Trung Quốc tìm cách gia tăng ảnh hưởng trong cạnh tranh với Mỹ

Quang cảnh Lễ duyệt binh kỷ niệm 80 năm chiến thắng phát xít của nhân dân thế giới ở Bắc Kinh, Trung Quốc, ngày 3/9/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Theo hãng tin TASS ngày 11/9, ông Andrey Denisov, Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc tế thuộc Hội đồng Liên bang Nga, cho biết Bắc Kinh hiện ưu tiên tăng cường quan hệ với các đối tác chủ chốt nhằm xây dựng thế cân bằng trước sức ép từ Washington. Ông Denisov nhận định, trong chính sách này, Trung Quốc hướng tới việc “vô hiệu hóa châu Âu”, tức hạn chế vai trò của Liên minh châu Âu trong các tiến trình toàn cầu.

Vị nghị sĩ Nga cho rằng Bắc Kinh đặt mục tiêu đạt được một phần kết quả vào năm 2030 và đến năm 2035 có thể hoàn tất chiến lược, khi Trung Quốc được xếp vào nhóm quốc gia phát triển hàng đầu thế giới. Ông cũng nhấn mạnh, cuộc duyệt binh kỷ niệm Ngày Chiến thắng tổ chức tại Trung Quốc hôm 3/9 vừa qua đã gửi đi thông điệp rõ ràng về năng lực răn đe của nước này. Theo ông, mục tiêu không phải là chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh thực sự mà là thể hiện khả năng sẵn sàng đáp trả trong trường hợp cần thiết.

Giới phân tích cho rằng nhận định trên phản ánh cách nhìn từ phía Nga về vai trò ngày càng lớn của Trung Quốc trong bối cảnh trật tự quốc tế có nhiều thay đổi. Trong khi Mỹ tiếp tục coi Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh chiến lược hàng đầu, Bắc Kinh không chỉ hiện đại hóa lực lượng quốc phòng mà còn mở rộng hợp tác kinh tế - chính trị với nhiều đối tác để giảm thiểu phụ thuộc vào phương Tây.

Trong những năm gần đây, quan hệ Trung - Nga được nâng cấp thành đối tác chiến lược toàn diện với hợp tác sâu rộng trong lĩnh vực năng lượng, thương mại và công nghệ. Đồng thời, Trung Quốc cũng tăng cường phối hợp trong các khuôn khổ đa phương như BRICS hay Tổ chức Hợp tác Thượng Hải, trong đó Ấn Độ giữ vai trò quan trọng.

Theo giới quan sát, việc “vô hiệu hóa châu Âu” không có nghĩa là đối đầu trực diện, mà là chiến lược nhằm hạn chế khả năng EU phối hợp chặt chẽ với Mỹ trong việc kiềm chế Trung Quốc, đồng thời giảm sự phụ thuộc vào thị trường và công nghệ châu Âu. Động thái này phù hợp với định hướng lâu dài của Bắc Kinh về đa dạng hóa quan hệ đối ngoại và củng cố vị thế độc lập trong các chuỗi cung ứng toàn cầu.

Mốc thời gian 2030 - 2035 mà ông Denisov đề cập cũng trùng hợp với các mục tiêu phát triển kinh tế - công nghệ mà Trung Quốc đã công bố, bao gồm nâng cao vị thế trong các lĩnh vực công nghệ cao, tài chính và quốc phòng. Việc tổ chức các cuộc duyệt binh quy mô lớn, giới thiệu các loại vũ khí hiện đại được coi là công cụ để thể hiện năng lực răn đe cũng như củng cố uy tín trên trường quốc tế.

Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định việc xây dựng quan hệ ba bên giữa Trung Quốc, Nga và Ấn Độ vẫn còn nhiều thách thức do mỗi bên có lợi ích và định hướng chiến lược riêng. Tương lai của mô hình hợp tác này sẽ phụ thuộc vào khả năng dung hòa khác biệt, cũng như những diễn biến trong quan hệ giữa các nước với phương Tây trong thời gian tới.

Hoàng Anh/Báo Tin tức và Dân tộc