Trung Quốc ký Hiệp ước láng giềng hữu nghị hợp tác lâu dài với Trung Á

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch Tập Cận Bình khẳng định Trung Quốc luôn coi Trung Á là hướng ưu tiên trong chính sách ngoại giao láng giềng, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát huy “Tinh thần Trung Quốc-Trung Á” về “tôn trọng lẫn nhau, tin cậy lẫn nhau, cùng có lợi, tương trợ lẫn nhau và cùng thúc đẩy hiện đại hóa thông qua phát triển chất lượng cao”.

Điểm lại thành quả đạt được sau 2 năm kể từ hội nghị thượng đỉnh lần thứ nhất, ông cho biết, Trung Quốc và các quốc gia Trung Á đã triển khai sâu rộng và thiết thực Sáng kiến “Vành đai và Con đường”, thương mại giữa hai bên đã tăng 35%, hợp tác trong các lĩnh vực đầu tư công nghiệp, khoáng sản xanh và đổi mới công nghệ tiến triển tích cực.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh Trung Quốc - Trung Á lần thứ hai. Ảnh: Tân Hoa xã

Dự án đường sắt Trung Quốc-Kyrgyzstan-Uzbekistan đã chính thức khởi động, kế hoạch tuyến đường sắt thứ ba giữa Trung Quốc và Kazakhstan cũng đang tiến triển, hợp tác năng lượng Trung Quốc-Turkmenistan triển khai vững chắc.

Các ngành công nghiệp xanh, kinh tế số, trí tuệ nhân tạo và hàng không vũ trụ đã trở thành các điểm tăng trưởng mới trong hợp tác giữa hai bên và các mô hình mới như thương mại điện tử xuyên biên giới và giáo dục trực tuyến đang mang lại lợi ích cho nhân dân Trung Quốc và các quốc gia Trung Á.

Chủ tịch Trung Quốc cũng cho biết, hai bên đã ký kết Hiệp ước láng giềng hữu nghị hợp tác lâu dài. Ông khẳng định: “Đây là cột mốc mới trong lịch sử quan hệ giữa 6 nước và là sáng kiến tiên phong trong ngoại giao láng giềng của Trung Quốc”.

Để tăng cường hợp tác giữa hai bên, ông đưa ra 5 đề xuất, gồm giữ vững tinh thần đoàn kết, tin cậy và ủng hộ lẫn nhau; tối ưu hóa hợp tác thiết thực và hiệu quả; xây dựng một khuôn khổ an ninh hướng tới hòa bình, ổn định và gắn kết; thắt chặt mối liên kết nhân văn và duy trì một trật tự quốc tế công bằng, hợp lý, bình đẳng và có trật tự, ủng hộ các quốc gia Trung Á phát huy vai trò lớn lớn trong các vấn đề quốc tế.

Chủ tịch Tập Cận Bình cũng cho biết, hội nghị thượng đỉnh lần này đã nhất trí xác định giai đoạn 2025-2026 là “Năm phát triển chất lượng cao hợp tác Trung Quốc-Trung Á”, tập trung vào giao thương thông suốt, đầu tư công nghiệp, kết nối, khoáng sản xanh, hiện đại hóa nông nghiệp và trao đổi nhân sự, triển khai nhiều hơn các dự án cụ thể và tạo thêm các lực lượng sản xuất chất lượng mới.

Ông tuyên bố: “Trung Quốc sẵn sàng cung cấp 1,5 tỷ nhân dân tệ viện trợ không hoàn lại cho các nước Trung Á trong năm nay để thực hiện các dự án sinh kế và phát triển mà các nước quan tâm, cũng như sẵn sàng cung cấp 3.000 suất đào tạo cho các nước Trung Á trong hai năm tới”.

Về hợp tác an ninh khu vực, ông đề xuất tăng cường quản trị an ninh khu vực, tiếp tục làm sâu sắc hơn hợp tác thực thi pháp luật và an ninh, cùng nhau ngăn ngừa và chống lại các tư tưởng cực đoan, kiên quyết đấu tranh với “ba thế lực” (khủng bố, ly khai và cực đoan).

Ông cũng cam kết sẽ chia sẻ kinh nghiệm phát triển và công nghệ mới nhất với các quốc gia Trung Á, thúc đẩy kết nối cơ sở hạ tầng số và hợp tác trong lĩnh vực AI.

Tại hội nghị, nguyên thủ 6 nước đã ký Tuyên bố Astana và 12 văn kiện hợp tác trong các lĩnh vực như xây dựng “Vành đai và Con đường”, tạo điều kiện trao đổi nhân sự, khoáng sản xanh, thương mại thông suốt, kết nối, công nghiệp và hải quan.

Bích Thuận/VOV-Bắc Kinh