Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng và thế hệ làm báo hôm nay

Có lẽ đây cũng chính là khởi nguồn cho sự ra đời của ngôi trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng. Năm 1949, khi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược đang diễn ra ác liệt, trong điều kiện vật chất khó khăn, thiếu thốn đủ mọi bề, Đảng và Chính phủ vẫn quyết tâm mở lớp dạy viết báo Huỳnh Thúc Kháng để đào tạo, gây dựng đội ngũ cán bộ báo chí cách mạng Việt Nam. Tinh thần báo chí cách mạng của những hạt nhân báo chí đầu tiên đến nay vẫn luôn bài học quý giá, là động lực tinh thần để những nhà báo thời bình không ngừng nỗ lực, tiếp tục chung sức xây dựng nền báo chí Việt Nam đổi mới, sáng tạo, trách nhiệm, vì lợi ích của đất nước và nhân dân.

Lớp dạy viết báo Huỳnh Thúc Kháng đào tạo, gây dựng đội ngũ cán bộ báo chí cách mạng Việt Nam.

Mỗi nhà báo, khi tìm về địa chỉ đỏ - ngôi trường dạy làm báo đầu tiên mang tên nhà chí sĩ yêu nước Huỳnh Thúc Kháng tại an toàn khu năm xưa trên địa bàn xã Tân Thái, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, đều dành thời gian ngồi trong lớp học đầu tiên này, để có thể cảm nhận phần nào hành trình dạy và học của thế hệ các nhà báo đầu tiên. Mỗi kỷ vật, dấu tích, bức ảnh về quá trình học tập, mỗi bài viết, tờ báo ra đời từ kháng chiến được lưu giữ tại đây là minh chứng sống cho một thế hệ nhà báo anh hùng, góp phần làm nên thắng lợi của toàn dân tộc.

Nhà báo trẻ Hoàng Tú đang công tác tại Hà Nội, xúc động chia sẻ: "Mỗi lần có dịp về trường dạy làm báo đầu tiên, tôi luôn dành thời gian để ngồi trong lớp học này, một cảm giác rất thiêng liêng, được mường tượng, hình dung lại hành trình học, dạy và chiến đấu của các nhà báo thời chiến. Qua những thông tin, tư liệu tại đây, tôi càng khâm phục nghị lực và ý chí của những thế hệ làm báo đi trước. Tôi thấy mình càng cần cố gắng hơn nữa, làm tốt hơn nữa sứ mệnh của người làm báo thời bình".

Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng là cơ sở đào tạo báo chí đầu tiên của báo chí cách mạng Việt Nam và cũng là cơ sở đào tạo báo chí duy nhất lúc bấy giờ. Khi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược đang diễn ra ác liệt, trong điều kiện vật chất khó khăn, thiếu thốn mọi bề, Đảng và Chính phủ vẫn quyết tâm mở trường dạy viết báo để đào tạo, gây dựng đội ngũ cán bộ báo chí cách mạng Việt Nam. Đây cũng là nơi ra đời của nhiều tờ báo nổi tiếng của Việt Nam ngày nay.

Đây là cơ sở đào tạo báo chí đầu tiên của báo chí cách mạng Việt Nam

Trải qua những thăng trầm lịch sử, thế hệ học viên của khóa học đầu tiên và duy nhất của Trường không còn nhiều. Tuy tuổi cao sức yếu, nhưng ký ức về những năm tháng hào hùng ấy vẫn còn nguyên vẹn trong tâm trí bà Lý Thị Trung – Nguyên Tổng Biên tập Báo Phụ nữ Thủ đô;và ông Phạm Viết Thiệu, Nguyên Tổng biên tập Báo Hòa Bình, Tổng biên tập Tạp chí Tuyên truyền: "Khi đó học thì có rất nhiều thầy đến dạy, lúc đó không biết người dạy là giáo sư gì đâu, người thì dạy chính luận, người thì dạy xã luận…. tức là đủ các cách để làm báo.

"Trước đó chúng tôi làm báo theo cách là: nghe thấy như thế nào thì viết lên như vậy thôi. Những khi ông Trường Chinh đến giảng bài thì biết được viết bài phải có tính khách quan, tính chiến đấu, thì chúng tôi nhận thấy là viết báo rất công phu".

Ngôi trường năm xưa qua hồi ức của những học viên đầu tiên, qua những câu chuyện, những hình ảnh còn sót lại chỉ là một gian nhà mái lá đơn sơ nằm giữa an toàn khu, đã bị chiến tranh xóa đi nhiều dấu tích. Sau nhiều năm nỗ lực tìm kiếm, kết nối lại lịch sử, ngôi trường đã được dựng lại khang trang và trở thành một di tích lịch sử, là nơi lưu giữ lại những giá trị quý giá về lịch sử báo chí cách mạng Việt Nam. Đây cũng là nơi để những nhà báo thời bình tìm đến học tập, hun đúc tinh thần báo chí cách mạng.

