Từ 1-7-2027 hoàn thành việc trả lương theo vị trí việc làm với viên chức

Chiều 10-12, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Viên chức (sửa đổi), với đa số đại biểu tham gia biểu quyết tán thành.

Luật vừa được thông qua gồm 6 chương, với 43 điều, có hiệu lực từ 1-7-2026.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình trình bày báo cáo tiếp thu giải trình. Ảnh: QH

Xếp lương tương ứng theo vị trí việc làm

Một trong những nội dung mới đáng chú ý, Luật đã chỉnh lý một số nội dung liên quan để chuyển đổi phương thức quản lý viên chức theo vị trí việc làm, lấy vị trí việc làm là căn cứ chính để thực hiện tuyển dụng, bố trí, đánh giá, quy hoạch, bổ nhiệm, đào tạo, bồi dưỡng và thực hiện chế độ, chính sách đối với viên chức.

Luật cũng quy định chậm nhất đến ngày 1-7-2027, các bộ, ngành, cơ quan trung ương, địa phương, đơn vị sự nghiệp công lập phải hoàn thành việc bố trí vào vị trí việc làm và xếp lương tương ứng đối với viên chức thuộc phạm vi quản lý được tuyển dụng trước ngày Luật này có hiệu lực.

Tại báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Chính phủ cho hay quá trình thảo luận, một số ý kiến đề nghị cân nhắc kỹ về tính khả thi, đặc biệt là quy định về thời điểm hoàn thành việc bố trí và xếp lương tương ứng theo vị trí việc làm trước 1-7-2027 do khối lượng công việc lớn, liên quan đến nhiều bộ, ngành.

Ý kiến khác đề nghị rút ngắn thời gian chuyển đổi quản lý theo vị trí việc làm trong vòng 12 tháng.

Về nội dung này, Chính phủ cho rằng việc đổi mới cơ chế quản lý viên chức theo vị trí việc làm nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng trong công tác cán bộ, tạo cơ chế quản lý đồng bộ với việc quản lý cán bộ, công chức trong hệ thống chính trị, bảo đảm cắt giảm tối đa thủ tục hành chính không cần thiết trong quản lý. Đồng thời, giữ ổn định, không gây xáo trộn về tiền lương và các chế độ khác đối với đội ngũ viên chức.

Về thời gian hoàn thành việc bố trí và xếp lương theo vị trí việc làm, Chính phủ sẽ ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Luật, trong đó xác định rõ thời điểm các bộ quản lý chuyên ngành phải hoàn thành các nhiệm vụ được giao trên cơ sở danh mục vị trí việc làm và khung năng lực của vị trí việc làm theo hướng dẫn chung của Chính phủ.

Các đại biểu tham gia phiên họp chiều 10-12. Ảnh: QH

4 trường hợp được xem xét loại trừ, miễn, giảm trách nhiệm

Một nội dung đáng chú ý khác, Luật quy định bốn trường hợp viên chức được xem xét loại trừ, miễn, giảm trách nhiệm.

Cụ thể, viên chức đã thực hiện theo đúng quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục; không vụ lợi trong quá trình thực hiện nhiệm vụ nhưng vẫn gây ra thiệt hại vì lý do khách quan.

Viên chức thực hiện đề xuất về đổi mới, sáng tạo được cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền cho phép và được cấp có thẩm quyền xác định đã thực hiện đúng chủ trương, có động cơ trong sáng, vì lợi ích chung.

Ngoài ra, còn có trường hợp do bất khả kháng theo quy định của pháp luật và “các trường hợp khác theo quy định của pháp luật và của cấp có thẩm quyền”.

Quá trình thảo luận, có ý kiến đề nghị làm rõ quy định về “các trường hợp khác theo quyết định của cấp có thẩm quyền” là các trường hợp nào và bổ sung quy định giao Chính phủ quy định chi tiết đối với các trường hợp này.

Về nội dung này, Chính phủ cho rằng việc bổ sung quy định loại trừ, miễn, giảm trách nhiệm của viên chức nhằm khuyến khích viên chức đổi mới, sáng tạo, năng động, dám nghĩ, dám làm trong thực hiện hoạt động nghề nghiệp, đặc biệt là đối với các ngành nghề liên quan đến khoa học kỹ thuật, y tế và các ngành nghề có tính chất rủi ro cao.

Việc xác định cụ thể trường hợp nào được miễn, trường hợp nào được giảm hay trường hợp nào được loại trừ trách nhiệm được xác định căn cứ vào tính chất của hành vi, mức độ nghiêm trọng, yếu tố chủ quan và khách quan, do đó dự thảo Luật quy định mang tính chất chung, không liệt kê cụ thể để tránh vướng mắc trên thực tiễn thực hiện.

Quy định về các trường hợp khác theo quyết định của cấp có thẩm quyền nhằm bao quát các trường hợp có thể phát sinh, bảo đảm quyền được bảo vệ của viên chức.

Tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, Luật đã bổ sung quy định giao Chính phủ quy định chi tiết nội dung này.

NHÓM PHÓNG VIÊN