Từ các công trình trọng điểm đến tầm nhìn Thủ đô hiện đại

Phối cảnh dự án khu đô thị thể thao Olympic (xã Thượng Phúc, thành phố Hà Nội)

Hạ tầng chiến lược

Theo kế hoạch của UBND TP Hà Nội, trong sáng 19/12/2025, TP đã tổ chức khởi công 7 dự án lớn, đồng thời kết nối trực tuyến với các công trình, dự án trọng điểm của cả nước. Sự kiện được tổ chức theo hình thức cầu truyền hình, phát sóng trực tiếp, tạo nên không khí thi đua sôi nổi, lan tỏa niềm tin và kỳ vọng về một giai đoạn phát triển mới của Thủ đô.

Việc lựa chọn Hà Nội là một trong những điểm cầu trung tâm của cả nước cho thấy vai trò đặc biệt của Thủ đô trong chiến lược phát triển chung, đồng thời phản ánh tầm vóc và quy mô của các dự án được triển khai. Đây cũng là sự tiếp nối hiệu ứng tích cực từ các đợt khởi công, khánh thành công trình lớn trước đó trong năm 2025, góp phần quan trọng thúc đẩy tăng trưởng GRDP của TP trong giai đoạn 2026-2030.

Nổi bật trong nhóm dự án được khởi công là Khu đô thị thể thao Olympic, một công trình có quy mô đặc biệt lớn, được định hướng trở thành tổ hợp liên hiệp thể thao - đô thị hiện đại, đủ điều kiện để Thủ đô đăng cai các sự kiện thể thao tầm châu lục và quốc tế. Với diện tích hàng nghìn héc-ta, quy mô dân số lớn và hệ thống hạ tầng đồng bộ, dự án này không chỉ phục vụ mục tiêu thể thao, mà còn mở ra không gian phát triển đô thị mới ở khu vực phía Nam TP.

Điểm nhấn của dự án là Sân vận động Trống Đồng, công trình cấp quốc gia, được thiết kế theo tiêu chuẩn quốc tế, hướng tới trở thành biểu tượng mới của Hà Nội trong tương lai. Các chuyên gia quy hoạch đô thị nhận định, việc đầu tư các công trình thể thao – văn hóa tầm cỡ sẽ góp phần nâng cao vị thế Thủ đô, đồng thời tạo động lực phát triển các ngành dịch vụ, du lịch, thương mại và kinh tế ban đêm.

Song song với đó, trục đại lộ cảnh quan sông Hồng được xác định là dự án hạ tầng đô thị chiến lược, đóng vai trò tái cấu trúc không gian phát triển hai bên bờ sông. Việc khởi công dự án thành phần là công viên công cộng tại khu vực Phú Thượng được xem là bước đi cụ thể đầu tiên, từng bước hiện thực hóa mục tiêu đưa sông Hồng trở thành trục xanh, trục cảnh quan và trục văn hóa của Thủ đô. Đây cũng là hướng tiếp cận phù hợp với xu thế phát triển đô thị bền vững, lấy không gian công cộng và môi trường sống làm trung tâm.

Cùng với các dự án đô thị quy mô lớn, Hà Nội đồng loạt khởi công nhiều công trình giao thông trọng điểm, trong đó có tuyến đường sắt đô thị số 5 (Văn Cao - Ngọc Khánh - Láng - Hòa Lạc). Với chiều dài gần 40 km, dự án này được kỳ vọng sẽ tạo trục kết nối chiến lược giữa khu vực trung tâm và phía Tây TP, góp phần giảm ùn tắc giao thông và thúc đẩy phát triển đô thị theo mô hình định hướng giao thông công cộng (TOD).

Các chuyên gia giao thông đô thị đánh giá, việc đẩy nhanh tiến độ đầu tư các tuyến đường sắt đô thị là giải pháp căn cơ để Hà Nội giải bài toán giao thông trong dài hạn. Khi hệ thống metro được hình thành đồng bộ, không chỉ áp lực lên giao thông đường bộ được giảm bớt, mà còn tạo động lực tái cấu trúc không gian đô thị, phân bổ lại dân cư và các hoạt động kinh tế.

