Từ lều bạt tạm cư đến bản làng đổi mới (Bài 3)
Bài 3: Đổi thay từ sự đồng lòng
Bài 2: Ổn canh ổn cư nơi biên cương
ĐBP - Một buổi chiều cuối thu, con đường bê tông dẫn vào bản Cà Là Pá (xã Sín Thầu) rợp nắng vàng. Hai bên đường, những ngôi nhà kiên cố, lợp mái tôn xanh, đỏ xen lẫn vườn ngô, ruộng lúa chín vàng. Tiếng trẻ em ríu rít trong sân trường, tiếng người gọi nhau í ới từ đồng ruộng đang vào vụ thu hoạch. Sau hơn 1 thập kỷ sắp xếp ổn định dân cư, bản Cà Là Pá yên bình, đổi mới; người dân yên tâm lao động sản xuất tăng thu nhập, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Bản làng đổi thay từng ngày
Hiện nay, bản Cà Là Pá có 302 hộ với 1.655 nhân khẩu, 100% là đồng bào Mông, đều từ các tỉnh khác di cư tự do về đây định cư. Từ chỗ không có đất canh tác, thiếu tư liệu sản xuất, đời sống bấp bênh, đến nay bản đã hình thành vùng sản xuất khá đa dạng: 15ha ruộng lúa hai vụ, 100ha lúa nương, 20ha ngô, 70ha quế, 80ha sa nhân. Tổng đàn trâu, bò khoảng 300 con.
Nếu như trước đây, 100% hộ dân đều thuộc diện hộ nghèo thì nay số hộ nghèo đã giảm còn 194/302 hộ. Cả bản chỉ còn 15 hộ phải ở trong nhà tạm, chủ yếu là các hộ mới tách ra ở riêng.

Bản Cà Là Pá được quy hoạch, sắp xếp, đầu tư hạ tầng đồng bộ để phát triển ổn định, bền vững.
Ông Vừ Xái Lầu, Trưởng bản Cà Là Pá, phấn khởi cho biết: “Giờ đây, hầu hết các hộ đều có nhà kiên cố, có ruộng nước, có đất sản xuất ổn định. Không còn cảnh nay dựng lán chỗ này, mai lại bỏ đi chỗ khác nữa. Nhà nào cũng có nương ngô, ruộng lúa, nhiều hộ còn nuôi được đàn trâu bò cả chục con. Từ một bản nghèo khó về kinh tế, bất ổn về an ninh trật tư, thì nay Cà Là Pá đã và đang khẳng định sức sống mới, từng bước vươn lên phát triển bền vững nơi biên giới cực Tây Tổ quốc.”
Thực tế cho thấy, kinh tế hộ gia đình ở Cà Là Pá đã có những bước chuyển mình đáng kể. Nhiều hộ đã trồng được lúa nước hai vụ, kết hợp chăn nuôi trâu, bò, lợn, gà; một số gia đình mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên nương, bước đầu mang lại nguồn thu nhập ổn định.

