Trọng trách trên vai đại biểu HĐND xã, phường

Tinh gọn bộ máy là bước đi tất yếu, là cuộc cách mạng tạo động lực đưa đất nước ta bước vào kỷ nguyên mới phát triển nhanh hơn, bền vững hơn. Song, điều người dân kỳ vọng không chỉ là sự thay đổi bộ máy mà là chuyển biến thực chất trong chất lượng hoạt động của bộ máy ấy, đặc biệt là chất lượng của đại biểu HĐND cấp xã, phường - những người gần dân nhất, hiểu dân nhất và được ví như “tai, mắt, miệng” của nhân dân.

Khi vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, trách nhiệm của chính quyền xã, phường nặng nề hơn rất nhiều bởi địa bàn quản lý rộng hơn, dân số đông hơn và phải đảm nhiệm thêm khoảng 1.000 nhiệm vụ từ cấp huyện, tỉnh chuyển xuống. Theo đó, trọng trách của HĐND xã, phường và các đại biểu cũng lớn lao hơn. Không chỉ đại diện cho số lượng cử tri lớn hơn, đại biểu HĐND xã, phường phải gánh vác nhiều hơn công việc giám sát, phản biện, quyết định các vấn đề vừa quan trọng vừa phức tạp tại địa phương, từ quy hoạch đô thị, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đến an sinh, môi trường sống…

Bởi vậy, yêu cầu đặt ra là mỗi đại biểu HĐND phải thực sự “có tâm và có tầm”. “Có tâm” là phải thấu hiểu, lắng nghe, đồng hành với người dân, không né tránh những vấn đề gai góc, không ngại va chạm khi phải bảo vệ quyền lợi hợp pháp của họ. “Có tầm” là phải có kiến thức, kỹ năng, hiểu biết pháp luật, có khả năng phân tích, đánh giá, phản biện chính sách và đề xuất giải pháp hiệu quả.

Nhiệm vụ nhiều hơn, quyết định rộng hơn, ảnh hưởng lớn hơn - thực tế này đòi hỏi HĐND xã, phường có nhiều đại biểu chuyên trách để làm tốt vai trò của mình. Tuy nhiên, số lượng đại biểu chuyên trách chỉ là điều kiện cần. Điều kiện đủ chính là chất lượng, là sự chuyên nghiệp trong từng hành động, từng quyết sách, từng phát biểu của mỗi đại biểu dù là chuyên trách hay kiêm nhiệm.

Vì thế, đại biểu HĐND xã, phường trong bộ máy mới cần được bồi dưỡng đầy đủ kỹ năng nghị trường, kỹ năng chất vấn, giám sát, đối thoại chính sách và thậm chí là kỹ năng thu thập, xử lý thông tin xã hội học từ cơ sở để tiếp nhận thông tin chính xác, khách quan, đa chiều. Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào giám sát, tiếp xúc cử tri, tổng hợp ý kiến, theo dõi việc giải quyết kiến nghị… cũng vô cùng cần thiết. Đại biểu HĐND ngày nay cần biết tận dụng các nền tảng số để kết nối hiệu quả với cử tri; phản ánh trung thực, kịp thời và minh bạch các vấn đề người dân quan tâm.

Trong bối cảnh bộ máy hành chính được sắp xếp theo hướng tinh giản, vai trò của HĐND cấp xã, phường càng trở nên quan trọng để bảo đảm nguyên tắc quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân được thực thi hiệu quả ngay từ cơ sở. Đặc biệt, mỗi lần cải cách bộ máy, là một lần cử tri gửi gắm nhiều hơn kỳ vọng vào những người đại diện cho mình. Bởi thế, nâng tầm đại biểu HĐND phường, xã trong thời kỳ mới không chỉ là yêu cầu mang tính nhiệm vụ chính trị, mà hơn thế, đó còn là trách nhiệm trước cử tri, trước sự phát triển của địa phương và tương lai của chính quyền vì dân, do dân và phục vụ Nhân dân.

Hà Lan