Bên cạnh đó, dự án tuyến đường kết nối sân bay Gia Bình với Thủ đô Hà Nội theo hình thức đối tác công – tư (PPP) cũng mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây là tuyến giao thông đối ngoại chiến lược, phục vụ kết nối vùng và đáp ứng yêu cầu tiến độ cấp bách cho các sự kiện đối ngoại lớn, trong đó có Hội nghị APEC 2027. Việc triển khai dự án này thể hiện rõ tầm nhìn dài hạn của Hà Nội trong việc chuẩn bị hạ tầng phục vụ hội nhập quốc tế sâu rộng.

Phát triển đô thị gắn với an sinh xã hội

Không chỉ tập trung vào các dự án hạ tầng lớn, Hà Nội cũng chú trọng khởi công nhiều công trình có ý nghĩa xã hội sâu sắc. Đáng chú ý là khu nhà ở xã hội Tiên Dương 1, mô hình khu đô thị nhà ở xã hội tập trung đầu tiên của TP. Với hàng nghìn căn hộ, dự án được kỳ vọng sẽ góp phần giải quyết nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp, công nhân và các đối tượng chính sách, qua đó hiện thực hóa mục tiêu phát triển đô thị bao trùm, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Theo các chuyên gia về chính sách nhà ở, việc phát triển nhà ở xã hội theo mô hình tập trung, đồng bộ hạ tầng là hướng đi phù hợp với các đô thị lớn như Hà Nội, vừa bảo đảm chất lượng sống cho người dân, vừa tránh tình trạng phát triển manh mún, thiếu kết nối.

Bên cạnh đó, các dự án như tổ hợp văn phòng - khách sạn - căn hộ cao cấp tại khu vực Phạm Hùng hay dự án cải tạo, chỉnh trang sông Tô Lịch cũng cho thấy nỗ lực của TP trong việc nâng cao chất lượng không gian đô thị, cải thiện môi trường và tạo điểm nhấn kiến trúc mới. Đặc biệt, dự án chỉnh trang sông Tô Lịch được kỳ vọng sẽ từng bước “hồi sinh” dòng sông gắn liền với lịch sử và đời sống của Hà Nội, mang lại không gian sinh thái và văn hóa cho người dân.

Các dự án được khởi công ngày 19/12 không phải là những công trình đơn lẻ, mà nằm trong tổng thể chiến lược phát triển Thủ đô giai đoạn 2026-2030 và tầm nhìn đến năm 2050. Điểm chung của các dự án là quy mô lớn, tính liên kết cao và định hướng phát triển bền vững, phù hợp với xu thế chuyển đổi xanh và đô thị thông minh.

Nhiều chuyên gia nhận định, việc Hà Nội đồng loạt triển khai các dự án trọng điểm trong thời điểm này thể hiện sự chủ động, quyết liệt trong điều hành, đồng thời gửi đi thông điệp mạnh mẽ về cải thiện môi trường đầu tư, tạo niềm tin cho DN và nhà đầu tư trong và ngoài nước. Khởi công chỉ là bước khởi đầu. Thách thức lớn hơn nằm ở việc tổ chức thực hiện, bảo đảm tiến độ, chất lượng và hiệu quả của các dự án. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, cùng với cơ chế giám sát minh bạch và sự đồng thuận của người dân.

Với quyết tâm chính trị cao, cùng tầm nhìn phát triển rõ ràng, Hà Nội đang từng bước kiến tạo một diện mạo phát triển mới - hiện đại hơn, xanh hơn và đáng sống hơn. Những công trình được khởi công trong tháng 12/2025 không chỉ mang ý nghĩa trước mắt, mà còn đặt nền móng cho tương lai dài hạn của Thủ đô, nơi hội tụ của tăng trưởng kinh tế, chất lượng sống và bản sắc văn hóa. Trong dòng chảy phát triển đó, Hà Nội tiếp tục khẳng định vai trò đầu tàu, không chỉ dẫn dắt tăng trưởng vùng và cả nước, mà còn tiên phong trong việc xây dựng mô hình đô thị hiện đại, bền vững, xứng đáng với vị thế trung tâm chính trị - hành chính, kinh tế và văn hóa của Việt Nam.

Thái Phương