dụng VK, VLN, CCHT năm 2024 và những điểm mới có hiệu lực từ 1/1/2025 - đặc biệt là quy định xử lý hình sự đối với hành vi tàng trữ súng tự chế, với mức phạt lên đến 20 năm tù - đã được phổ biến bằng ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu, giúp người dân nhận thức rõ hơn về hậu quả pháp lý.

Người dân đến giao nộp súng tại Công an xã Phan Thanh- Cao Bằng.

Những buổi họp xóm giờ đây không chỉ là sinh hoạt cộng đồng, mà trở thành diễn đàn pháp luật giữa người dân và lực lượng Công an, nơi bà con lắng nghe, chia sẻ và cùng vận động nhau nâng cao ý thức chấp hành pháp luật. Kết quả từ những nỗ lực đó, từ đầu năm 2025 đến nay, 90 khẩu súng các loại đã được người dân xã Phan Thanh tự nguyện giao nộp - một con số ấn tượng, phản ánh sự chuyển biến rõ nét về nhận thức và sự tin tưởng của người dân đối với lực lượng Công an.

Đại úy Nông Hoàng Tuấn, Trưởng Công an xã Phan Thanh chia sẻ, chúng tôi xác định, công tác tuyên truyền phải gần dân, thực chất; nói để dân hiểu, dân tin. Đưa ra những dẫn chứng cụ thể từ thực tế, những vụ việc đau lòng do sử dụng vũ khí tự chế chính là minh chứng thuyết phục nhất để bà con nhận thức rõ nguy cơ và lựa chọn đúng đắn. “Chúng tôi luôn bám sát địa bàn, tham gia mọi buổi họp xóm, tiếp cận từng hộ dân để vận động trực tiếp. Hiệu quả đến từ việc sát dân, sát việc, không hành chính hóa công tác vận động, mà phải thực sự thấm vào đời sống của bà con”. Đại úy Nông Hoàng Tuấn nói.

Với quyết tâm giữ vững bình yên cho vùng cao, Công an xã Phan Thanh đang từng bước xây dựng địa bàn bình yên - an toàn - phát triển, không chỉ thu hồi vũ khí mà còn củng cố niềm tin vững chắc trong lòng người dân.

Phát huy hiệu quả phương châm: “Đến từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”, thời gian qua, Công an xã Trường Hà đã triển khai đồng bộ nhiều biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, vận động người dân giao nộp VK, VLN, CCHT, góp phần bảo đảm an ninh trật tự trên địa bàn. Ngày 23/7 vừa qua, lực lượng Công an xã đã tiếp nhận một khẩu súng săn tự chế do người dân tự nguyện giao nộp. Đáng chú ý, việc vận động thành công này có sự đóng góp tích cực của đồng chí Sùng Văn Thành - Tổ viên lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở. Đây không chỉ là kết quả cụ thể của một ngày làm việc, mà còn là minh chứng rõ ràng cho sự đồng thuận, tin tưởng của người dân vào lực lượng Công an địa phương.

Theo Trung tá Lương Quân Đoàn - Trưởng Công an xã Trường Hà, từ đầu năm đến nay, đơn vị đã vận động thu hồi được 3 khẩu súng tự chế, 2 quả lựu đạn, 1 kiếm tự chế và 25 viên đạn K44. Thành công này có sự đóng góp quan trọng của các cá nhân có uy tín trong cộng đồng - những “cầu nối” hiệu quả giữa lực lượng Công an và nhân dân. Đánh giá cao tinh thần trách nhiệm và cách làm linh hoạt, hiệu quả từ cơ sở, Công an xã Trường Hà sẽ tiếp tục tham mưu đề xuất biểu dương, khen thưởng kịp thời các tập thể, cá nhân tiêu biểu. Thời gian tới, công tác tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân sẽ tiếp tục được đẩy mạnh hơn nữa, kiên quyết đấu tranh, ngăn chặn các hành vi buôn bán, tàng trữ, sử dụng trái phép VK, VLN, CCHT. Mục tiêu không chỉ là giữ gìn trật tự an toàn xã hội, mà còn góp phần xây dựng Trường Hà thành vùng đất bình yên, phát triển bền vững nơi phên giậu Tổ quốc.

