Trò chuyện với 'bác sĩ ta' làm 'chuyên gia Tây' tại nước Mỹ

TS.BS Trần Chí Cường – Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Quốc tế S.I.S Cần Thơ báo cáo chuyên đề tại Hội nghị SVIN 2025.

Trong vài năm trở lại đây, TS.BS Trần Chí Cường - Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Quốc tế S.I.S Cần Thơ, liên tục được các hội nghị lớn tại Hàn Quốc, Nhật Bản, châu Âu và mới đây nhất là tại Mỹ mời tham dự với tư cách báo cáo viên quốc tế.

Mới từ Mỹ quốc trở về sau một hội nghị khoa học thường, BS. Cường đã chia sẻ với PV Báo Sức khỏe và Đời sống nhiều vấn đề thú vị.

Theo đó, từ trước đến nay, trong các hội nghị hội thảo y khoa tại Việt Nam, để tăng tính thời sự, đẩy mạnh giao lưu và mở rộng cơ hội học hỏi, ban tổ chức thường mời thêm các chuyên gia đầu ngành, báo cáo viên quốc tế. Điều này cũng diễn ra tương tự tại nhiều quốc gia như Thái Lan, Hàn Quốc, Nhật Bản và cả ở Mỹ.

Thông thường, các quốc gia có xu hướng mời chuyên gia từ các nước phát triển sang các nước đang phát triển. Ngược lại, việc các nước phát triển chủ động mời chuyên gia từ các quốc gia đang phát triển là điều hiếm gặp.

PV: Được biết bác sĩ vừa được mời báo cáo, giảng dạy tại Mỹ. Bác sĩ có thể chia sẻ thêm về hội nghị này?

TS.BS Trần Chí Cường: Cảm ơn PV Báo Sức khỏe và Đời sống đã dành thời gian trò chuyện. Tôi được mời báo cáo tại hội nghị thường niên của Hội SVIN diễn ra tại Florida (Mỹ) từ ngày 19 tới ngày 22/11 vừa qua. Hội nghị có quy mô khá lớn, hơn 1.200 đại biểu từ khắp nước Mỹ và các quốc gia lân cận như Canada, Nam Mỹ và châu Âu tham dự.

Nội dung hội nghị tập trung cập nhật các nghiên cứu mới, kỹ thuật mới trong can thiệp mạch thần kinh, đặc biệt trong điều trị đột quỵ... Tôi vinh dự được mời báo cáo tại phiên toàn thể "Cập nhật can thiệp thần kinh trên toàn cầu" vào sáng 21/11, với chuyên đề: "Mô hình Bệnh viện Đột quỵ S.I.S Việt Nam".

Chủ tọa đoàn phiên chuyên đề Hội nghị SVIN 2025 đặt câu hỏi với TS.BS Trần Chí Cường về mô hình Bệnh viện đột quỵ S.I.S.

PV: Mong bác chia sẻ nhiều hơn về Hội SVIN?

TS.BS Trần Chí Cường: SVIN là viết tắt của Society of Vascular and Interventional Neurology(tạm dịch: Hội Can thiệp mạch máu thần kinh Hoa Kỳ).Hội được thành lập tại Mỹ từ năm 2006, quy tụ các bác sĩ chuyên sâu can thiệp mạch thần kinh và đột quỵ, chủ yếu hoạt động tại Mỹ nhưng hiện đã mở rộng ra Bắc Mỹ, Nam Mỹ và châu Âu.

Tại Việt Nam, trước đây chưa có hội chuyên ngành sâu tương tự. Tuy nhiên, gần đây tôi cùng các chuyên gia đầu ngành trong cả nước đã đại diện vận động thành lập "Hội Can thiệp Mạch thần kinh Việt Nam – VNVIS". VNVIS là viết tắt của Vietnam Neuro Vascular Intervention Society. Hội đã được Bộ Nội vụ phê duyệt thành lập theo Quyết định 798/QĐ-BNV ngày 28/7/2025 và tổ chức đại hội thành lập ngày 27/9/2025 với khoảng 300 thành viên trên cả nước.

PV: Thưa bác sĩ, vì sao mô hình Bệnh viện S.I.S Cần Thơ được xem là điều kiện cần để bác sĩ có thể báo cáo tại Mỹ? Ban tổ chức muốn nghe điều gì mới mẻ, khác biệt từ một chuyên gia Việt Nam?

TS.BS Trần Chí Cường: Đây quả là câu hỏi khó! Trong khoa học, điều kiện cần là tính hiện đại, khách quan và chuẩn mực của hệ thống thiết bị máy móc. Với những chuyên ngành phụ thuộc nhiều vào hình ảnh như đột quỵ hay can thiệp mạch máu, dữ liệu phải thật rõ ràng, chính xác và đủ giá trị chẩn đoán. Thậm chí khi cần nghiên cứu, yêu cầu còn cao hơn: Dữ liệu cần được lưu trữ, thu thập, đối chiếu một cách khoa học và phải có khả năng chứng minh hiệu quả với độ tin cậy cao.