Ông Tráng Seo Thủ, bản Cà Là Pá chăm sóc vườn quế.
Năm 2014, ông Tráng Seo Thủ cùng vợ con di cư tự do từ huyện Bắc Hà cũ (tỉnh Lào Cai) đến bản Cà Là Pá. Sau khi được bố trí định cư, ông Thủ quyết tâm an cư, lập nghiệp tại đây. Bên cạnh sản xuất trên diện tích nương được cấp, ông còn khai hoang thêm ruộng để cấy lúa nước, kết hợp chăn nuôi gia súc phát triển kinh tế hộ gia đình.
Nhận thấy điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu ở Mường Nhé phù hợp với cây quế, năm 2017, ông quyết định bán đất vườn ở quê để dồn vốn tích tụ đất đai, mạnh dạn chuyển đổi toàn bộ diện tích nương sang trồng quế. Đến nay, gia đình ông đã có 4.000m² ruộng lúa hai vụ và 8ha quế phát triển tốt.
Ông Thủ chia sẻ: “Ngày trước, trồng ngô, sắn chỉ đủ ăn. Được cán bộ khuyến nông tư vấn, tôi khai hoang thêm ruộng để cấy lúa nước, đảm bảo lương thực, còn toàn bộ diện tích nương chuyển sang trồng quế. Những năm đầu rất vất vả, nhưng giờ lúa ruộng đã ổn định 2 vụ; cây quế sinh trưởng tốt, chuẩn bị cho thu hoạch. Chỉ khoảng hai năm nữa, toàn bộ diện tích quế cho thu, chắc chắn sẽ mang lại hiệu quả kinh tế, giúp gia đình tôi ổn định lâu dài.”
Song song với phát triển kinh tế, đời sống xã hội ở bản Cà Là Pá cũng đã đổi thay rõ rệt. Các điểm trường được đầu tư xây dựng ngay tại bản, giúp trẻ em được đến lớp đầy đủ, đúng độ tuổi.
Bà Vừ Thị Xía, bản Cà Là Pá chia sẻ: “Bây giờ trẻ em cứ đủ tuổi là được đến trường. Chỉ khi con cái được học hành đầy đủ thì sau này mới có cơ hội thoát nghèo.”
Không chỉ trẻ em được đến trường học chữ, cấp ủy, chính quyền xã còn tổ chức các lớp học xóa mù chữ cho người dân ngay tại bản. Năm 2024, Trường PTDTBT Tiểu học Leng Su Sìn phối hợp với Đồn Biên phòng Leng Su Sìn tổ chức lớp học xóa mù cho 17 học viên trong độ tuổi từ 22 - 55, là người dân bản Cà Là Pá.

Bà Vàng Thị Của, 50 tuổi, bản Cà Là Pá tham gia lớp học xóa mù chữ.
Bà Vàng Thị Của, 50 tuổi phấn khởi chia sẻ: Ngày xưa không đi học nên không biết chữ, tên của mình cũng không biết viết. Năm ngoái được thầy cô giáo, cán bộ biên phòng dạy chữ, tôi đã biết viết. Lần đầu tiên trong đời cầm bút viết được họ tên của mình, tôi vui mừng lắm. Giờ thì mình tự ký thủ tục giấy tờ được rồi.”
Công tác chăm sóc sức khỏe được quan tâm, bà con không còn phải đi bộ cả chục cây số để được khám bệnh. Các chương trình tiêm chủng, phòng chống dịch bệnh cũng được triển khai định kỳ, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Diện mạo bản ngày càng khang trang, sạch đẹp. Mỗi hộ gia đình đều có nhà vệ sinh, chuồng trại được bố trí xa khu ở. Đường nội bản được bê tông hóa, trồng thêm hàng cây xanh, tạo cảnh quan sáng – xanh – sạch – đẹp, mang đến diện mạo mới cho vùng quê biên giới.
Phát huy sức mạnh lãnh đạo của chi bộ
Đằng sau sự đổi thay của bản Cà Là Pá là dấu ấn đậm nét của chi bộ. Với vai trò hạt nhân chính trị, chi bộ đã lãnh đạo, chỉ đạo trong phát triển kinh tế – xã hội, giữ vững an ninh trật tự trên địa bàn. Các đảng viên luôn tiên phong, gương mẫu, trở thành điểm tựa niềm tin để nhân dân noi theo.
Ông Giàng A Pó, Bí thư chi bộ bản Cà Là Pá, khẳng định: “Việc gì khó, chi bộ bàn trước. Đảng viên phải làm trước thì dân mới nghe. Chúng tôi luôn nhắc nhau: Đảng viên gương mẫu thì dân bản mới tin. Các phong trào phát triển kinh tế, bảo vệ rừng, giữ gìn an ninh trật tự đều có dấu ấn của chi bộ. Đảng viên là người đi đầu khai hoang ruộng nước, chuyển đổi cây trồng, nuôi trâu bò… Khi thấy đảng viên làm, bà con tin tưởng và làm theo. Nhờ vậy, dân bản đoàn kết, đồng lòng xây dựng quê hương.”

