Từ 1/1/2026 trẻ em dưới 10 tuổi ngồi trên xe ô tô phải có ghế phụ, đệm ngồi

Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định: Khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên xe ô tô không được cho trẻ em ngồi cùng hàng ghế với người lái xe, trừ loại xe ô tô chỉ có một hàng ghế; người lái xe phải sử dụng, hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em. Quy định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2026. Đồng thời, người lái xe phải sử dụng, hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em.

Theo đó, thiết bị an toàn cho trẻ em là thiết bị có khả năng bảo đảm an toàn cho trẻ em ở tư thế ngồi hoặc nằm trên xe ô tô, được thiết kế để giảm nguy cơ chấn thương cho người dùng trong trường hợp xảy ra va chạm hoặc khi xe ô tô giảm tốc độ đột ngột bằng cách hạn chế sự di chuyển của cơ thể trẻ em.Việc trang bị thiết bị an toàn cho trẻ dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35m, áp dụng đối với mọi loại ô tô, không loại trừ xe nào.

Nghị định 168 cũng đã quy định mức phạt vi phạm đối với tài xế xe ô tô, chủ xe và tài xế xe kinh doanh vận tải. Trong đó bao gồm cả xe kinh doanh vận tải chuyên chở trẻ mầm non, học sinh tiểu học và kết hợp đưa đón trẻ em mầm non, học sinh tiểu học.

Ảnh minh họa: KT

Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

- Chở người trên xe được kéo, trừ người điều khiển;

- Không thắt dây đai an toàn khi điều khiển xe chạy trên đường;

- Chở người trên xe ô tô không thắt dây đai an toàn (tại vị trí có trang bị dây đai an toàn) khi xe đang chạy;

- Chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35m trên xe ô tô ngồi cùng hàng ghế với người lái xe (trừ loại xe ô tô chỉ có một hàng ghế) hoặc không sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em theo quy định;

Như vậy đối với trường hợp xe ô tô chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên xe ô tô ngồi cùng hàng ghế với người lái xe (trừ loại xe ô tô chỉ có một hàng ghế) hoặc không sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em theo quy định sẽ bị phạt tiền từ 800.000 – 1.000.000 đồng.

Quy định về việc bắt buộc sử dụng ghế an toàn cho trẻ em trên ô tô từ ngày 01/01/2026 theo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 là bước tiến quan trọng nhằm nâng cao ý thức bảo vệ trẻ em khi tham gia giao thông và tiệm cận các tiêu chuẩn an toàn quốc tế. Dù có thể làm phát sinh thêm chi phí trang bị cho các gia đình, nhưng quy định này là cần thiết để giảm thiểu rủi ro, bảo đảm tính mạng và sức khỏe cho trẻ em.

Cần thêm lộ trình áp dụng quy định cho các hãng kinh doanh vận tải đưa đón học sinh mầm non và tiểu học?

Khuyến cáo từ Ủy ban An toàn giao thông quốc gia cho rằng thiết bị an toàn cho trẻ em trên xe ô tô có thể bao gồm một số loại cụ thể: nôi trẻ em sơ sinh (thường < 2 tuổi); ghế trẻ em nhỏ (cho trẻ 2-6 tuổi) và các loại ghế nâng và đệm nâng (cho trẻ 6-10 tuổi).

Đây là một quy định tốt mà nhiều nước phát triển đã thực hiện từ nhiều năm nay. Sau nhiều ngày tham khảo thị trường, anh vợ chồng chị Nguyễn Ngọc Mai ở (phường Đống Đa, Hà Nội) đã chọn được một chiếc ghế nâng cho con gái với giá 980.000 đồng.

Ảnh minh họa: KT

Chị Mai chia sẻ: “Gia đình tôi thường xuyên di chuyển về quê cách Hà Nội chừng 40km, quy định này tôi thấy khá cần thiết vì nếu cha mẹ làm gương cho con cái về việc chấp hành quy định giao thông thì trẻ cũng sẽ tự hình thành ý thức tự bảo vệ mình từ sớm. Mọi người có thể lên các trang web đặt rất nhanh mà không cần mất thời gian đi đến các cửa hàng. Có nhiều mẫu mã và nhiều hãng cũng như giá tiền khác nhau. Chọn một chiếc phù hợp với kinh tế gia đình và tốt tốt chút là được rồi".

Riêng đối với gia đình anh Bùi Văn Nam (Cầu Giấy, Hà Nội) thì từ khi con còn bé anh đã tự ý thức trang bị ghế ngồi cho con trên xe.