Tất cả những điều này phụ thuộc chặt chẽ vào nền tảng công nghệ và mức đầu tư trang thiết bị. Chỉ khi hệ thống được đầu tư mới, đồng bộ, hiện đại và đạt chuẩn tương đương với thế giới thì chúng ta mới tạo ra được nguồn dữ liệu đáng tin cậy, có giá trị chuyên môn quốc tế.

Bên cạnh đó, phải có hai yếu tố đủ tiên quyết có thể được "thế giới quan tâm": Tay nghề chuyên môn của bác sĩ và số lượng ca bệnh được điều trị đạt kết quả tốt.

Rất may, tại S.I.S Cần Thơ, chúng tôi hội tụ đủ các yếu tố này. Bệnh viện đã điều trị hàng trăm nghìn bệnh nhân đột quỵ, trong đó 24% được cứu trong "giờ vàng", một tỉ lệ đáng mơ ước tại nhiều bệnh viện, nhiều quốc gia. Để đạt được điều này, chính nhờ khả năng dễ tiếp cận, với chi phí điều trị phù hợp, thấp hơn nhiều so với các nước, nhờ có cả cấp cứu từ thiện - xã hội.

Điểm nhấn khác biệt chuyên môn là khả năng xử lý nhiều ca khó, ca nặng với tỉ lệ biến chứng thấp, đặc biệt 0% tử vong sau tiêm tiêu sợi huyết tĩnh mạch. Đó là lý do các hội nghị quốc tế quan tâm và mời chúng tôi chia sẻ kinh nghiệm

Đại biểu khắp Hoa Kỳ, Canada, Nam Mỹ và châu Âu tham dự Hội nghị SVIN 2025.

PV: Cơ duyên nào để Ban Tổ chức biết đến và mời bác sĩ sang Mỹ báo cáo? Và ngoài Mỹ ra, bác sĩ đã từng được các quốc gia nào khác ngỏ lời mời tương tự?

TS.BS Trần Chí Cường: Lời mời lần này rất tình cờ và bất ngờ. Khi tôi báo cáo tại Kobe (Nhật Bản) vào tháng 9 năm nay, GS.BS Edgar Samaniego - Chủ tịch Hội nghị SVIN 2025 cũng tham dự và đã mời tôi ngay sau khi nghe về mô hình S.I.S Việt Nam. Nhờ đó, tôi đã có cơ hội được giao lưu học hỏi cùng các đồng nghiệp trên khắp nước Mỹ.

Thực ra, đây là lần thứ 3 tôi được mời báo cáo tại Mỹ trong các hội nghị lớn. Ngoài ra, tôi cũng từng giảng dạy, báo cáo tại hầu hết các nước Đông Nam Á; nhiều nước châu Á như Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc; cùng nhiều quốc gia châu Âu như Pháp, Anh, Đức, Ý, Thụy Sĩ; Nam Phi và Argentina.

PV: Được biết, Đảng và Nhà nước hiện đặc biệt quan tâm, ủng hộ khuyến khích ứng dụng phát triển khoa học công nghệ cao, chú trọng phát triển y tế chuyên sâu, thu hút du lịch khám chữa bệnh… Bác sĩ và bệnh viện S.I.S đã thực hiện định hướng chỉ đạo đó ra sao?

TS.BS Trần Chí Cường: Rất may mắn cho người dân Việt Nam khi Đảng và Nhà nước quan tâm thường xuyên đến chăm sóc y tế, phát triển y tế. Với định hướng phát triển y tế chuyên sâu, công nghệ cao và thu hút bệnh nhân trong khu vực Đông Nam Á, đòi hỏi các bệnh viện phải đầu tư mạnh hơn vào công nghệ và trang thiết bị hiện đại, đạt mức tương đương các nước trong khu vực và thế giới.

Song song đó, việc đào tạo và phát triển đội ngũ nhân lực trẻ có chuyên môn cao, có khả năng hội nhập và tiếp cận nền y học hiện đại là yêu cầu cần thiết. Bệnh viện cũng cần nâng cao chất lượng dịch vụ, tăng năng lực chăm sóc, mở rộng số giường bệnh để tránh quá tải. Hướng đến tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo chất lượng tốt với chi phí cạnh tranh. Chỉ có như vậy, chúng ta mới có thể thu hút ngày càng nhiều bệnh nhân kể cả người nước ngoài đến Việt Nam khám chữa bệnh.