Bà Trần Kim Hoa, Nguyên Giám đốc Bảo tàng Báo chí Việt Nam – người đã dành nhiều tâm huyết cho quá trình khôi phục lại Trường Huỳnh Thúc Kháng khẳng định: "Nhìn lại lịch sử thấy rằng Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng không chỉ nói đến câu chuyện dạy và học, không chỉ nói lên những nỗ lực của Đảng và Nhà nước ta trong việc đào tạo nguồn lực, một lực lượng báo chí, nhà báo chiến sĩ cho cuộc kháng chiến chống Pháp, mà chúng ta còn thấy được một cách đi, một cách làm có thể nói là trọng điểm, trong điều kiện khó khăn nhất của lịch sử vẫn làm được và vẫn đem lại cho ngày hôm nay những bài học không chỉ về giáo dục, không chỉ là tinh thần vượt lên khó khăn, một tinh thần lao lên phía trước, một tinh thần làm báo của tuổi trẻ bằng tài năng, bằng nhiệt huyết và mong được cống hiến nhiều nhất cho cách mạng".

Theo ông Lê Quốc Trung, Nguyên Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam, nguyên Phó Chủ tịch thường trực Hội Nhà báo Việt Nam, những giảng viên và học viên đầu tiên của trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng là những hạt nhân của báo chí cách mạng, góp phần làm nên những trang sử vẻ vang của báo chí nước nhà trong gần 80 năm qua: "Trong thời kỳ kháng chiến khó khăn như thế những người làm báo vẫn quyết tâm học tập, ngày nay những người làm báo không có điều gì mà không cản trở người làm báo không học tập được, phải hết sức quan tâm đến rèn luyện nâng cao hiểu biết của mình cả về chuyên môn cũng như đạo đức, chính trị để làm thế nào ngày càng phục vụ tốt hơn".

Chiến tranh đã qua đi, đất nước đang vươn mình bước vào kỷ nguyên mới, những người làm báo đã và đang tiếp tục đồng hành trong từng bước chuyển mình của dân tộc. Từ một trường dạy làm báo duy nhất ra đời trong kháng chiến, đến nay cả nước đã có hơn chục cơ sở đào tạo cán bộ báo chí, với với đa dạng loại hình, thích ứng linh hoạt trong thời đại số. Từ khoảng 300 người làm báo thì nay đã có hàng chục nghìn người là hội viên Hội Nhà báo Việt Nam. Ông Nguyễn Bảo Lâm, Ủy viên Ban Chấp hành Hội Nhà báo Việt Nam, và anh Lê Công Tuấn, Phó Trưởng phòng Phát thanh, Đài Phát thanh và Truyền hình Thái Nguyên tự hào chia sẻ: "Có thể nói được những cây bút hàng đầu Việt Nam thời kỳ đó giảng dạy đã giúp những người học làm báo ở đây trở thành nòng cốt cho nền báo chí cách mạng nước ta. Chúng tôi cho rằng có được địa chỉ như thế này là điều hết sức quý báu với đội ngũ những người làm báo và là nơi hun đúc ngọn lửa truyền thống cho nền báo chí cách mạng Việt Nam".

"Những nhà báo chúng tôi rất tự hào và cũng luôn trau dồi phẩm chất, đạo đức chính trị, đặc biệt đạo đức của người làm báo, thực hiện những tác phẩm phát thanh truyền hình, tuyên truyền theo đúng chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước. Trong xu thế phát triển của báo chí cách mạng, đặc biệt là trong thời đại công nghệ số thì phóng viên chúng tôi luôn cảm thấy phải nỗ lực, không ngừng phấn đấu làm sao bắt nhịp được với thời đại để cung cấp những thông tin gần gũi, đơn giản nhất đến với công chúng".

Đến nay cả nước đã có hơn chục cơ sở đào tạo cán bộ báo chí

Tinh thần báo chí cách mạng của những hạt nhân báo chí đầu tiên của đất nước mãi là bài học quý giá, là động lực tinh thần để những nhà báo thế hệ hôm nay tiếp nối, mở ra hành trình mới cho báo chí nước nhà, góp phần xây dựng nền báo chí Việt Nam đổi mới, sáng tạo, trách nhiệm, vì lợi ích của đất nước và nhân dân.

Vũ Đào/VOV1