Anh Nam cho biết: "Tôi cũng có vài năm làm việc và sinh sống ở nước ngoài, các nước phương tây họ tuân thủ khá chặt chẽ quy định về việc trang bị ghế ngồi cho trẻ em trên xe, nên việc này được đưa vào quy định là rất cần thiết. Nhiều gia đình bố mẹ chủ quan, thường cho con ngồi trên ghế lái thậm chí là ngồi ngay trong lòng khi lái xe, điều này rất nguy hiểm đến an toàn của trẻ.

Từ khi hai vợ chồng tôi có con thì gia đình đã chủ động trang bị ghế ngồi cho cháu mà không cần đến việc ban hành luật, vì tôi thấy như vậy an toàn cho các con và cho chính bản thân tôi khi cầm lái không cần phải ngó nghiêng xem con ngồi như thế nào và đang làm gì trên xe. Cháu cũng rất thích khi ngồi ghế như vậy".

Đối với các gia đình thì việc trang bị ghế ngồi và thiết bị an toàn cho trẻ trên ô tô là việc không quá phức tạp. Tuy nhiên một số hãng xe kinh doanh vận tải cho dịch vụ đưa đón học sinh tiểu học và mầm non vẫn còn tỏ ra e ngại về quy định này.

Anh Trí, một tài xế lái xe taxi công nghệ đang băn khoăn bởi khi quy định này có hiệu lực thi hành thì khi nhận khách có trẻ em phải trang bị thêm ghế an toàn.

Anh Trí phân trần: “Trang bị thì không quá khó, nhưng không rõ khi nhận cuốc xe có chở trẻ em hay không để mà chuẩn bị lắp đặt ghế, rồi khi chở khách có trẻ em xong tôi không biết phải cất ghế này ở đâu để nhận cuốc khách khác. Hơn nữa nếu gặp gia đình 2, 3 con nhỏ thì sẽ phải trang bị số ghế sao cho đủ và phù hợp cũng là một bài toán nan giải".

Còn anh P. chủ một doanh nghiệp chuyên cung cấp xe dịch vụ đưa đón trẻ em và học sinh tiểu học băn khoăn cho rằng: “Quy định này có phần gây khó khăn cho doanh nghiệp chúng tôi. Giờ chúng tôi nhận hợp đồng dịch vụ đưa đón xe tuyến tại các trường, mỗi xe chở tối đa 20 cháu thì cũng phải trang bị 20 thiết bị an toàn cho trẻ, sau đó thì chở các bạn nhỏ xong chúng tôi vẫn kinh doanh vận tải, sẽ khó hơn để sắp xếp việc cất giữ các thiết bị này trên xe sao cho đảm bảo vệ sinh sạch sẽ nữa".

Anh P. cũng đưa ra kiến nghị: “Thực tế nên tập trung triển khai quy định với xe con cá nhân trước, vì đây là loại xe có thể di chuyển ở tốc độ cao trên cao tốc (tốc độ tối đa 120km/h), tần suất trẻ em sử dụng cao hơn vì là xe gia đình và bố mẹ người giám hộ luôn biết trước được nhu cầu này để trang bị.

Đồng thời cần quy định xe chở học sinh mầm non và tiểu học cần có dây bảo hiểm chuyên dụng thiết kế như thế nào cho phù hợp với lứa tuổi, tránh việc trang bị xong lại bảo không đạt yêu cầu thì cũng sẽ rất khó. Với các hãng kinh doanh vận tải như xe đưa đón học sinh hoặc xe khách, xe bus cũng nên có lộ trình dài hơn để có thể chuẩn bị hoặc đưa ra các quy định riêng vì phương tiện vận tải công cộng thường có tiêu chuẩn an toàn cao hơn và nếu di chuyển trong đô thị thì cũng không thể đi với tốc độ cao”.

Hệ thống thiết bị an toàn cho trẻ em đã được chứng minh là giảm thiểu đáng kể nguy cơ chấn thương và tử vong cho trẻ em trong các vụ va chạm giao thông. Các nghiên cứu chỉ ra rằng việc sử dụng thiết bị an toàn đúng cách có thể giảm tới 70% tỉ lệ tử vong cho trẻ sơ sinh và 54% cho trẻ nhỏ, do vậy việc trang bị thiết bị an toàn cho trẻ em là điều rất cần thiết.

Tuy nhiên đối với các xe kinh doanh vận tải, bước đầu cũng có thể khuyến khích và yêu cầu bắt buộc cung cấp thông tin trên chuyến xe có trang bị hay không để người dân có thể lựa chọn theo nhu cầu của mình. Chẳng hạn nếu phụ huynh có trẻ em đi xe taxi hoặc xe bus công cộng thì có thể chọn và đặt vé với những chuyến có sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ. Hoặc ngược lại, chính hãng vận tải có thể yêu cầu hành khách cung cấp thông tin trước khi sử dụng dịch vụ để tránh việc gây khó khăn cho cả hai bên khi nhận cuốc xe.

Gia Linh/VOV.VN