Trung tâm Tài chính Quốc tế TPHCM: Từ quy hoạch không gian đến cơ chế đột phá

Trung tâm tài chính quốc tế tại TPHCM có quy mô gần 900 ha, bao trọn sông Sài Gòn. Ảnh: Hồng Phúc

Lợi thế vị trí và hạ tầng

Theo ông Bùi Hòa An - Phó Giám đốc Sở Xây dựng TPHCM, IFC TPHCM được xác định có quy mô khoảng 998 ha, trải rộng trên địa bàn phường Sài Gòn, phường Bến Thành và phường An Khánh (khu đô thị mới Thủ Thiêm). Không gian này bao trọn sông Sài Gòn, đây là trục cảnh quan và kinh tế đặc biệt quan trọng của thành phố. Chính vị trí địa lý và quy hoạch này tạo nên lợi thế cạnh tranh nổi bật cho IFC.

Song song đó, hạ tầng viễn thông - công nghệ thông tin được xác định là “xương sống” của trung tâm tài chính. Toàn bộ khu vực IFC sẽ được đầu tư đồng bộ hệ thống internet băng thông rộng, hoạt động ổn định 24/7, phủ sóng đầy đủ 3G, 5G, đáp ứng yêu cầu vận hành liên tục của các giao dịch tài chính - dịch vụ quy mô lớn.

Theo lãnh đạo Sở Xây dựng TPHCM, hoạt động của một IFC hiện đại gắn liền với hệ thống máy móc, trung tâm dữ liệu và công nghệ cao, tiêu thụ điện năng rất lớn, đồng thời cần lượng nước đáng kể để phục vụ công tác làm mát. Do đó, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật đã được tính toán phù hợp với đặc thù này, nhằm bảo đảm vận hành an toàn, liên tục và bền vững.

Liên quan đến bộ phận điều phối của IFC, dự kiến trụ sở chính sẽ đặt tại tòa nhà số 8 Nguyễn Huệ, một vị trí trung tâm của thành phố. Tuy nhiên, hiện tòa nhà đang được sửa chữa, cải tạo nhằm đáp ứng các quy chuẩn của một trụ sở điều hành IFC, nên cần thêm thời gian hoàn thiện. Trong giai đoạn tạm thời, bộ phận điều phối sẽ được bố trí tại Trung tâm Khởi nghiệp Sáng tạo của TPHCM (tầng 6, số 123 Trương Định).

IFC TPHCM sẽ là nơi thử nghiệm các mô hình và sản phẩm tài chính mới theo cơ chế kiểm soát rủi ro phù hợp. Ảnh: S.X

Dưới góc nhìn chuyên gia giàu kinh nghiệm về tài chính, TS Nguyễn Trí Hiếu khẳng định: “Để IFC vận hành hiệu quả, hạ tầng chính là điều kiện cần. Quan trọng hơn là phải xây dựng được hệ thống cao ốc hạng A+ thông minh, đồng bộ với hạ tầng số hiện đại. Tỷ lệ lấp đầy của trung tâm cần đạt tối thiểu 70-75% để tạo sinh khí cho các hoạt động tài chính. Bên cạnh đó, việc thu hút sự hiện diện của các định chế tài chính lớn như JP Morgan (tập đoàn dịch vụ tài chính và ngân hàng đa quốc gia khổng lồ của Mỹ) cùng các hãng luật và kiểm toán quốc tế sẽ đóng vai trò then chốt trong việc nâng tầm uy tín và sức hấp dẫn của IFC TPHCM”.

Hoàn thiện cơ chế, chính sách

Không chỉ chuẩn bị điều kiện cần từ hạ tầng, điều kiện đủ về cơ chế, chính sách cũng được quan tâm để triển khai cho IFC. Ông Bùi Hòa An cho hay, Sở Xây dựng được Chính phủ và UBND thành phố giao nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng cơ sở hạ tầng cho IFC tại thành phố. Đây là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược trong tiến trình phát triển dài hạn của thành phố. Các doanh nghiệp, tổ chức tài chính, định chế quốc tế và các cao ốc văn phòng hoạt động trong phạm vi trung tâm sẽ được hưởng các chính sách ưu đãi đặc thù của Chính phủ, từ thuế, phí đến các điều kiện hỗ trợ sản xuất - kinh doanh.

Chia sẻ về cơ chế phát triển IFC, ông Quách Ngọc Tuấn khẳng định, TPHCM là trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại lớn nhất cả nước, có vai trò kết nối ngày càng sâu rộng với khu vực và thế giới. Việc xây dựng IFC không chỉ là yêu cầu khách quan của phát triển, mà còn là bước đi chiến lược nhằm nâng tầm vị thế của Việt Nam trên bản đồ tài chính toàn cầu. Để hiện thực hóa mục tiêu này, thành phố cam kết đẩy mạnh cải cách thể chế, hoàn thiện khung pháp lý theo hướng thông thoáng, ổn định và tiệm cận chuẩn mực quốc tế; phát triển đồng bộ hạ tầng tài chính – đô thị – số; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; bảo đảm môi trường đầu tư an toàn, minh bạch, hiệu quả và bền vững. TPHCM cũng kỳ vọng IFC sẽ trở thành không gian đột phá về thể chế, là nơi thử nghiệm các mô hình và sản phẩm tài chính mới theo cơ chế kiểm soát rủi ro phù hợp, qua đó thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nâng cao năng lực cạnh tranh của thị trường tài chính Việt Nam. “Với tầm nhìn chiến lược, sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, sự đồng hành của các bộ, ngành Trung ương cùng sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư trong và ngoài nước, TPHCM tin tưởng sẽ từng bước xây dựng thành công IFC, đóng góp tích cực cho tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững của đất nước, đồng thời lan tỏa động lực phát triển ra toàn vùng kinh tế trọng điểm phía Nam” - ông Tuấn nói.