Chi bộ bản Cà Là Pá tích cực gặp gỡ, tuyên truyền, bồi dưỡng tạo nguồn phát triển đảng viên.
Những năm qua, chi bộ bản Cà Là Pá đã chú trọng phát triển đội ngũ đảng viên, góp phần củng cố vững chắc hệ thống chính trị ở cơ sở. Đây chính là động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, giữ vững an ninh trật tự và tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc nơi biên giới.Chi bộ Cà Là Pá luôn coi công tác phát triển đảng viên là nhiệm vụ trọng tâm, gắn với các phong trào thi đua và việc học tập, làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Từ chỗ chỉ có 2 đảng viên nông thôn năm 2014, đến nay chi bộ đã có 14 đảng viên, dự kiến cuối năm sẽ tăng lên 15 đảng viên. Nghị quyết chi bộ đề ra mỗi năm kết nạp từ 3 đảng viên mới trở lên.Tháng 4/2024, anh Giàng A Của - một đoàn viên ưu tú năng nổ, nhiệt tình trong mọi hoạt động của bản được kết nạp Đảng. Anh Của bày tỏ: “Sau nhiều nỗ lực, tôi đã vinh dự được đứng vào hàng ngũ của Đảng. Là đảng viên, tôi càng ý thức rõ trách nhiệm của mình, phải vừa phát triển kinh tế gia đình, vừa hỗ trợ bà con cùng tiến bộ, góp phần xây dựng nông thôn mới.”Trưởng bản Vừ Xái Lầu cũng đang trong quá trình được bồi dưỡng, theo dõi xem xét kết nạp Đảng. Anh Lầu chia sẻ, khi trưởng bản chưa phải là đảng viên, việc truyền đạt và triển khai nghị quyết, chủ trương của Đảng còn nhiều khó khăn. Vì vậy, anh quyết tâm phấn đấu để sớm đứng trong hàng ngũ của Đảng, nâng cao hiệu quả công việc, góp sức xây dựng bản làng ngày càng phát triển.Ông Trần Quyết Thắng, Trưởng các Ban Đảng xã Sín Thầu, nhận xét: “Cà Là Pá thành công là nhờ chi bộ vững mạnh, đảng viên làm nòng cốt vận động nhân dân thực hiện chủ trương, chính sách. Đó chính là chỗ dựa tinh thần để bà con yên tâm gắn bó lâu dài.”Sự đổi thay của Cà Là Pá hôm nay không nằm ở những con số giảm nghèo hay những ngôi nhà khang trang, mà quan trọng hơn là sự thay đổi trong tư duy của người dân. Từ chỗ du canh, du cư, nay bà con đã biết làm ăn ổn định, biết tiết kiệm, biết tính chuyện lâu dài cho con cái.Ông Tráng Seo Thủ, bản Cà Là Pá nói chắc nịch: “Giờ thì chúng tôi không còn nghĩ chuyện đi đâu nữa. Đất có, ruộng có, nhà đã vững. Bà con chỉ nghĩ làm sao trồng được nhiều lúa, nuôi được nhiều trâu, lo cho con cái học hành đầy đủ.

Diện mạo mới bản Cà Là Pá yên bình, trù phú.
Nhìn lại chặng đường hơn 15 năm, có thể thấy sự đổi thay của Cà Là Pá là một hành trình từ hỗn loạn đến ổn định, từ nghèo khó đến phát triển. Từ những mái lều bạt dột nát, nay bản làng đã có đường bê tông, nhà kiên cố, trường lớp sáng đèn. Quan trọng hơn, bà con đã có niềm tin – niềm tin vào Đảng, Nhà nước và tin vào chính sức lao động của mình.Sự đổi thay ấy đến từ chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước, từ vai trò hạt nhân của chi bộ bản và sự đồng lòng của người dân. Cà Là Pá hôm nay là minh chứng sống động cho niềm tin: Ở bất cứ vùng đất nào, khi có Đảng lãnh đạo, chính sách đúng và lòng dân đồng thuận, nơi đó sẽ hồi sinh, vươn lên mạnh mẽ.