“Đi từng nhà, vận động từng hộ, kiên trì giải thích để người dân hiểu và tự nguyện giao nộp” - đó là cách mà lực lượng Công an xã Lý Bôn đang nỗ lực thực hiện trên địa bàn rộng hơn 173 km, với gần 11.000 dân, trong đó hơn 50% là đồng bào dân tộc Mông, sinh sống rải rác trên các triền núi hiểm trở. Đại úy Bế Văn Trí, Trưởng Công an xã Lý Bôn cho biết, năm qua, đơn vị đã phối hợp với các ban ngành, đoàn thể địa phương tổ chức nhiều đợt tuyên truyền, vận động nhân dân giao nộp VK, VLN, CCHT. Nhờ bám sát địa bàn, linh hoạt trong phương thức tiếp cận, 6 tháng đầu năm 2025, Công an xã đã vận động thu hồi được 5 khẩu súng tự chế - một con số không lớn nhưng vô cùng ý nghĩa trong bối cảnh địa hình khó khăn, nhận thức pháp luật còn hạn chế.

Khó khăn lớn nhất, theo Đại úy Bế Văn Trí, là tập quán sinh hoạt và tư duy của người dân nơi đây: Coi súng là công cụ thiết yếu để đi săn, bảo vệ mùa màng. Họ thường giấu súng kỹ trong các hang đá, hốc cây, khe núi, và hoạt động săn bắn diễn ra vào lúc chiều tối hoặc rạng sáng - thời điểm ít bị phát hiện, gây khó khăn cho công tác kiểm tra, xử lý. “Nắm bắt được thói quen, tập tục của bà con, chúng tôi không cưỡng chế mà kiên trì vận động, giải thích rõ ràng bằng chính tiếng dân tộc của họ”, Đại úy Bế Văn Trí chia sẻ.

Kết quả rõ rệt - Nhận thức thay đổi - Bình yên lan tỏa

“Quản lý VK, VLN, CCHT và pháo không chỉ là yêu cầu nghiệp vụ, mà là nhiệm vụ sống còn trong công tác bảo vệ an ninh quốc gia, đảm bảo trật tự an toàn xã hội” - Thượng tá Nguyễn Trung Hòa, Trưởng phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Công an tỉnh Cao Bằng khẳng định khi trao đổi với phóng viên.

Thượng tá Nguyễn Trung Hòa cho biết, nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác quản lý VK, VLN, CCHT và pháo, Công an tỉnh Cao Bằng đã chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp xây dựng kế hoạch triển khai cụ thể, phù hợp với đặc điểm từng địa phương. Trong đó, chú trọng phát huy vai trò của người có uy tín, trưởng xóm, cán bộ cơ sở để vận động sâu sát, vận động cá biệt; phát phiếu tố giác tội phạm; lồng ghép tuyên tuyền trong các buổi họp tổ dân phố, khu dân cư, họp Chi bộ, Đảng bộ cơ sở... đồng thời siết chặt quản lý, kiểm soát bằng nhiều biện pháp nghiệp vụ đồng bộ.

Từ đầu năm 2025 đến nay, công tác tuyên truyền được triển khai mạnh mẽ với 186 tin, bài phát sóng trên Đài PT-TH Cao Bằng, 191 buổi tuyên truyền trực tiếp thu hút 64.472 người tham gia, cùng 5.276 lượt người ký cam kết không tàng trữ, sử dụng, mua bán, vận chuyển trái phép VK, VLN, CCHT và pháo.

Nhờ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, lực lượng Công an tỉnh Cao Bằng đã đạt nhiều kết quả tích cực trong thu hồi VK, VLN, CCHT. Tính đến nay, toàn tỉnh đã thu hồi được 298 khẩu súng các loại, bao gồm 5 khẩu súng quân dụng và 293 khẩu súng săn; 483 viên đạn quân dụng; 15 quả lựu đạn; 2 công cụ hỗ trợ; 8 vũ khí thô sơ và 18 linh kiện lắp ráp vũ khí. Trong đó, Công an tỉnh lựa chọn địa bàn xã Mai Long (nay là xã Phan Thanh) tổ chức mô hình điểm về vận động tập trung thời gian từ ngày 5/4 đến ngày 16/5, kết quả thu hồi: 80 khẩu súng các loại (trong đó 63 khẩu súng kíp tự chế, 16 khẩu súng hơi cồn tự chế, 1 khẩu súng hơi nén khí). Ngoài ra, Công an xã Đông Khê vận động thu hồi 19 khẩu súng săn, Công an xã Bình Dương thu hồi được 9 khẩu súng săn. “Những con số trên là minh chứng rõ nét cho hiệu quả từ việc kết hợp giữa vận động tập trung và tuyên truyền cá biệt, thể hiện sự tin tưởng, đồng thuận cao từ người dân trong công tác đảm bảo ANTT trên địa bàn”, Thượng tá Nguyễn Trung Hòa chia sẻ.