“Để IFC TPHCM thành công, yếu tố minh bạch và uy tín phải được đặt lên hàng đầu. Nếu không đạt được sự minh bạch cao nhất, trung tâm sẽ khó lòng vận hành hiệu quả và thu hút được dòng vốn quốc tế bền vững” - TS Nguyễn Trí Hiếu nhấn mạnh.

TS Nguyễn Trí Hiếu - Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển thị trường tài chính và bất động sản toàn cầu, cho rằng để Trung tâm tài chính quốc tế vận hành hiệu quả, về hạ tầng, cần xây dựng hệ thống cao ốc hạng A+ thông minh, đồng bộ với hạ tầng số hiện đại.
Theo ông Hiếu, trong kỷ nguyên số, dù công nghệ và mạng xã hội phát triển mạnh mẽ, lĩnh vực tài chính - tiền tệ vẫn đòi hỏi sự tương tác trực tiếp giữa con người với con người.
Trung tâm tài chính quốc tế như một “siêu thị tài chính” - nơi tập trung các ngân hàng, quỹ đầu tư, tổ chức tài chính và cả các cơ quan quản lý nhà nước, tạo ra không gian gặp gỡ, giao dịch và ra quyết định trực tiếp. Việc Việt Nam định hướng xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại TPHCM và Đà Nẵng, không chỉ là dự án kinh tế đơn thuần, mà còn là dấu mốc quan trọng, mang ý nghĩa lịch sử đối với sự phát triển của nền kinh tế và hệ thống tài chính quốc gia.

Lộ trình 3 giai đoạn

Trung tâm tài chính quốc tế tại TPHCM có quy mô gần 900 ha, bao trọn sông Sài Gòn. Phạm vi địa giới của Trung tâm tài chính quốc tế thành phố hiện có khoảng 1.000 tòa nhà. Trong số này, Bitexco được xác định là công trình cao nhất nằm trong khu vực trung tâm. Các tòa nhà còn lại có điều kiện hạ tầng tương đối ổn định, đủ khả năng đưa vào khai thác, sử dụng phục vụ hoạt động của trung tâm tài chính.

Chính sách ưu đãi cho tòa nhà, doanh nghiệp, định chế tài chính trong trung tâm gồm thuế, điện, nước cũng như các yếu tố liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng ngày. Trên toàn bộ khu vực này, hạ tầng viễn thông sẽ được bố trí đồng bộ, với hệ thống Internet băng thông rộng hoạt động liên tục, phủ sóng 3G, 5G, nhằm bảo đảm điều kiện vận hành cho các hoạt động tài chính - dịch vụ.

Về hạ tầng kỹ thuật, ngành điện và nước đều được ưu tiên riêng cho khu vực trung tâm tài chính, bởi việc vận hành đòi hỏi hệ thống máy móc công nghệ cao, tiêu thụ điện năng lớn, đồng thời cần lượng nước đáng kể để phục vụ công tác làm mát. Lãnh đạo Sở Xây dựng TPHCM cho biết quy hoạch hạ tầng kỹ thuật khu vực này được tính toán phù hợp với đặc thù vận hành của một trung tâm tài chính quy mô lớn.

Theo ông Quách Ngọc Tuấn - Phó Giám đốc Sở Tài Chính TPHCM, lộ trình hình thành Trung tâm tài chính quốc tế được chia làm 3 giai đoạn. Trong đó, giai đoạn 1 và 2 sẽ tận dụng hạ tầng sẵn có tại vùng lõi trung tâm hiện hữu, cụ thể là tòa nhà tại địa chỉ 123 Trương Định và số 8 Nguyễn Huệ làm trụ sở cho cơ quan điều hành Trung tâm tài chính quốc tế. Giai đoạn 3, thành phố sẽ tập trung nguồn lực để kiến tạo một trung tâm tài chính quy mô lớn, hiện đại tại khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Thông qua trung tâm này, thành phố muốn thu hút mạnh các định chế tài chính, quỹ đầu tư, doanh nghiệp và công nghệ tài chính hàng đầu, đồng thời hình thành hệ sinh thái dịch vụ tài chính tiệm cận chuẩn mực quốc tế. Thành phố cũng kỳ vọng tạo không gian đột phá về thể chế, cơ chế và môi trường đầu tư - kinh doanh, với không gian thử nghiệm (sandbox) các mô hình, sản phẩm tài chính mới theo cơ chế kiểm soát rủi ro phù hợp. T.H

Thanh Giang