Trung Quốc thử nghiệm thành công tiếp nhiên liệu tự động cho UAV

Trung Quốc vừa đạt được một cột mốc quan trọng trong lĩnh vực hàng không không người lái khi các nhà khoa học xác nhận thực hiện thành công thử nghiệm tiếp nhiên liệu tự động giữa hai máy bay không người lái (UAV). Thành tựu này không chỉ mang ý nghĩa kỹ thuật mà còn có thể thay đổi phương thức tiến hành các chiến dịch không kích tầm xa.

Vượt qua thách thức kỹ thuật khó nhất của UAV

Theo nghiên cứu từ Đại học Bách khoa Tây Bắc được công bố trên tạp chí Systems Engineering and Electronics ngày 9.12, cuộc thử nghiệm chứng minh UAV có thể tự tìm kiếm, bám đuổi và kết nối với máy bay tiếp dầu mà không cần con người can thiệp. Quy trình này được thực hiện ngay cả trong điều kiện ánh sáng phức tạp và môi trường bay khắc nghiệt.

Tiếp nhiên liệu trên không là một trong những kỹ năng phức tạp nhất trong hàng không quân sự. Với máy bay không người lái, thách thức này càng lớn hơn khi mọi thao tác phải dựa hoàn toàn vào cảm biến và thuật toán thay vì cảm giác của phi công.

Hình minh họa một cặp máy bay không người lái (UAV) Trung Quốc đang thực hiện tiếp nhiên liệu trên không - Ảnh: MTG

Công nghệ thị giác máy tính thay thế radar

Thay vì sử dụng radar hay dẫn đường vệ tinh truyền thống, nhóm nghiên cứu lựa chọn hướng tiếp cận bằng thị giác máy tính kết hợp trí tuệ nhân tạo (AI). UAV nhận nhiên liệu được trang bị hệ thống camera hồng ngoại kép, trong khi giỏ tiếp dầu (drogue) được gắn 8 đèn LED hồng ngoại.

Dữ liệu hình ảnh được xử lý bằng các mô hình học sâu (deep learning), cho phép hệ thống định vị mục tiêu trong thời gian thực với sai số chỉ ở mức centimet. Báo cáo cho biết hệ thống đạt tỷ lệ phát hiện trên 99%. Ngay cả khi một phần đèn LED bị che khuất, thuật toán vẫn duy trì được độ chính xác để hoàn thành việc kết nối.

Gia tăng sức mạnh cho nền tảng UAV chiến lược

Bước đột phá này liên quan trực tiếp đến chương trình UAV chiến lược Jiu Tian – nền tảng UAV hạng nặng vừa thực hiện chuyến bay đầu tiên vào ngày 12.12. Đại học Bách khoa Tây Bắc cũng chính là đơn vị tham gia phát triển các công nghệ cốt lõi cho mẫu máy bay này.

UAV hạng nặng Jiutian của Trung Quốc hoạt động như một “tàu mẹ” trên không, có thể phóng các bầy drone cỡ nhỏ đồng thời mang theo lượng lớn vũ khí dẫn đường phục vụ nhiệm vụ tấn công và trinh sát tầm xa - Ảnh: CCTV

Jiu Tian có tầm hoạt động khoảng 7.000km và khả năng mang theo hơn 200 drone cảm tử. Các chuyên gia nhận định, công nghệ tiếp dầu trên không có thể giúp bán kính tác chiến của loại UAV này tăng gấp đôi, cho phép tiếp cận các mục tiêu ở khoảng cách xa hơn đáng kể so với thiết kế ban đầu.

So sánh với công nghệ của Mỹ

Hiện nay, Mỹ cũng đang vận hành dự án MQ-25 Stingray do Boeing chế tạo. Tuy nhiên, trọng tâm của MQ-25 là tiếp nhiên liệu cho máy bay có người lái để mở rộng phạm vi hoạt động của tàu sân bay. Trong khi đó, hướng đi của Trung Quốc tập trung vào việc tạo ra các đội hình tác chiến không người lái hoàn toàn và bền bỉ hơn trên không.

UAV tiếp nhiên liệu MQ-25 Stingray do Tập đoàn Boeing chế tạo - Ảnh: USNI News

Việc làm chủ kỹ thuật tiếp dầu tự động đánh dấu sự chuyển dịch quan trọng từ việc chế tạo UAV "bay xa" sang UAV "hoạt động lâu dài và nguy hiểm hơn". Điều này đặt ra thách thức mới cho các hệ thống phòng thủ, khi phải đối mặt với các bầy đàn drone có thể duy trì sự hiện diện liên tục trên không trung nhờ mạng lưới tiếp vận tự động.

Tuệ Nhân