Đó cũng là con đường S.I.S theo đuổi thực hiện. Chúng tôi tập trung vào công nghệ cao, chất lượng điều trị tốt, chi phí hợp lý. Đồng thời trong tương lai, S.I.S hướng đến mở rộng tại TP.HCM, Nha Trang, Đà Nẵng… nhằm mở rộng mạng lưới, đáp ứng và nâng cao hiệu quả cấp cứu can thiệp đột quỵ cho cộng đồng.

Đại biểu khắp Hoa Kỳ, Canada, Nam Mỹ và châu Âu tham dự Hội nghị SVIN 2025.

PV: Bác sĩ có thể cho biết thêm các hoạt động hội nghị hội thảo quốc tế về y tế có quy mô lớn đã tổ chức tại Việt Nam và tương lai gần?

TS.BS Trần Chí Cường: Trong hai ngày 5 và 6/12/2025 tới đây, chúng tôi phối hợp cùng các thành viên Hiệp hội Can thiệp Thần kinh Pháp, châu Âu, Canada… tổ chức Hội nghị LINNC ASIA dành cho các nước châu Á tại Trung tâm Hội nghị Aryana (Đà Nẵng).

Ngoài ra, Việt Nam cũng từng đăng cai nhiều hội nghị lớn như: Hội nghị Can thiệp Thần kinh Á–Úc năm 2014 (Đà Nẵng), Hội nghị Thần kinh học Đông Nam Á 2023… Các sự kiện này góp phần nâng cao vị thế y khoa Việt Nam trên trường quốc tế.

PV: Từ trải nghiệm cá nhân, theo bác sĩ, những thầy thuốc trẻ ở Việt Nam cần chú ý vấn đề gì để gia tăng cơ hội phát triển?

TS.BS Trần Chí Cường: Tôi không phải là quá lớn để khuyên các bác sĩ trẻ… Tuy nhiên, nếu được hỏi theo cá nhân mình, tôi khuyên các bác sĩ trẻ nên có định hướng hội nhập toàn cầu ngay từ khi còn học y khoa.

Thực hiện điều này, các bác sĩ cần học hỏi rất nhiều từ thực tế lâm sàng trong bệnh viện, các kiến thức trong sách vở, thầy cô, anh chị đồng nghiệp đi trước, bạn bè… bởi vì ngành y thiên về trải nghiệm thực tế.

Trao dồi nâng cao kỹ năng sử dụng ngoại ngữ và thói quen nghiên cứu khoa học: Vừa thực hành lâm sàng khám chữa bệnh, vừa lưu trữ đúc kết để có nhiều kinh nghiệm. Đặc biệt, mạnh dạn tham gia báo cáo các hội nghị trong và ngoài nước. Tôi nghĩ, trong tương lai Việt Nam sẽ có nhiều bác sĩ giỏi hơn, được "thỉnh giảng" nhiều hơn trên thế giới.

Và trong khả năng của mình, tôi luôn luôn ủng hộ, hỗ trợ giúp đỡ và tạo mọi điều kiện để các bác sĩ có thể tham gia nhiều hơn trong các hoạt động nghiên cứu khoa học, đào tạo, phát triển, hội nhập quốc tế.

PV: Bác sĩ đã học và mang về được gì từ hội nghị SVIN, cũng như từ các đối tác khoa học công nghệ tại Mỹ?

TS.BS Trần Chí Cường: Điều tôi học được từ hội nghị lần này, cũng như từ các đối tác khoa học công nghệ tại Mỹ, không chỉ là kiến thức chuyên môn mà còn là tầm nhìn phát triển. Hiện nay, trong điều trị đột quỵ, chúng ta đang phụ thuộc gần như hoàn toàn vào các trang thiết bị công nghệ cao như stent, coils, ống thông, hệ thống hút huyết khối… Đây đều là những vật tư rất đắt tiền và 100% phải nhập khẩu từ Mỹ. Chi phí cho một ca can thiệp đột quỵ vì thế có thể lên tới trên dưới 100 triệu đồng.

Với giấc mơ phát triển khoa học công nghệ trong lĩnh vực này, tôi hy vọng trong tương lai gần, các nhà khoa học và các kỹ sư công nghệ của Mỹ sẽ hỗ trợ Việt Nam chuyển giao kỹ thuật, nghiên cứu và tiến tới sản xuất những thiết bị công nghệ cao này ngay trong nước.

Nếu làm được, chúng ta không chỉ giúp giảm đáng kể chi phí điều trị cho bệnh nhân Việt Nam, mà còn tạo thêm việc làm cho đội ngũ kỹ sư, nhà khoa học trong nước, thậm chí có thể hướng đến xuất khẩu các sản phẩm công nghệ cao của Việt Nam ra nhiều nước bạn.

Cảm ơn TS.BS Trần Chí Cường đã dành thời gian trò chuyện. Chúc ông và S.I.S đạt nhiều thành tựu mới trong tương lai.

PV