Thượng tá Nguyễn Trung Hòa nhấn mạnh, kết quả đạt được là nhờ những giải pháp sáng tạo và đồng bộ như: Phát phiếu tố giác tội phạm, lồng ghép tuyên truyền trong các buổi họp dân, họp Chi bộ; phân công rõ trách nhiệm cho từng thành viên Ban chỉ đạo; thành lập các tổ công tác bám sát địa bàn, tiếp cận trực tiếp các hộ nghi vấn tàng trữ vũ khí. Song song với công tác vận động, lực lượng Công an các cấp cũng đẩy mạnh tuần tra, kiểm soát, đặc biệt tại khu vực biên giới và các tuyến giao thông trọng điểm - nơi tiềm ẩn nguy cơ buôn bán, vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ và pháo. Việc rà soát, nắm hộ, nắm người và kiểm tra đột xuất đối với các đối tượng nghi vấn cũng được triển khai quyết liệt và hiệu quả.

Thiếu tá Nguyễn Anh Thắng, Phó đội trưởng Đội đăng ký, quản lý vũ khí, vật liệu nổ, ngành nghề kinh doanh có điều kiện và con dấu, phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội cho biết, việc vận động người dân từ bỏ thói quen giữ súng để đi săn không hề đơn giản, nhưng nhờ bám địa bàn, bám dân, lực lượng Công an dần tạo được niềm tin. Giờ đây, người dân không chỉ tự giác giao nộp mà còn chủ động tố giác các hành vi chế tạo, tàng trữ vũ khí trái phép. Ngoài ra, Công an các đơn vị đã tăng cường lực lượng, áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, nắm chắc tình hình, quản lý địa bàn, đối tượng, kịp thời phát hiện, đấu tranh ngăn chặn hiệu quả đối với các hành vi vi phạm trong lĩnh vực này. Phối hợp với các lực lượng chức năng tổ chức tuần tra, kiểm soát, nhất là trên các tuyến biên giới để kịp thời phát hiện, bắt giữ, xử lý các đối tượng mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép VK, VLN, CCHT và pháo; tăng cường công tác trao đổi thông tin về VK, VLN, CCHT và pháo giữa các lực lượng chức năng, nhất là các vụ án có liên quan đến VK, VLN, CCHT để truy nguyên nguồn gốc phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử.

Nhờ cách làm bài bản, linh hoạt và gần dân, công tác quản lý VK, VLN, CCHT và pháo tại Cao Bằng đã chuyển biến rõ rệt. Quan trọng hơn cả, nhận thức của người dân - đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số - đã thay đổi tích cực: Từ thói quen sở hữu súng tự chế để bảo vệ mùa màng, đến việc hiểu rõ pháp luật, tự giác chấp hành và chung tay giữ gìn ANTT.

Công an xã Lý Bôn tuyên truyền về pháp luật, thu hồi vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ tới các hộ dân trên địa bàn.

Trong thời gian tới, với vị trí quan trọng về quốc phòng - an ninh và sự phát triển kinh tế - xã hội, tình hình tội phạm liên quan đến VK, VLN, CCHT và pháo tại Cao Bằng được dự báo sẽ còn diễn biến phức tạp. Trước tình hình đó, Công an tỉnh Cao Bằng tiếp tục đẩy mạnh công tác quản lý và vận động toàn dân tham gia giao nộp, đấu tranh phòng, chống các hành vi vi phạm, với 5 giải pháp trọng tâm trong đó, duy trì và nhân rộng kết quả đã đạt được. Đưa công tác tuyên truyền, thu hồi VK, VLN, CCHT và pháo trở thành nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài. Tăng cường sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, tranh thủ vai trò người có uy tín, trưởng xóm để tuyên truyền sát dân, sát thực tế. Đa dạng hình thức tuyên truyền, phù hợp với phong tục từng vùng dân tộc; kiên trì vận động từ bỏ thói quen dùng súng tự chế, xử lý triệt để nguồn vũ khí trôi nổi ngoài xã hội. Phối hợp chặt chẽ với Bộ đội Biên phòng, Hải quan, Quản lý thị trường… để tuần tra, kiểm soát tại các tuyến biên giới, cửa khẩu, chợ, bến xe, tuyến đường tiểu ngạch... Phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi sản xuất, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép VK, VLN, CCHT và pháo - cả trên thực địa và không gian mạng.

Với quyết tâm mạnh mẽ và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, Công an tỉnh Cao Bằng đang nỗ lực giữ vững an ninh trật tự, xây dựng một cuộc sống an toàn, bình yên cho mọi người dân. Mỗi khẩu súng được giao nộp, mỗi hành vi vi phạm bị ngăn chặn là một bước tiến trong hành trình loại bỏ nguy cơ từ vũ khí trái phép - không chỉ bằng nghiệp vụ, mà bằng niềm tin, sự đồng lòng từ nhân dân.

Lưu Hiệp